Schody wewnętrzne - aranżacje

Czego dowiesz się z artykułu?

• Gdzie umieścić schody - w salonie, czy osobnej klatce schodowej?
• Jakie są rodzaje oświetlenia schodów?
• Z jakich materiałów mogą być wykonane schody wewnętrzne?

Gdzie umieścić schody - w salonie, czy osobnej klatce schodowej?

Schody są ważnym elementem architektonicznym każdego domu z poddaszem lub piętrem. W dużych rezydencjach na ogół planowane są w oddzielnej klatce schodowej, która ogranicza przenoszenie hałasów z obu kondygnacji. Przeważnie wykonywane są jako żelbetowe, przykrywane drewnem albo kamieniem dopiero podczas wykańczania wnętrz. Oddzielna klatka schodowa średnio zajmuje 10 m2 powierzchni parteru.

W mniejszych domach schody zazwyczaj zajmują część otwartej przestrzeni na parterze. Są wyeksponowanym dużym elementem reprezentacyjnej strefy domu, dlatego wymagają wyjątkowej dbałości o sposób wykończenia. Widać je z każdego miejsca w salonie. Możliwości projektowych i realizacyjnych jest wiele. Ważne by kształt i sposób wykończenia dopasować do stylistyki całego wnętrza. Unika się tu stawiania masywnej konstrukcji z betonu, a stosuje lekkie i bardziej finezyjne wersje, np. ze stali, drewna.

Lokalizacja schodów w otwartej przestrzeni, niestety, oznacza poprowadzenie przez salon szlaku komunikacyjnego oraz przenoszenie się dźwięków przez otwór w stropie - oglądanie telewizji, słuchanie muzyki czy wieczorne biesiadowanie z gośćmi może przeszkadzać śpiącym na piętrze dzieciom i seniorom.

W projektowaniu pomocny będzie architekt wnętrz, ale największe doświadczenie mają stolarze i producenci, oferujący schody na zamówienie. Zanim jednak zwrócimy się o pomoc do któregoś z nich, poszukajmy inspiracji na forach budowlanych i wnętrzarskich oraz na stronach producentów. Pozwoli to wstępnie sprecyzować oczekiwania, które potem zweryfikuje fachowiec. Oceni, czy wybrany kształt i wielkość schodów da się wykonać w konkretnym domu. Sprawdzi czy będą one wygodne i bezpieczne. Dobierze materiały, określi też koszt i termin realizacji zamówienia.

Przed podpisaniem umowy, warto poprosić o przedstawienie kilku wizualizacji, by mieć pewność, że wybrana konstrukcja będzie pasować do naszego wnętrza. Obecnie na sprawdzonych fachowców niekiedy trzeba poczekać nawet kilka miesięcy i kolejne 2-3 na realizację zamówienia. Dobrze więc o schodach pomyśleć na bardzo wczesnym etapie wykańczania wnętrz.

Schody wewnętrzne - drewniane

Na schody wykorzystuje się wiele gatunków tego materiału. Najbardziej eksploatowane są stopnie, dlatego powinny być wykonane z twardego drewna drzew liściastych, jak dąb, jesion, buk. Mniej zalecany jest klon, wiśnia. Można również zdecydować się na gatunki egzotyczne, np. merbau, amazake, zebrano, wenge, jatoba, czy mahoń. Odradza się natomiast użycie miękkiego drewna - świerku, sosny, meranti.

Drewno stosowane jest do wykańczania stopni schodów żelbetowych oraz budowy schodów w całości - konstrukcji i stopni. Klasyczne rozwiązanie to konstrukcja policzkowa. Tę najbardziej wyszukaną i efektowną mają modele wstęgowe, produkowane z giętego drewna. Ich wykonanie wymaga sporego doświadczenia. Nie każdy stolarz potrafi je zrobić.

Nowocześniejsze i bardzo popularne są wersje dywanowe. Z jednej strony przytwierdza się je do ściany (na stalowej konstrukcji wspornikowej), a po stronie zewnętrznej montuje lekką balustradę - najczęściej z metalu (linek lub prętów) lub ze szkła. Stopnice i podstopnice z drewna unoszą się jakby w powietrzu, tworząc atrakcyjną formę dekorującą salonową przestrzeń.

Z drewna wykonuje się też balustrady. Mogą być wypełnione prostymi słupkami o przekroju koła albo kwadratu. Popularne do niedawna tralki z wyfrezowanymi wcięciami i obłościami wychodzą z mody.

Schody żelbetowe obłożono jasnym drewnem. Przestrzeń pod nimi wykorzystano na szafki z białymi frontami, które sprawiają wrażenie przenikania się ze stopniami. (fot. Archon+ (Projekt Dom w Betulach)

Spiralne schody wykonano z drewna sosnowego, zaimpregnowanego woskiem. Artystycznie wygięte policzki (wangi) są ich największą ozdobą. (fot. L. Jampolska) Dowiedz się z naszego reportażu, ile kosztowały te schody!

