Konstrukcja dachu

Czy i jak można zmienić konstrukcję więźby?

Może to być konieczne, jeśli przewidzane w projekcie lekkie pokrycie (blachodachówki, gonty bitumiczne) planujemy zastąpić na przykład dachówką ceramiczną, cementową czy strzechą lub gdy w dachu mają być wmontowane okna połaciowe albo kolektory słoneczne.

 

W więźbie o prostej konstrukcji wystarczy wtedy odpowiednio zwiększyć przekroje krokwi i zagęścić ich rozstaw, w bardziej skomplikowanej trzeba zmienić wymiary wszystkich jej elementów.

 

Do zmiany konstrukcji dachu zmusza czasem trudność kupienia elementów drewnianych o określonych przekrojach. Wprawdzie w takiej sytuacji można niekiedy użyć elementów grubszych lub szerszych, ale może się okazać, że trudno będzie je połączyć z innymi elementami konstrukcji dachu lub domu.

 

Zmniejszenie przekrojów głównych elementów nośnych wymusza zmniejszenie odstępów między nimi lub zagęszczenie podpór. Uwaga! Niezależnie od zakresu zmian: każde odstępstwo od projektu więźby wymaga zgody projektanta domu; jeśli trudno do niego dotrzeć, trzeba przeprojektowanie więźby powierzyć innemu projektantowi z uprawnieniami. Do takich zmian należą też:

• usunięcie słupa lub słupów, na których opierają się płatwie,
• zmiana przekroju płatwi,
• zastąpienie płatwi drewnianych – stalowymi,
• zmiana rozstawu krokwi dla ułatwienia montażu szerszych od tego

rozstawu okien połaciowych; jeśli rozstaw krokwi odpowiada szerokości okien, nie trzeba przecinać krokwi i wstawiać wymianów, czyli odcinków belek, które przejmą ich obciążenia.

 

Przekonstruowanie więźby z prefabrykowanych wiązarów dachowych można zamówić u ich producenta.

Jakie więźby dachowe stosuje się w domach jednorodzinnych?

(fot. Mirek)

W domach jednorodzinnych stosuje się więźby tradycyjne wykonywane na budowie technikami ciesielkimi oraz więźby prefabrykowane, zamawiane w fabryce.

 

Najczęściej są to niżej opisane konstrukcje. Więźba krokwiowa – najprostsza konstrukcja dachowa, stosowana gdy rozpiętość między zewnętrznymi ścianami nośnymi nie przekracza 7,0 m. Podstawowym elementem nośnym jest para krokwi, połączonych ze sobą w kalenicy. Rozstaw krokwi wynosi przeciętnie 80–120 cm.

 

Więźba krokwiowo-jętkowa – stosowana w dachach o rozpiętości 5–7,5 m. Każda para krokwi jest w niej usztywniona poziomą belką (jętką), umieszczoną na wysokości równej 2/3 długości krokwi – licząc od jej dolnego oparcia.

 

Więźba płatwiowo-kleszczowa – najbardziej uniwersalny i najczęściej stosowany rodzaj więźby dachowej. Można ją stosować zarówno w dachach jedno-, jak i dwuspadowych, płaskich i stromych (o nachyleniu nawet 70°). Rozpiętość więźby płatwiowo-kleszczowej może sięgać 16 m, jednak zalecana rozpiętość to 9–12 m. Najbardziej typowa konstrukcja tego typu zbudowana jest z dwóch rodzajów wiązarów: głównych oraz pośrednich. Wiązary główne są rozstawione co 3–5 m i składają się z dwóch krokwi opartych na płatwiach, dwóch słupów i pary kleszczy, które obejmują pozostałe elementy z dwóch stron. Dodatkowym zabezpieczeniem w kierunku poprzecznym są zastrzały oraz miecze. W wiązarach pośrednich słupów i kleszczy nie ma.

Czy warto się zdecydować na prefabrykowaną więźbę dachową?

Więźby prefabrykowane, zamawiane w wytwórni, przywozi się gotowe na plac budowy. Są lżejsze niż tradycyjne, a więc zużywa się na nie mniej drewna, ale że są dokładniej wykonane, można z nich zbudować dach o dużej rozpiętości – bez przedzielania słupami przestrzeni na poddaszu. Wykonuje się je z drewna suszonego komorowo i czterostronnie struganego, ze sfazowanymi krawędziami. Takie drewno ma dużo większą odporność na korozję biologiczną i ogień niż to oferowane na składach. Więźbę prefabrykowaną montuje się w 2-3 dni, a jej koszt nie jest dużo większy niż tradycyjnej.

 

Wszystkie elementy prefabrykowanego dachu dostarczone są na miejsce budowy i montowane na przygotowanych podporach. Taka konstrukcja oszczędza czas – umożliwia natychmiastowe wykonywanie pokryć dachowych, ocieplenie i pełne obciążenie dachu bez obawy jego zdeformowania.

 

Pełny artykuł w pdf: Konstrukcja dachu