Pokrycie dachowe a konstrukcja dachu - wszystko co musisz wiedzieć

Print image
Copy link image
time image Artykuł na: 29-37 minut
Pokrycie dachowe a konstrukcja dachu - wszystko co musisz wiedzieć

Właściwie dobrane i fachowo ułożone pokrycie dachowe może posłużyć przez kilka dekad, a nawet dłużej. Warto więc odpowiednio przygotować się do takiej inwestycji. Wybierając materiał dachowy należy zwrócić uwagę nie tylko na jego parametry użytkowe i walory estetyczne. Bardzo istotne jest też to, by pasował do konstrukcji dachu.

Czego dowiesz się z artykułu?
  • Kto decyduje o wyglądzie dachu?
  • Jakie jest dopuszczalne obciążenie konstrukcji dachu?
  • Jaki wpływ ma kształt dachu i kąt jego nachylenia na wybór pokrycia?
  • Kiedy podkład dachowy ma formę deskowania, a kiedy ołacenia?
  • Czym charakteryzują się poszczególne pokrycia dachowe?
  • Jakie są najważniejsze zasady montażu dachówek i blachodachówek?
  • Czym są obróbki blacharskie?
  • Dlaczego wentylacja dachu jest istotna?
  • Jakie są przykładowe koszty układania pokrycia dachowego?

Dach pełni w każdym domu bardzo istotną rolę. Przede wszystkim chroni budynek przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi i ucieczką ciepła. Materiał wykorzystany do jego wykończenia musi być więc trwały i szczelny. Jak element architektoniczny, dach powinien też w harmonijny sposób komponować się z elewacją i elementami stolarki okiennej i drzwiowej.

Dobór pokrycia nie jest wyłącznie kwestią upodobań inwestora. Przed zakupem trzeba sprawdzić, czy lokalne przepisy nie narzucają rodzaju i kolorystyki materiału wykończeniowego. Niezależnie od uwarunkowań prawnych, istotne jest dopasowanie go do konstrukcji dachu. Pod uwagę należy wziąć dopuszczalne obciążenie więźby dachowej, jej kształt, a także kąt nachylenia połaci.

DOPUSZCZALNE OBCIĄŻENIE KONSTRUKCJI

W każdym projekcie domu znajdziemy informację na temat dopuszczalnego obciążenia konstrukcji dachowej. Parametr ten określa konstruktor budynku, biorąc pod uwagę kilka elementów - obciążenie śniegiem, parciem wiatru, ciężarem poruszającego się po dachu człowieka, a także samym pokryciem. Jego wagę trzeba dopasować do konstrukcji więźby. Zastosowanie zbyt ciężkiego materiału wykończeniowego może skutkować jej nadmiernym ugięciem i uszkodzeniem.

Pokrycia dachowe dzielą się na lekkie i ciężkie. Do tych pierwszych zalicza się materiały bitumiczne i blaszane. Ich waga nie przekracza 15 kg/m². Wyroby ciężkie to łupek kamienny 30-40 kg/m²), strzecha (40-80 kg/m²) oraz dachówki - cementowe (40-60 kg/m²) i ceramiczne (40-90 kg/m²). Jak widać, pokrycia znacznie różnią się od siebie wagą. Lekkie można ułożyć na każdej konstrukcji, ciężkie natomiast wymagają odpowiednio wytrzymałej więźby, co wiąże się z większym kosztem jej wykonania.

Blachodachówka
Blachodachówka jest lekka, dzięki czemu można ją stosować również na więźbach o mniejszych przekrojach elementów nośnych. (fot. Budmat)
Dachówka ceramiczna
Dachówka ceramiczna to najcięższe z pokryć, dlatego wymaga odpowiednio wytrzymałej więźby dachowej. (fot. Monier Braas)

POKRYCIE DACHOWE A KSZTAŁT DACHU

Pokrycie powinno być dopasowane do kształtu dachu. Na prostszych konstrukcjach bez problemu ułożymy zarówno materiały oferowane w dużych arkuszach (blachodachówki), jak i elementy drobnoformatowe, czyli dachówki i gonty. W przypadku domów z dachami o komplikowanej formie wybór jest ograniczony - tu łatwiej dopasować mniejsze elementy. Mogą to być dachówki, gonty, a także blachodachówka panelowa, sprzedawana w niewielkich arkuszach.

