Rodzaje stropów - wady i zalety oraz koszty wykonania

Czego dowiesz się z artykułu?

• Na jakie parametry stropów zwrócić uwagę?
• Jakie są rodzaje stropów, ich zalety i wady?
• Jaki jest orientacyjny koszt wykonania stropu?

Strop to pozioma przegroda dzieląca kondygnacje. Obok tej funkcji, jego najważniejszym zadaniem jest przenoszenie obciążeń - własnych, użytkowych (przebywający w pomieszczeniu ludzie, wyposażenie), a także warstw podłogowych i ścian działowych. Oprócz tego może być tarczą usztywniającą całą konstrukcję budynku, gdy spina wszystkie ściany nośne, a także przenosić część sił wywieranych przez dach.

Najważniejsze parametry stropów

Na rynku dominuje kilka rozwiązań systemowych. Zanim przystąpimy do ich omawiania, zwróćmy uwagę na najważniejsze cechy, jakie powinien mieć strop:

• wytrzymałość - to kluczowy parametr, wziąwszy pod uwagę, że przegroda dzieląca kondygnacje musi przenosić znaczne obciążenia. Przyjmuje się, że samo typowe obciążenie użytkowe (ludzie, sprzęty) to 1,5 kN/m², czyli około 150 kg/m². Strop powinien być też sztywny - nadmierne ugięcie będzie skutkowało skrzypieniem podłogi i pękaniem tynku na suficie dolnej kondygnacji. 
  
  Systemy stosowane w budownictwie jednorodzinnym mają zazwyczaj rozpiętość do 7 m. Zastosowanie stropu prefabrykowanego pozwala zwiększyć ten parametr dwukrotnie. Dzięki temu uzyskamy pomieszczenia o dużej powierzchni, bez konieczności ustawiania słupów i podciągów.

Uwaga! Im większa jest odległość pomiędzy podporami, tym wykonanie stropu jest trudniejsze i droższe.

Płyta stropowa i działające na nią siły

• zdolność tłumienia hałasu - ma bardzo duże znaczenie z punktu widzenia komfortu użytkowania. Chodzi zarówno o dźwięki uderzeniowe, np. odgłos kroków czy przesuwanego krzesła, jak i powietrzne - rozmowa czy muzyka. Ta cecha jest ważna w odniesieniu do stropów dzielących kondygnacje mieszkalne. W przypadku przegród nad piwnicą oraz pod poddaszem użytkowym cecha ta ma drugorzędne znaczenie. Zdolność tłumienia hałasu jest związana z masą powierzchniową stropu. 
  
  Najlepsze właściwości akustyczne wykazują stropy ciężkie - monolityczne żelbetowe bądź prefabrykowane z płyt kanałowych. Jednak w praktyce zasadnicze znaczenie ma wykonanie tzw. podłogi pływającej;
   
• termoizolacyjność - strop to z reguły przegroda wewnętrzna, dzieląca pomieszczenia, w których nie występują duże różnice temperatury. Wyjątkiem są stropodachy i konstrukcje oddzielające piwnicę lub poddasze nieużytkowe. W takich przypadkach strop powinien być odpowiednio ocieplony. W przeciwnym razie z pomieszczeń mieszkalnych będzie uciekać bardzo dużo ciepła. 
  
  Stropy żelbetowe ociepla się na różne sposoby. Najprostszy polega na ułożeniu termoizolacji bezpośrednio na konstrukcji i wykonaniu na niej wylewki podłogowej. W innym wariancie montuje się podłogę na legarach, pomiędzy którymi umieszcza się wełnę mineralną. Dodatkowo można też wykonać ocieplony sufit podwieszany lub przykleić izolację od spodu stropu.
  
  Łatwiejszy do ocieplenia jest strop drewniany - tu izolację z wełny umieszcza się między belkami stropowymi. Aby pogrubić ocieplenie, należy zwiększyć przekrój stropu, układając drewniane legary poprzecznie do belek i dopiero na nich wykonać podłogę;
  
  
• łatwość montażu - w niektórych systemach elementy potrzebne do wykonania poziomej przegrody są duże i ciężkie, dlatego montaż może wymagać użycia dźwigu. Dotyczy to większości stropów prefabrykowanych, które dostarcza się gotowe na plac budowy. Nie jest to więc wybór dla właścicieli niewielkich posesji, na które nie da się wjechać ciężkim sprzętem. 
  
  Dźwig nie jest potrzebny w przypadku stropów gęstożebrowych, ale je z kolei trzeba podeprzeć do czasu osiągnięcia przez strop pełnej wytrzymałości. Czasochłonny montaż charakteryzuje stropy monolityczne, które wymagają wykonania deskowania i stemplowania. Inaczej jest z przegrodami drewnianymi. Niezbędne do ich wzniesienia materiały są lekkie, dlatego prace trwają krótko i nie są uciążliwe.