Schody ażurowe na policzkach giętych, z drewna dębowego bejcowanego, balustrada - szkło gięte hartowane (10 mm), pochwyt drewniany. (fot. Schody Prudlik)

Schody spiralne z płycinową balustradą i zabudową spodu. Wykonane z wędzonego dębu i malowanego drewna. (fot. Trąbczyński)

Schody półkowe, wykonane z drewna egzotycznego merbau z oświetleniem LED, balustrada - pręty pionowe nierdzewne, stal szczotkowana. (fot. Schody Prudlik)

Spiralne schody dywanowe z orzecha amerykańskiego. Balustrada z giętego szkła z drewnianym pochwytem. (fot. Trąbczyński)

Schody wewnętrzne o konstrukcji metalowej

Zaletami konstrukcji z metalu jest lekki wygląd oraz niewielki ciężar. Na ogół wykonuje się je ze stali nierdzewnej. Mogą mieć dowolną formę, ale najpopularniejsze z nich to modele kręte. Najlepiej pasują do wnętrz urządzonych w industrialnym lub loftowym stylu. Ze stalą dobrze komponują się stopnice z blachy nierdzewnej oraz klejonego warstwowo drewna, bądź szkła. Takie schody montuje się w już wykończonym domu.

Metal jest również materiałem chętnie wykorzystywanym na balustrady. Kute wersje z motywami roślinnymi inspirowanymi naturą, np. listkami i kwiatami, popularne są w domach urządzonych w stylu pałacowym, w nowoczesnych wnętrzach zastępowane są skromnymi formami ze stalowych linek lub metalowych prętów.

Schody na konstrukcji metalowej. Stopnie z drewna jesionowego, dębowego lub egzotycznego. Efektowna stalowa balustrada może być pomalowana na dowolny kolor. (fot. Schody Chudziński)

Metalowa, ażurowa konstrukcja z drewnianymi stopniami. Balustrada z cienkimi prętami i z drewnianą poręczą. (fot. Rintal Polska)

Schody dywanowe, dwubiegowe ze spocznikiem, z klejonego warstwowo drewna dębowego, zabejcowanego na kolor orzecha amerykańskiego i zabezpieczonego lakierem. Balustradę tworzą proste w kształcie, delikatne stalowe pręty pomalowane proszkowo na czarno. (fot. L. Jampolska) Dowiedz się z naszego reportażu, ile kosztowały te schody!

Spiralna, lekka konsrtukcja metalowa z drewnianymi stopniami idealnie pasuje do loftowego wnętrza. (fot. Atrium System)

Schody wewnętrzne obłożone kamieniem i płytkami

Marmur, granit, konglomerat, kompozyt oraz gres to materiały stosowane też do wykańczania stopni schodowych. Szczególnie kamień jest bardzo trwały i odporny na uszkodzenia i zabrudzenia. Jest oferowany w kilkudziesięciu rodzajach i wybarwieniach. Niestety, jest wyjątkowo ciężki i nie nadaje się na lekkie konstrukcje. Kamienne schody nadają wnętrzu elegancji, ale nie ocieplają go jak drewno.

Konglomerat i kompozyt są mniej popularne, choć równie efektowne i trwałe. Mogą imitować kamień albo mieć jednolitą kolorystycznie powierzchnię.

Płytki gresowe to dość tani i praktyczny materiał wykończeniowy. Na schodach krętych lub o wąskich stopniach jednak niełatwo je ładnie ułożyć.

Polerowany granit jest twardy i śliski, a kanty schodów ostre. Takie schody trzeba zaimpregnować, dobrze oświetlić, zabezpieczyć balustradą i poręczami. (fot. L. Jampolska) Dowiedz się z naszego reportażu, ile kosztowały te schody!

Stopnie i postopnice wykończone płytami gresu, pełna balustrada bez pochwytu wykonana ze szkła osadzonego w stali nierdzewnej. (fot. L. Jampolska) Dowiedz się z naszego reportażu, ile kosztowały te schody!

Schody zabiegowe, konstrukcja żelbetowa. Wykończone granitem w wielu odcieniach szarości. Podstopnice z jednolitego czarnego granitu idealnie pasują do obudowy kominka. (fot. L. Jampolska) Dowiedz się z naszego reportażu, ile kosztowały te schody!

Schody wewnętrzne wykonane ze szkła?

Schody w całości wykonane ze szkła to bardzo nowatorska propozycja. Pasują do wnętrz urządzonych w stylu nowoczesnym lub glamour. Na ogół projektuje się je z hartowanego szkła klejonego. Sposób mocowania tafli zależy od kształtu schodów. Możliwe jest przytwierdzanie tafli za pomocą wkrętów bądź słupków ze stali nierdzewnej. Dopełnieniem takich konstrukcji są balustrady również ze szkła. Taka lekka konstrukcja nie przytłacza wnętrza.

Tafle szkła (bezpiecznego, hartowanego) wykorzystywane są jako balustrady schodów wykonanych z innych materiałów. Szczególnie dobrze komponują się z minimalistyczną formą wersji drewnianych. Mogą stanowić jednolitą powierzchnię lub być dzielone drewnianymi lub metalowymi słupkami.

Schody wspornikowe z barwionego dębu. Stopnie z oświetleniem LED. Balustrada ze szkła z drewnianym pomalowanym pochwytem. (fot. Trąbczyński)

Efektowne połączenie bardzo ciemnego drewna z lekką balustradą z giętego szkła. (fot. Schody Domański)

Schody jednobiegowe, dywanowe o konstrukcji żelbetowej, obłożone drewnem. Przestrzeń pod schodami wypełnia zabudowa z szafek. (fot. Archon+ (Projekt Dom w Szmaragdach 2))

Schody oraz balustrada w całości wyprodukowane ze szkła klejonego warstwowo. Metalowe są tu jedynie elementy mocujące. (fot. Tierspol)

Joanna Dąbrowska