Może cię zainteresować
Czym pokryć nowoczesny dom o bryle stodoły? Drewno klejone - wszystko co powinieneś wiedzieć Jakie wybrać rolety do okien dachowych? Jaka jest trwałość dachu krytego gontem bitumicznym? Co to są kratownice drewniane i gdzie je stosować? Dach płaski wentylowany czy niewentylowany? Które rozwiązanie jest lepsze w budynku mieszkalnym? Co to jest blachodachówka hybrydowa i jak się ją montuje? Konstrukcyjne łuki z drewna gięto-klejonego 10 kluczowych powodów, by wymienić stare okno dachowe w 2024 roku Skuteczna hydroizolacja dachu płaskiego za pomocą membrany PVC Rynny stalowe - czy to dobry wybór? Jakie są zalety blachodachówek z posypką skalną? Jak obrobić komin z blachy trapezowej? Zalety i zastosowanie chłodnych dachów SOPREMA Prawidłowa wentylacja dachu wykonanego z pokrycia stalowego Membrany dachowe premium dla doskonałej izolacji dachu Jak doświetlić pomieszczenia domu z płaskim dachem? Pokrycia z kruszywem skalnym, czy to rozwiązanie sprawdzi się na każdym dachu? Płynna membrana Hyperdesmo - system do renowacji wyeksploatowanych pokryć dachowych Bezpieczne poddasze - niepalna wełna i ogniochronne płyty g-k Jaką blachę użyć do wykończenia elewacji? Różnice pomiędzy systemami rynnowymi z PVC i stali powlekanej Jak prawidłowo położyć folię paroizolacyjną? Czy blachodachówka pasuje na dach drewnianego domu? Nie wyrzucaj pieniędzy w błoto. Oto sposób na obniżenie podatku od deszczu Jakie odległości zachować montując haki do rynny? Co jest ważne przy układaniu blachy dachowej z posypką skalną? Jak podnieść komfort mieszkania na poddaszu? Jaka papa na deskowanie?
Zobacz więcej Zwiń

Oczywiście nie jest to wymóg formalny, ale kwestia rachunku ekonomicznego. Montując źle dopasowany materiał pokryciowy trzeba się liczyć z dużą ilością odpadów, co odbije się na koszcie wykonania dachu.

Na dachu o prostej konstrukcji można ułożyć każdy rodzaj pokrycia (fot. z lewej: Blachotrapez). W przypadku bardziej skomplikowanych form lepiej zastosować elementy drobnowymiarowe, np. dachówki (fot. z prawej: IBF).

POKRYCIA DACHOWE A KĄT NACHYLENIA POŁACI

To kolejny ważny parametr, który należy wziąć pod uwagę przy wyborze pokrycia. Zasada jest prosta - im mniejszy jest kąt nachylenia, tym materiał dachowy musi być bardziej szczelny. Wynika to z tego, że z mniej stromego dachu woda spływa wolniej, dłużej też zalega na nim topniejący śnieg.

Dla poszczególnych rodzajów materiałów zalecane są różne graniczne - minimalne i maksymalne - kąty nachylenia. Różnice są znaczne. Przykładowo pokrycia blaszane i gonty można układać na połaciach o kącie nachylenia 10-90°, a dachówki - 18-75°. Ten zakres jest znacznie mniejszy dla łupka kamiennego i strzechy, wynosi odpowiednio 31-45° i 40-60°. Wartości te są orientacyjne, wybierając pokrycie należy się kierować instrukcją producenta.

Tabela: Właściwości wybranych pokryć dachowych

Rodzaj pokrycia Masa 1 m² pokrycia [kg] Typowy kąt nachylenia połaci [°]
Dachówka ceramiczna 45-90 18-75
Dachówka cementowa 40-60
Strzecha 40-80 40-60
Łupek kamienny 30-40 31-45
Blacha dachowa aluminiowa 1,8-3 10-90
Blacha dachowa stalowa powlekana 5-15
Gont bitumiczny 5-13

Uwaga! Tabela zawiera wartości orientacyjne. Przy wyborze pokrycia trzeba kierować się instrukcją producenta.

