Zaprawy tynkarskie i ich zastosowanie

Wyprawy grubowarstwowe stosuje się też do renowacji starych tynków oraz jako podkład pod wymagające równego podłoża tynki cienkowarstwowe.

Jak możemy uzyskać zaprawę tynkarską?

Zaprawę tynkarską można sporządzić na budowie lub kupić gotową. Obecnie na większości budów używa się gotowych zapraw, bo bezpośrednio na placu budowy trudno precyzyjnie dozować składniki (cement, wapno, piasek, woda), a następnie połączyć je z wymaganą starannością, w związku z czym nie udaje się z nich uzyskać tynków takiej jakości jak z zapraw przygotowywanych fabrycznie.

Jakość gotowych zapraw tynkarskich jest kontrolowana laboratoryjnie, dzięki czemu cechy tynku z zaprawy przygotowanej z różnych worków są takie same. Często zaprawy te są fabrycznie wzbogacone domieszkami poprawiającymi ich właściwości, jak przyczepność i urabialność. Tynki z gotowych zapraw można nakładać przy użyciu agregatu, co znacznie ułatwia i przyspiesza pracę.

Gotowe zaprawy są też dostępne w różnych kolorach, podczas gdy te przygotowywane na budowie trzeba barwić przez dodawanie pigmentów do mieszanek z cementem szarym lub białym.

Rodzaje tynków i ich charakterystyka

Tynki cementowe - stosuje się głównie na cokoły i fragmenty ścian szczególnie narażonych na uszkodzenia, na przykład wokół wejść i przy schodach. Wykonuje się też z nich warstwy podkładowe pod tynki cementowo-wapienne lub pod izolację pionową ścian piwnic i fundamentów.

Tynki cementowo-wapienne - łatwiej się je nakłada i mają większą przyczepność do podłoża niż cementowe, ale też mają mniejszą wytrzymałość i są mniej odporne na zawilgocenie. Można je stosować na wszystkich rodzajach ścian murowanych. Tradycyjne tynki cementowo-wapienne są szare, więc dla nadania elewacji koloru trzeba je malować farbami fasadowymi.

Tynki wapienne - stosuje się bardzo rzadko, głównie do renowacji zabytków.

Tynkowanie. Zaprawy tynkarskie sprzedaje się w workach 25 i 30 kg w postaci suchych mieszanek do rozrabiania wodą.

Tynkowanie tradycyjne zwykle wykonuje się nakładając następujące warstwy:

• obrzutkę (tzw. szprycę) - oczyszczoną ścianę obrzuca się rzadką zaprawą, tej warstwy się nie wygładza. Po przeschnięciu ("obciągnięciu”) zapewnia ona dobrą przyczepność dla kolejnej warstwy;
• warstwę wyrównującą - to zasadnicza warstwa tynku, nadająca mu pożądaną grubość (zwykle ma ok. 2 cm). Wyrównuje się ją łatą lub pacą. Ewentualnie może być potrzebne narzucenie jeszcze jednej warstwy, dla wyrównania wgłębień;
• warstwę dekoracyjną - może to być cienka warstwa tynku tradycyjnego lub cienkowarstwowego zatarta na gładko albo o nadanej dekoracyjnej fakturze (np. przez narzucenie "miotełką").

Emilia Rosłaniec, Jarosław Antkiewicz
fot. Baumit