Pomieszczenia usytuowane na poddaszu muszą być oświetlone światłem dziennym. Jednym ze sposobów jest zainstalowanie okien w połaci dachowej. To rozwiązanie jest szczególnie często stosowane przy adaptacjach strychów na pomieszczenia mieszkalne, jednak w nowych domach też nie należy do rzadkości. Dzieje się tak dlatego, że okna dachowe mają wiele zalet.
Podstawowym zadaniem okien dachowych jest zapewnienie dostępu do światła dziennego, ale nie mniej ważne jest wspomaganie wentylacji, ochrona przed zbyt dużym hałasem czy nadmierną utratą ciepła. Poza tym okna dachowe powinny zapewniać bezpieczeństwo zarówno podczas opadów gradu, silnego wiatru, jak i w przypadku wizyty nieproszonych gości. Dlatego o tym, czy zaprojektowane okna spełniają wszystkie wymagania, warto przekonać się jeszcze przed ich zakupem. Szczególnie ważna jest wielkość i ilość okien w poszczególnych pomieszczeniach. Może się bowiem okazać, że teoretycznie dobrze dobrane okna nie zapewniają właściwego oświetlenia i komfortu psychicznego.
Sprawdzanie projektu
Projektant wybierając okna dachowe ma dość duże możliwości, bowiem typów i rozmiarów jest wiele. Musi jednak uwzględnić styl budynku, jego usytuowania względem stron świata, kąt nachylenia dachu, wielkość i wysokość pomieszczeń na poddaszu czy wysokość ścianki kolankowej (jeśli ją zastosowano). Z tego powodu zadanie t nie należy do najłatwiejszych. Weryfikacja potrzebna jest zwłaszcza w budynkach realizowanych na podstawie projektów katalogowych, w których dopuszcza się różne usytuowanie domu, a nawet wprowadzanie przez inwestorów pewnych zmian. Tylko że wtedy to już budujący musi zadecydować, czy zaprojektowany dom spełnia jego oczekiwania i pasuje do konkretnej działki.
Ilość i wielkość okien w dużej mierze zależy od przeznaczenia pomieszczenia, które ma być oświetlane. Inne zasady obowiązują bowiem w sypialni, łazience czy korytarzu – usytuowanych na poddaszu. Dotyczy to zarówno wielkości powierzchni przeszklonej, jak i miejsca, w którym są umieszczone okna. Trzeba pamiętać, że okna dachowe, w zależności od kąta nachylenia połaci i wysokości nad podłogą, dają około 30-50% więcej światła niż okna zwykłe. To sprawia, że do właściwego oświetlenia pomieszczeń często wystarczają okna o powierzchni (w świetle ościeżnicy) równej 1/10 do 1/12 powierzchni podłogi. Dla porównania, wymagana powierzchnia okien zwykłych to 1/6 do 1/8 powierzchni podłogi. Jednak większa ilość światła bardzo często oznacza nadmierne nagrzewanie się pomieszczeń, dlatego bardzo ważne jest właściwe usytuowanie okien względem stron świata.
W sypialniach i pokojach przeznaczonych do pracy umysłowej najkorzystniej, gdy okna są zlokalizowane po stronie wschodniej. W pomieszczeniach tych zwykle nie przebywa się zbyt długo w ciągu dnia, dlatego promienie słoneczne ważne są rano, gdy wprowadzają nas w dobry nastrój, natomiast po południu cień i chłód jest sprzymierzeńcem wypoczynku, nauki i ewentualnej pracy. W pomieszczeniach stosunkowo niedużych, do jakich zwykle należą sypialnie lub pokoje dziecinne korzystne są okna usytuowane centralnie i równomiernie w połaci dachowej. Wskazane jest również, aby było ich więcej niż jedno, a odległość pomiędzy skrajnymi zewnętrznymi ramami okien była zbliżona do połowy szerokości (długości) pomieszczenia. Wtedy bowiem oświetlenie pokoju będzie najbardziej równomierne.
Bardzo ważne dla naszej psychiki jest umieszczenie dolnej krawędzi okien na wysokości 85-95 cm nad podłogą. Dzięki temu będzie przez nie widać nie tylko niebo, ale też otaczający teren 2. Podniesienie okien na dopuszczalną wysokość 115-120 cm spowoduje, że szczególnie dzieci, nie mając żadnego punktu odniesienia na zewnątrz, będą się źle czuły. Natomiast górna krawędź okien powinna znajdować się na wysokości 190-205 cm, aby można było pod nimi stanąć i jednocześnie sięgnąć ręką do klamki lub wywietrznika.
Pobierz wersję pdf: Okna dachowe