Dachówki na dachu
Dachówki można układać na połaciach o kącie nachylenia od 18 do 75°. (fot. Euronit)

Ważny element pod pokryciem

Podczas wyboru materiałów dachowych wielu inwestorów skupia się wyłącznie na pokryciu, zapominając o innym ważnym elemencie - podkładzie, który mocuje się na więźbie dachowej. Może mieć on formę deskowania lub ołacenia.

Deskowanie stosuje się przy kryciu dachu gontami bitumicznymi, papą i blachą płaską. Wykonuje się je z płyt drewnopochodnych (OSB, mfp) o podwyższonej odporności na wilgoć lub tradycyjnie - z desek o maksymalnej szerokości 15 cm i grubości 2-2,5 cm. Muszą być przytwierdzone tak, aby łączenia kolejnych elementów wypadały na różnych krokwiach. Na deskowaniu układa się trwały materiał hydroizolacyjny - folię dachową bądź papę.

Przy zastosowaniu dachówek, blachodachówki, blachy profilowanej, strzechy i płyt falistych do krokwi mocuje się folię dachową, a następnie ołacenie. Ma ono postać rusztu, złożonego z kontrłat przybijanych równolegle do krokwi, oraz łat, mocowanych prostopadle do nich. Ich przekroje zależą od ciężaru i sztywności pokrycia, obciążeń zewnętrznych dachu, rozstawu krokwi i kąta nachylenia dachu. Zazwyczaj elementy te mają wysokość 25-40 mm i szerokość 38-60 mm i są rozlokowane co 15-30 cm.

Podkład dachowy w formie deskowania (a) lub ołacenia (b).

CHARAKTERYSTYKA POKRYĆ DACHOWYCH

Znając parametry dachu można przystąpić do wyboru pokrycia. Nie jest on łatwy, ponieważ na rynku działa wielu producentów, oferujących rozmaite materiały. Można je podzielić na cztery grupy: dachówki (ceramiczne i cementowe), pokrycia metalowe (blachodachówka i blachy płaskie), bitumiczne (gonty i papy) i naturalne (gonty drewniane, łupek kamienny i strzecha). Różnią się one wyglądem, cechami użytkowymi, trwałością, łatwością montażu oraz ceną.

Ikonografika: Jakie pokrycia dachowe cieszą się największą popularnością?
Jakie pokrycia dachowe cieszą się największą popularnością?
  • DACHÓWKI CERAMICZNE

To od lat najchętniej stosowany materiał dachowy w budownictwie jednorodzinnym. Dachówki wytwarzane są z gliny i domieszek - mączki ceglanej lub kwarcu, które podwyższają ich parametry wytrzymałościowe.

Do wyboru są modele naturalne (bez dodatkowych powłok), angobowane (pokryte warstwą glinki szlachetnej zmieniającej kolor powierzchni i chroniącej przed porostami), glazurowane (z dodatkową powłoką szkliwa, chroniącą przed nasiąkaniem i dającą największą odporność na zabrudzenia i porosty) oraz barwione w masie, na których - podobnie jak na wyrobach bez powłok, w kolorze naturalnej czerwieni - nie widać drobnych zarysowań i uszkodzeń.

Poradnik
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek!

Producenci oferują różne modele - tradycyjną karpiówkę, dachówki zakładkowe ze specjalnie wyprofilowanymi zamkami ułatwiającymi montaż, a także wyroby ręcznie formowane. Układa się je na ruszcie z łat i kontrłat.

Pokrycie to cenione jest za naturalny i atrakcyjny wygląd, a także wyjątkową trwałość. Bez trudu można znaleźć budowle z dachami pokrytymi dachówką liczące grubo ponad 100 lat. To niejedyne zalety tego materiału. Bardzo dobrze tłumi on dźwięki, co ma duże znaczenie, jeżeli wykorzystamy go jako pokrycie bezpośrednio nad pomieszczeniem mieszkalnym. Atutem dachówek są też niewielkie rozmiary, co ułatwia ich układanie również na dachach o skomplikowanych kształtach. Jak wspomniano, to najcięższe z pokryć, dlatego wymaga wytrzymałej więźby dachowej.