Wybór systemu stropowego w dużej mierze zależy od tego, czy na posesję można wjechać ciężkim sprzętem. (fot. Konbet Poznań)

Zobacz, jak powstaje strop gęstożebrowy

Wybór systemu stropowego

Charakterystyka najważniejszych parametrów stropów pokazuje, że nie ma rozwiązań idealnych. Niektóre konstrukcje są lekkie, ale słabo tłumią dźwięki, inne trzeba montować przy użyciu dźwigu, kolejne wymagają wykonania pracochłonnego deskowania. W praktyce o wyborze jednej z poniższych technologii decyduje więc zazwyczaj lokalna dostępność materiałów (transport na większe odległości nie będzie opłacalny) oraz ograniczenia wykonawcze.

• Stropy monolityczne

Strop monolityczny.

Tego typu stropy to płaskie płyty z żelbetu, wykonywane w całości na miejscu budowy. Wymagają solidnie podpartego szalunku. Może to być tradycyjne deskowanie z drewna lub gotowe szalunki wielokrotnego użytku, które można wypożyczyć. Stropy monolityczne projektowane są indywidualnie dla każdego budynku. Konstruktor określa sposób zbrojenia, grubość i klasę wytrzymałości betonu. Od tego zależy wytrzymałość konstrukcji, dlatego nie wolno wprowadzać samodzielnie żadnych zmian.

Największą zaletą tej technologii jest dostępność materiałów i brak konieczności używania ciężkiego sprzętu do montażu. Stropy monolityczne mają też niewielką grubość. W ich przypadku nie zachodzi zjawisko klawiszowania, czyli uginania się pojedynczych elementów pod obciążeniem (czego efektem są pęknięcia na spodzie stropu).

Największą wadą tego typu stropów jest skomplikowany proces montażu. Trzeba wykonać solidny szalunek i dość złożone zbrojenie. Mankamentem jest też długi czas wykonania. Ponadto do czasu związania betonu nie można prowadzić dalszych prac budowlanych.

Może cię zainteresować

Jak murować z pustaków keramzytobetonowych? Które stropy są najsztywniejsze i najmniej się uginają? Jak obliczyć ilość pustaków na dom? Jak budować ściany z elementów keramzytobetonowych? Profesjonalny system renowacyjny do usuwania wilgoci i pleśni z Twojego domu 10 rzeczy, które musisz wiedzieć o stropach Wapno hydratyzowane - uniwersalny materiał wiążący w budownictwie Technologia IZODOM2000 - koniec z zamartwianiem się o wysokie rachunki za ogrzewanie Ekspresowa budowa ścian konstrukcyjnych z Ytong Panel SWE Cichy dom - izolacja akustyczna stropów Z czego wybudować zdrowy dom w krótkim czasie i bez wilgoci technologicznej? Stropy filigranowe - czy warto wykonać z nich strop?

Zobacz więcej Zwiń

Wadą stropów monolitycznych jest konieczność wykonania skomplikowanego szalunku i zbrojenia. (fot. M. Szymanik)

• Stropy gęstożebrowe

Strop gęstożebrowy

Technologia ta polega na rozmieszczeniu co 40-60 cm stalowo-betonowych belek, pomiędzy którymi układa się pustaki z ceramiki, betonu lekkiego lub styropianu. Całość zalewa się kilkucentymetrową warstwą betonu. Jego grubość i klasa zależą od obciążeń i są określone w projekcie. W zależności od rodzaju elementów wypełniających, można spotkać się z różnymi nazwami tego typu stropów. Najpopularniejsze są konstrukcje typu teriva, inne - rzadziej spotykane - to fert, ackerman i ceram.

Obecnie należą do najczęściej stosowanych w budownictwie jednorodzinnym. Popularność zawdzięczają przede wszystkim stosunkowo łatwemu, niewymagającemu użycia ciężkiego sprzętu montażowi. Niezbędne do ich wykonania prefabrykaty są powszechnie dostępne, a technologia dobrze znana ekipom budowlanym.

Ze względu na pustki powietrzne (choć w sprzedaży są też pełne pustaki z betonu komórkowego), stropy gęstożebrowe charakteryzują się nie najlepszą izolacyjnością akustyczną. Inną wadą tej technologii jest trudność wykonania stropów o skomplikowanych kształtach, a także podatność na klawiszowanie.

W stropach gęstożebrowych konstrukcja oparta jest na stalowo-betonowych belkach, rozstawionych co 40-60 cm. (fot. Rector)

• Stropy typu filigran

Strop typu filigran

Stanowią odmianę stropów monolitycznych. Konstrukcja wykonana jest ze zbrojonej płyty prefabrykowanej o grubości 5-7 cm, na którą układa się dodatkowe zbrojenie, a następnie całość zalewa warstwą nadbetonu.

