Cegła dzięki swojemu prostokątnemu kształtowi daje praktycznie nieograniczone możliwości kreowania powierzchni muru, dlatego istnieje w zasadzie nieskończona liczba wiązań. Co najmniej kilkanaście rodzajów wiązań funkcjonuje pod osobnymi nazwami i są powszechnie rozpoznawalne.
Podstawowe różnice pomiędzy nimi to wariant ułożenia cegieł - w niektórych wiązaniach widoczne są jedynie wozówki cegieł (boki z dłuższą podstawą), w pozostałych wykorzystuje się także główki (węższe boki cegieł).
Wiązania wozówkowe
Wiązania opierające się wyłącznie na wozówkach są łatwiejsze i szybsze do wykonania, dlatego cieszą się dużą popularnością, mimo jednostajnego rysunku lica muru w porównaniu do innych wariantów ułożenia cegieł. Wiązania wozówkowe różnią się między sobą sposobem rozmieszczenia cegieł, które mogą być przesunięte o 1/2 długości (tzw. wiązanie średnie) lub o 1/4 długości (tzw. wiązanie dźwigające). Cegły w wiązaniu mogą być zlokalizowane w kolumnie (w pionie) lub np. schodzić ukośnie w dół.
Wiązania główkowe
Wiązania główkowe mają wiele odmian, ponieważ murowanie cegieł tak, by na zewnątrz była widoczna jej główka, można zrealizować na wiele sposobów.
Stosunkowo popularne są wiązania dzikie, czyli nieregularne rozmieszczenie główek w płaszczyźnie muru. Na 1 m2 przypada zwykle ok. 5 główek.
Inaczej jest w przypadku wiązań flamandzkich czy kowadełkowych. Te wywiedzione z flamandzkiej architektury polegają na naprzemiennym układaniu cegieł stroną wozówkową i główkową, dzięki czemu powstaje swoista szachownica.
Wiązanie kowadełkowe jest prawie identyczne, ale zamiast jednej wozówki między główkami, układane są dwie. Pewne podobieństwo witać też w wiązaniu holenderskim, gdzie w jednym rzędzie wykorzystuje się naprzemiennie krótszą i dłuższą stronę cegły, natomiast w rzędzie poniżej - same główki.
Z kolei wiązanie gotyckie, zwane też polskim, opiera się na murowaniu główek w kolumnie, przy czym każda główka jest przesunięta o połowę długości względem cegieł w rzędzie nad i pod nią. Zaletą tego wiązania jest estetyczny rysunek powierzchni licowej, wadą - trudniejsza praca murarza. Jeśli między główkami zamiast jednej wozówki wmuruje się dwie, z wiązania gotyckiego powstanie wiązanie śląskie.
To, jaką różnicę w wyglądzie muru może wywołać rodzaj zastosowanego wiązania, dobrze widać na przykładzie wiązania główkowego i blokowego. Pierwsze polega na wymurowaniu całej powierzchni wyłącznie główkami cegieł - elewacja sprawia wtedy wrażenie mozaiki drobnych kwadratów. Zupełnie inaczej prezentuje się płaszczyzna ściany w przypadku wiązania blokowego, które w dużej mierze polega na murowaniu stroną wozówkową - główka pojawia się tylko co ok. 4 cegły.
Wiązania krzyżowe i inne propozycje
Wiązania krzyżowe polegają na naprzemiennym ułożeniu główek i wozówek cegieł w taki sposób, że powstaje kształt podobny do krzyża, stąd ich nazwa. Może być to wzór powtórzony na całej wysokości muru, jeden pod drugim, albo np. pojedynczy "krzyż" rozmieszczony w odstępach. Nie ma tu w zasadzie żadnych ograniczeń.
Jeszcze ciekawiej prezentują się rozwiązania niestandardowe, do których zalicza się m.in. wymurowanie części cegieł na płasko, w tradycyjny sposób, a pozostałych prostopadle do nich – tak, że część cegły wystaje na zewnątrz powierzchni muru, tworząc swoiste "kolce".
Te oryginalne wiązania stosowane są czasem np. nad oknami. Inna możliwość układania klinkieru, tworząca wyjątkowy efekt końcowy, to ustawienie cegieł w pionie, czyli całkowite zerwanie z klasyczną zasadą murowania prostopadłościanów z gliny.
Redaktor: Monika Dąbrowska
Na podstawie materiałów firmy Röben
Fot. otwierająca: CRH Klinkier
Dodaj komentarz