Dachówki ceramiczne oferowane są w szerokiej gamie kolorów i wzorów, dzięki czemu można je dobrać zarówno do domu o tradycyjnej (po lewej), jak i nowoczesnej architekturze (po prawej). (fot. Creaton)
  • DACHÓWKI CEMENTOWE

Wyglądają niemal identycznie jak ceramiczny odpowiednik, ale w tym przypadku proces produkcji jest zupełnie inny. Surowcem jest nie glina, a barwiony beton, pokryty drobnoziarnistą powłoką, która nadaje dachówce gładką powierzchnię oraz znacznie zwiększa jej odporność na zabrudzenia i porastanie mchem. Warstwa uszlachetniająca wpływa z kolei na jej ostateczny wygląd (intensywność koloru, połysk itp.).

Inną różnicą jest niższa waga i większy rozmiar dachówek cementowych, co pozwala je szybciej układać. Na ich korzyść przemawia również niższa cena. Parametry użytkowe i sposób układania są natomiast podobne. Modele cementowe są bardzo trwałe, dobrze tłumią dźwięki dochodzące z zewnątrz, ponadto charakteryzują się wysoką mrozoodpornością i niską nasiąkliwością.

Schemat: mocowanie dachówek
Dachówki mocuje się do ołacenia za pomocą spinek dekarskich.
  • BLACHODACHÓWKA

To najpopularniejsze z pokryć metalowych. Arkusze blachy stalowej lub aluminiowej tłoczone są w fakturę dachówek. Im głębsze jest przetłoczenie, tym sztywniejszy jest arkusz.

Blachy stalowe pokrywane są różnymi powłokami - obustronnie warstwą cynku, naniesionego ogniowo, powłoką pasywacyjną, gruntującą oraz nawierzchniową (jednostronnie). Większą odporność na korozję zapewnia dodatkowa warstwa alucynku. Rodzaj zewnętrznej powłoki dekoracyjno-ochronnej ma wpływ nie tylko na trwałość pokrycia, ale również na jego wygląd i cenę. Producenci stosują różne wykończenia - poliester, posypkę z kruszywa skalnego, barwionego piasku kwarcowego itp. Innym kluczowym parametrem decydującym o żywotności blachodachówki jest grubość blachy. Rdzeń nie powinien być cieńszy niż 0,4-0,5 mm.

Blachodachówka
W specyfikacji blachodachówki można znaleźć dwie wartości dotyczące wielkości arkusza blachy - całkowitą i efektywną. Ta druga jest ważniejsza, ponieważ uwzględnia szerokość zakładów potrzebnych do poprawnego pokrycia połaci. (fot. Blachy Pruszyński)
Blachodachówka imitująca gont
Dom pokryty blachodachówką imitującą gont. (fot. Blachotrapez)

Szacuje się, że dobrej jakości blachodachówki posłużą nawet przez 50 lat. Długa trwałość to niejedyny atut. Inne to niższa w porównaniu z dachówkami cena, szeroki wybór profili i kolorystyki. Pokrycie to charakteryzuje się też niską wagą, co pozwala stosować je również na więźbach o mniejszych przekrojach elementów konstrukcyjnych. Dodatkowo cecha ta ułatwia montaż. Układa się je na ołaceniu.

Blachodachówka jest łatwa w obróbce, ale wymaga stosowania specjalistycznych narzędzi - nożyc do cięcia blachy. Częsty błąd, czyli używanie podczas prac dekarskich popularnej szlifierki kątowej, może skutkować tym, że powstające podczas cięcia snopy iskier uszkodzą powłokę materiału. Efektem będzie powstawanie ognisk korozji. Wadą tego materiału jest słaba izolacyjność akustyczna.