Tego typu stropy nie wymagają deskowania, ponieważ rolę szalunku pełni wspomniana płyta. Przegrody typu filigran mają niewielką grubość i można je dowolnie kształtować. Wykazują wysoką izolacyjność akustyczną. Ich montaż jest stosunkowo prosty, ale wymaga użycia dźwigu. Kolejną wadą jest to, że produkujących je firm jest niewiele, co może się wiązać z długim oczekiwaniem na prefabrykaty i wysokimi kosztami transportu.

Do wykonania stropu typu filigran nie potrzeba deskowania - jego rolę pełni zbrojona płyta, na której układa się dodatkowe zbrojenie i wylewa nadbeton. (fot. Leier)

Zobacz, jak powstaje strop typu filigran

• Stropy z płyt prefabrykowanych

Strop z płyt prefabrykowanych

W budownictwie jednorodzinnym stosuje się najczęściej żelbetowe płyty kanałowe okrągłootworowe. Mają różną grubość (przeważnie 24 cm), szerokość (60-149 cm) i długość (zazwyczaj do 600 cm). Elementy te opiera się bezpośrednio na ścianach nośnych oraz podciągach za pomocą dźwigu, a połączenia między nimi i wieniec zalewa betonem.

Montaż jest szybki - trwa zaledwie kilka godzin - ale wymaga użycia ciężkiego sprzętu (wyjątkiem są wąskie płyty, do których wystarczy lekki dźwig typu HDS). Niepotrzebne jest deskowanie i stemple. Strop można obciążać zaraz po ułożeniu, choć z budową kolejnej kondygnacji należy poczekać do czasu osiągnięcia odpowiedniej wytrzymałości przez wieniec stropowy.

Chociaż przed laty z podobnych płyt powszechnie wykonywano stropy w budynkach wielorodzinnych (niektórym kojarzą się z wielką płytą), obecnie ich produkcją zajmuje się niewiele zakładów, co przekłada się na niezbyt dużą popularność tej technologii.

Montaż stropu z płyt prefabrykowanych jest bardzo szybki - trwa zaledwie kilka godzin. (fot. Fabryka Stropów)

Wieniec, w którym strop łączy się ze ścianą, wymaga bardzo dokładnego ocieplenia. W przeciwnym razie będą się tu tworzyły mostki termiczne. (fot. Xella (Ytong))

• Stropy drewniane

Strop drewniany

Wykonuje się je z belek o dużych przekrojach (np. 8 × 24 cm), rozstawionych co 40-100 cm. Od spodu mocuje się do nich sufit, np. z drewna lub płyt gipsowo-kartonowych, a na wierzchu układa warstwy podłogowe. Przestrzeń pomiędzy belkami wypełniana jest materiałem izolacyjnym, np. wełną mineralną.

Ze względu na to, że zmieniły się technologie wznoszenia domów, stropy drewniane wykonuje się obecnie rzadko - przeważnie w budynkach o konstrukcji drewnianej.

Zaletą tego typu przegród jest łatwy montaż i niewielka waga konstrukcji, która nie stanowi dla ścian dużego obciążenia. Ocieplone stropy charakteryzuje bardzo dobra izolacyjność termiczna. Wadą jest niska zdolność do tłumienia hałasów, a także palność i podatność na korozję biologiczną. Mankamenty te można zminimalizować odpowiednim układem warstw podłogi (np. posadzka pływająca, sufit podwieszany), wykończeniem z ogniotrwałych płyt g-k i impregnacją drewna.

Stropy drewniane, stosowane powszechnie przed laty, obecnie znajdują zastosowanie znacznie rzadziej - zazwyczaj w budynkach drewnianych, ewentualnie w murowanych nad ostatnią kondygnacją mieszkalną. (fot. Saint-Gobain)

Rodzaje stropów oraz ich zalety i wady

Koszt wykonania stropu

Ze względu na wysokie koszty transportu, materiały potrzebne do wykonania stropu kupuje się zazwyczaj w lokalnych wytwórniach. Dlatego koszt ich wykonania może być zupełnie inny w różnych częściach Polski. Wiele zależy też od specyfiki projektu. Wszelkie nietypowe rozwiązania (duża rozpiętość, skomplikowany kształt stropu) będą miały odbicie w cenie.

Według kosztorysu redakcyjnego przygotowanego w tym roku dla typowego domu z poddaszem użytkowym o powierzchni 120 m², cena stropu monolitycznego zamknęła się w kwocie 36 tys. zł (materiały, robocizna i deskowanie). Trzeba jednak pamiętać, że w tej technologii do kosztorysu często wliczane są schody. Koszt stropu gęstożebrowego dla takiego samego domu to 28 tys. zł., a prefabrykowanego z płyt kanałowych - 20 tys. zł. Nawet połowę mniej zapłacimy za strop drewniany.

Norbert Skupiński
fot. otwierająca: Konbet Poznań