Schemat: Warstwy dachu pokrytego blachodachówką
Warstwy dachu pokrytego blachodachówką.
Docinanie blachodachówki
Blachodachówkę docina się specjalnymi nożycami. Zastosowanie na dachu szlifierki kątowej mogłoby skutkować uszkodzeniem powłoki pokrycia. (fot. Blachy Pruszyński)
  • BLACHY PŁASKIE

Przed laty stosowane powszechnie, obecnie wybierane są mniej chętnie niż blachodachówka. Najpopularniejsze są blachy ze stali i aluminium. Wyroby z miedzi i stopu cynkowo-tytanowego - ze względu na wyższą cenę - są mniej rozpowszechnione. Jednym z najczęściej stosowanych sposobów łączenia arkuszy jest tzw. rąbek stojący. Na trwałość wyrobów stalowych i aluminiowych największy wpływ ma rodzaj zastosowanej powłoki ochronnej.

Arkusze blachy płaskiej
Arkusze blachy płaskiej łączy się zazwyczaj na tzw. rąbek stojący. (fot. Ruukki)

Zalety i wady tego materiału są podobne jak w przypadku blachodachówki. Atutem jest niska waga, a także szybki i łatwy montaż, zwłaszcza na dachach o prostych kształtach. Mankamentem - słaba izolacyjność akustyczna. Wybierając ten materiał trzeba też liczyć się z koniecznością wykonania pełnego deskowania, co będzie miało wpływ na koszt inwestycji (chociaż producenci dopuszczają również układanie blach płaskich na łatach).

Schemat: Układanie blachy płaskiej
Blachę płaską układa się na pełnym deskowaniu.
  • GONTY BITUMICZNE

Produkowane są z włókniny nasycanej bitumem. Pierwsza, samoprzylepna warstwa to włókno szklane, pokryte masą bitumiczną. Na wierzchu znajduje się natomiast posypka mineralna lub ceramiczna w różnych kolorach. Wybór wzorów jest bardzo szeroki. Gonty mogą przypominać klasyczną dachówkę, naturalny łupek, gont drewniany, plaster miodu itp.

To jedno z uniwersalnych pokryć. Może być stosowane na dachach o różnych kształtach, zarówno bardziej płaskich, jak i stromych. Materiał ten jest lekki, nie stanowi więc dużego obciążenia dla więźby dachowej. Wyróżnia go też łatwość w obróbce i montażu. Gonty układa się na pełnym deskowaniu, mocując poszczególne pasy gwoździami do podłoża. Musi być ono idealnie równe.

Schemat: Dach pokryty gontem bitumicznym
Dach pokryty gontem bitumicznym.
  • PAPY BITUMICZNE

Kiedyś stosowane powszechnie, obecnie wykorzystywane są przede wszystkim do napraw starych dachów oraz na dachach płaskich. Układa się je zazwyczaj dwuwarstwowo - w pierwszej kolejności papę podkładową, następnie wierzchniego krycia.

  • STRZECHA

To jeden z kilku materiałów naturalnych, który po latach wraca do łask. Współczesne pokrycia ze strzechy są trwalsze niż te wykonywane dawniej, ponieważ budulcem jest nie słoma, ale charakteryzująca się większą żywotnością trzcina. Dodatkową trwałość i ochronę przed ogniem zapewnia impregnacja wykonywana już po ułożeniu pokrycia.

Strzecha wykazuje znakomitą izolacyjność akustyczną oraz bardzo dobre parametry termoizolacyjne. Ponadto gwarantuje, że dach będzie wyglądał bardzo oryginalnie. Strzecha najlepiej prezentuje się na stromych dachach, zwłaszcza na domach o tradycyjnej architekturze.

Jest jednym z najcięższych pokryć, dlatego wymaga mocnej więźby. Układa się ją na ołaceniu. Do mankamentów tego materiału należy zaliczyć to, że na rynku nie jest łatwo znaleźć fachowców specjalizujących się w jej układaniu. Innym jest konieczność zamontowania na dachu instalacji odgromowej.

Strzecha
Strzecha najlepiej prezentuje się na domach o tradycyjnej architekturze. (fot. Dreamstime)
  • GONTY DREWNIANE

To pokrycie charakterystyczne dla architektury Podhala. Gonty mają postać deszczułek w kształcie klina. Formowane są z różnych gatunków drewna - sosny, świerku, jodły, modrzewia, dębu albo cedru. Wymagają impregnacji, która chroni pokrycie przed biodegradacją i ogniem. Również w tym przypadku na dachu potrzebny jest piorunochron.

Gont drewniany
Gont drewniany to pokrycie charakterystyczne dla architektury Podhala. (fot. Ahi Roofing)
  • ŁUPEK KAMIENNY

Materiał stosowany od stuleci przeżywa obecnie renesans. Wygląda niezwykle oryginalnie, do tego jest wyjątkowo trwały - szacuje się, że może posłużyć nawet 200-300 lat. Powstaje w wyniku cięcia skał warstwowych na wąskie płytki o grubości około 5 mm. W zależności od pochodzenia skały, łupek może być czarny, szary, w odcieniu zieleni lub brązu. Producenci oferują go w różnych kształtach, zarówno regularnych, jak i nieregularnych. Wadą łupka jest cena - to najdroższe pokrycie dachowe na rynku.

Łupek kamienny
Łupek kamienny to pokrycie bardzo oryginalne, ekologiczne i wyjątkowo trwałe. (fot. Pizarras)

Montaż pokrycia

Rzadko zdarza się, aby właściciel domu sam układał pokrycie na dachu. Prace te, w zależności od geometrii konstrukcji dachowej i rodzaju zastosowanego materiału, mają różny stopień skomplikowania, ale w każdym przypadku wymagają doświadczenia. Dlatego najczęściej zleca się je dekarzom. Warto jednak znać przynajmniej najważniejsze zasady montażu. Poniżej te dotyczące dwóch najpopularniejszych materiałów - dachówek i blachodachówki.

  • DACHÓWKI

Przed dostarczeniem na dach, dachówki (zwłaszcza ceramiczne), należy pomieszać z kilku palet. W ten sposób uzyskamy jednolite kolorystycznie pokrycie. Dachówki układa się w rzędach poziomych, zaczynając od okapu. Przytwierdza się je przeważnie na spinki dekarskie. Zawsze jednak należy się w tym względzie kierować zaleceniami producenta pokrycia. Nie trzeba mocować wszystkich dachówek, ponieważ utrzymują się one głównie pod własnym ciężarem. Na połaciach o kącie nachylenia powyżej 65° i na terenach zagrożonych silnymi wiatrami przytwierdza się co najmniej co trzecią dachówkę w każdym rzędzie z przesunięciem mocowania w lewo lub prawo w kolejnych. Zamocować trzeba też wszystkie dachówki na krawędziach dachu, przy kominach, oknach połaciowych i lukarnach, a także wzdłuż koszy i naroży. Informację o liczbie elementów, które powinny być zamocowane mechanicznie, znajdziemy w projekcie i w materiałach producenta pokrycia.

W miarę możliwości należy unikać docinania dachówek. Do wykończenia przeznaczone są gotowe elementy połówkowe, 3/4 lub 5/4. W miejscach, gdzie potrzeba dachówek o innych wymiarach (w koszach, narożach, wokół okien połaciowych, wyłazów i kominów itp.) przycinanie może być konieczne, ale w takiej sytuacji nie należy tego robić na dachu, ponieważ iskry powstające podczas pracy szlifierki kątowej mogłyby uszkodzić membranę pokrycia.

  • BLACHODACHÓWKA

Arkusze montuje się zaczynając od prawego dolnego rogu - ze względu na położenie rowka kapilarnego i odwadniającego. Blachy układa się kolumnami i rzędami od okapu do kalenicy z 3 cm zapasem poza deską okapową. Pierwsza blacha powinna zostać ułożona pod kątem prostym do krawędzi dachu. Jeżeli arkusze są ułożone prawidłowo, można przystąpić do ich mocowania. Wykorzystuje się do tego wkręty samonawiertne z podkładką ze specjalnej gumy EPDM. Blachę przytwierdza się do podłoża wyłącznie w dole fali, w jej najniższym punkcie. Średnio na 1 m² pokrycia używa się 6-9 wkrętów.

Dachówki należy docinać poza dachem (po lewej). Po cięciu krawędź elementu trzeba pomalować tzw. zimną angobą (po prawej). (fot. Röben)

 

Obróbki blacharskie i akcesoria

Niezależnie od rodzaju zastosowanego pokrycia, w miejscach gdzie nie ma ono ciągłości (przy otworach na kominy, okna dachowe, piony kanalizacyjne itp.), wykonuje się obróbki blacharskie. Ich rola jest bardzo ważna - zapobiegają przeciekaniu wody do niższych warstw dachu.

Obróbki wykonuje się z blachy powlekanej bądź wykorzystuje się specjalne taśmy i gotowe fartuchy z różnego rodzaju blach, które kolorystycznie dopasowuje się do pokrycia. Ważne, by były umieszczone dostatecznie głęboko pod pokryciem. W przeciwnym razie przy zacinającym deszczu mogą występować przecieki. Złącza blachy należy dokładnie uszczelnić silikonem dekarskim.

Prace wykończeniowe na dachu ułatwia zastosowanie specjalnych akcesoriów. To m.in. gąsiory i dachówki szczytowe służące do wykończenia odpowiednio kalenicy i krawędzi przy ścianach szczytowych, dachówki antenowe przeznaczone do wyprowadzenia na dach przewodów, kabli i masztu antenowego, przezroczyste dachówki świetlikowe, służące do doświetlania strychów czy dachówki solarne, umożliwiające przeprowadzenie przewodów do kolektorów słonecznych. Producenci oferują też akcesoria, których zastosowanie nie jest kwestią wygody, ale bezpieczeństwa. Należą do nich ławy i stopnie kominiarskie, dzięki którym można się bezpiecznie poruszać po dachu i nie narażać pokrycia na uszkodzenia. Inne istotne elementy to śniegołapy i płotki przeciwśnieżne, które zabezpieczają przed gwałtownym zsuwaniem się z dachu mas śniegu.

UKŁADANIE POKRYCIA DACHOWEGO - WENTYLACJA DACHU

Koncentrując się na wyborze materiału dachowego często zapominamy o niższych warstwach dachu. Tymczasem niewłaściwie wentylowana przestrzeń pod pokryciem może być przyczyną poważnych kłopotów. W naszym klimacie w dachu powstają bowiem skropliny. Jeśli nie umożliwimy, by nadmiar wilgoci się stamtąd wydostawał, zniszczeniu może ulec ocieplenie poddasza.

Pod pokryciem tworzy się szczeliny wentylacyjne, przez które nadmiar wilgoci usuwany jest dzięki cyrkulującemu powietrzu. W zależności od tego, jaki na dachu jest podkład, potrzebna będzie jedna lub dwie szczeliny.

Pierwszy przypadek dotyczy sytuacji, gdy zastosowano ołacenie i folię wstępnego krycia o wysokiej paroprzepuszczalności. Szczelina utworzona jest bezpośrednio pod pokryciem dachowym, co zapewniają łaty i kontrłaty. Jeżeli pokrycie ułożono na folii o niskiej paroprzepuszczalności, oprócz szczeliny wentylacyjnej pod pokryciem trzeba utworzyć też drugą przestrzeń (o szerokości min. 2,5 cm) - pomiędzy ociepleniem dachu, a folią wstępnego krycia. W obu przypadkach należy zapewnić wlot powietrza w okapie i wylot w kalenicy.

Z kolei gdy na dachu zaplanowano deskowanie, na krokwiach - pomiędzy którymi ułożona jest wełna mineralna - mocuje się folię o wysokiej paroprzepuszczalności, następnie kontrłaty, deskowanie, a na nim pokrycie dachowe (jeśli będą nim dachówki - potrzebny będzie jeszcze ruszt z łat i kontrłat). Powietrze będzie cyrkulowało w przestrzeni poniżej deskowania, pomiędzy kontrłatami.

Szczeliny nie wystarczą w sytuacji, gdy ciągłość przestrzeni wentylacyjnej jest przerwana - np. przez komin czy okna dachowe. W takim przypadku stosuje się specjalne dachówki wentylacyjne, które wspomagają system wentylacji pod pokryciem.

Uwaga! Ochronę przed zawilgoceniem dachu zapewniają nie tylko szczeliny wentylacyjne i odpowiednio dobrane dachówki - na poddaszu należy zapewnić sprawną wentylację.

Schemat: Szczelina wentylacyjna przy zastosowaniu ołacenia i folii wstępnego krycia o wysokiej paroprzepuszczalności
Szczeliny wentylacyjne pozwalają usuwać wilgoć z połaci dachu. Jedna przestrzeń wystarczy przy zastosowaniu ołacenia i folii wstępnego krycia o wysokiej paroprzepuszczalności
Schemat: W przypadku użycia folii o niskiej paroprzepuszczalności lub ułożenia papy na deskowaniu, niezbędne są dwie szczeliny
W przypadku użycia folii o niskiej paroprzepuszczalności lub ułożenia papy na deskowaniu, niezbędne są dwie szczeliny
Folia dachowa
Dodatkowe zabezpieczenie przed przeciekami zapewnia folia dachowa. Element ten należy doliczyć do kosztu wykonania dachu. (fot. Marma Polskie Folie)

UKŁADANIE POKRYCIA DACHOWEGO - KOSZTY

Ceny pokryć dachowych są bardzo zróżnicowane. Najtańsze są materiały bitumiczne - 1 m² gontu kupimy już za 15-25 zł. Ale pod gont musimy koniecznie wykonać pełne deskowanie, co też kosztuje. Nieco droższe są dachówki cementowe (min. 30-35 zł/m²). Za ceramiczne odpowiedniki zapłacimy przynajmniej 35-40 zł/m². Najtańszą blachę płaską na rąbek stojący i blachodachówkę kupimy za 30-35 zł/m². Blachodachówka z posypką mineralną kosztuje prawie trzykrotnie więcej.

Wyraźnie droższe są też pokrycia naturalne. Za 1 m² najtańszego gontu drewnianego zapłacimy ok. 50 zł. Decydując się na strzechę trzeba się liczyć z kosztem 150-250 zł/m². Jak wspomniano, najdroższy jest łupek kamienny - 1 m² to wydatek rzędu ok. 300 zł.

Jeżeli podkład dachowy nie jest wliczony do kosztorysu wykonania konstrukcji dachowej, trzeba się liczyć z dodatkowymi wydatkami. 20-30 zł/m² zapłacimy za ołacenie z membraną dachową, a 40-50 zł/m² za sztywne poszycie z płyt drewnopochodnych lub desek. Do tego dochodzi robocizna - stawki są bardzo zróżnicowane w zależności od regionu kraju. Orientacyjnie za ułożenie gontów zapłacimy 30 zł, za blachodachówkę - 35-40 zł, a za dachówki - 45 zł/m².

Norbert Skupiński
fot. otwierająca: Wienerberger

Zdaniem naszych Czytelników

01 Oct 2019, 09:09

Blachodachówki Blachy Pruszyński można stosować już od min. 9° nachylenia połaci, panele dachowe na rąbek od 8°.  

Gość Niedowiarek

01 Oct 2019, 08:57

Ceramika na dachu to w zasadzie tradycja. Można jednak zauważyć, że krajobraz z lotu ptaka się zmienia i na dachach zagościła blacha dachowa. Najciekawsze jest to, że popularny ostatnio kolor antracyt ustępuje miejsca takim kolorom jak niebieski czy zielony. I do tego żółta elewacja. ...

Gość Radek

11 Jun 2019, 20:44

Bywają też takie dachówki ceramiczne, które można stosować w innym zakresie kątów, niż napisaliście. 18-75 to wartość może typowa ale przykładowo Titania Creatona ma zakres od 10 do 90 stopni, czyli tyle samo co blacha u Was. A jest na pewno lepszym i trwalszym materiałem, akustycznie ...

Wiecej na Forum BudujemyDom.pl

Dodaj komentarz

Skomentuj artykuł
time image
time image
Zobacz inne artykuły
Montaż systemu rynnowego PVC
Montaż systemu rynnowego PVC
Poradnik
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek!