Okna drewniane czy z PVC?

Czego dowiesz się z artykułu?

• Okna z jakiego materiału wybrać - drewniane, czy z PVC?
• Jakie szyby są stosowane w stolarce okiennej?
• Na jakie parametry zwracać uwagę podczas wyboru stolarki okiennej?
• Jakie typy okien znajdziemy na rynku?

Jedna z najważniejszych kwestii przy wyborze stolarki to określenie materiału, z jakiego ma być wykonana. Najpopularniejsze jest drewno i PVC. Wbrew pozorom produkowane z nich profile (ramy) aż tak bardzo nie różnią się od siebie i decyzja często pozostaje kwestią gustu inwestora. Oferowane obecnie okna mocno odbiegają od tych sprzed kilkunastu lat - mają lepsze parametry (dzięki czemu dobrze chronią przed ucieczką ciepła z domu), nowocześniejsze wzornictwo i rozwiązania zapewniające wygodne użytkowanie. Wytwórcy ciągle poszerzają swój asortyment.

Przy zakupie zwracajmy też uwagę na rodzaj pakietu szybowego, współczynnik przenikania ciepła, izolacyjności akustycznej czy sposób otwierania skrzydeł. Obecnie okna muszą bowiem pełnić wiele istotnych funkcji (doświetlanie wnętrz to tylko jedno z zadań). Niestety, im lepsze parametry, tym wyższa cena. Aby dobrze porównać poszczególne modele, należy przejrzeć tzw. karty właściwości użytkowych, dołączane do każdego wyrobu. Znak CE jest potwierdzeniem legalności wprowadzenia go na rynek.

Zobacz nasze porównanie: Porównywarka: Okna z PVC i drewniane (146,5 x 143,5 cm)

OKNA DREWNIANE CZY Z PVC? KTÓRY MATERIAŁ WYBRAĆ?

• To, co najpopularniejsze.

Spośród ram drewnianych najpowszechniejsze są sosnowe klejone warstwowo. Jeszcze więcej zwolenników mają jednak profile z PVC, zwłaszcza wykończone folią ozdobną imitującą drewno. Produkty z tworzywa - o tym samym standardzie, co drewniane - zwykle są bowiem kilkanaście czy kilkadziesiąt procent tańsze.

• Budowa i wykończenie ram.

Te z PVC mają budowę komorową. Choć klasyczne białe kosztują najmniej, to profile często mają na wierzchu specjalną folię, dzięki której imitują drewno lub aluminium. Na zamówienie wykonywane są okna dwukolorowe - np. od wewnątrz białe, a od zewnątrz z okleiną albo barwione. Ułatwia to dopasowanie ich zarówno do elewacji, jak i wystroju pomieszczeń.

Z kolei wersje drewniane produkuje się z drewna dębowego, modrzewiowego, mahoniowego, meranti, świerkowego oraz sosnowego. Czasem wykończone są powłoką kryjącą, częściej jednak transparentną, w kilku standardowych odcieniach. Mają jednolitą strukturę i znaczną sztywność (to ich główna zaleta). Używane są zatem do produkcji dużych przeszkleń. Ponadto ramiaki mogą być węższe - co rzuca się w oczy przede wszystkim w małych oknach, gdzie zostaje więcej miejsca na szybę. Z drewna wykonywane są także profile o nietypowym kształcie, np. łukowe.

Może cię zainteresować

Nowa generacja okien dachowych GREENVIEW. Nowy standard na nowe czasy Jak zamontować drzwi techniczne? Rolety zewnętrzne w nowo projektowanym budynku - co powinniśmy o nich wiedzieć? LINEAR - okna dla ambitnych realizacji Prawidłowy montaż okien energooszczędnych Co to za kolor Winchester? Metamorfoza drzwi wejściowych metodą DIY Markizy wolnostojące - zamień ogórd lub taras na miejsce urlopowego wypoczynku Jak przebiega szczelny montaż okien w technologii Soudal Window System? Jakie okna wybrać od południa, jakie od północy? Okna i drzwi w 2024 roku. Jakie trendy będą obowiązywały? Lekkie konstrukcje z drewna klejonego z powłoką PVC Czy okna mogą otwierać się na zewnątrz? Czym się kierować przy wyborze drzwi wewnętrznych? Jakie parametry decydują o bezpieczeństwie zapewnianym przez zamki i wkładki? Ile kosztuje moskitiera na okno balkonowe? Co to jest szkło ornamentowe? Czy istnieją okna przez które nie widać wnętrza? Jak myć żaluzje fasadowe? Skąd się bierze popularność ościeżnic stalowych? Dlaczego warto zdecydować się na stolarkę pozbawioną progów? Pora na nowe okna. Jak przygotować się do wymiany okien w domu i zrealizować ją krok po kroku? Jaki jest proces produkcji szyby zespolonej? Jak włączyć czytnik linii papilarnych? Jak zapobiegać kondensacji pary wodnej na oknach dachowych? Wyłazy dachowe - jaki model wybrać? Ile powinno być od okna do sufitu? Na jakiej wysokości umieścić okno? Okna na straży bezpieczeństwa Co zrobić gdy drzwi balkonowe się nie domykają? Jakie okna przesuwne wybrać? Kiedy prostota i minimalizm spotykają się z nowoczesnością. Dom w stylu stodoły Proste i szybkie w obsłudze kraty rolowane - rodzaje, montaż Jak zasłonić okna na parterze? Energooszczędność i Koalicja Termomodernizacji Wybieramy komfortowe drzwi do wnętrz Jakie są wady i zalety okien nieotwieranych typu FIX? Co daje anodowanie aluminium? Jakie są zalety parapetów z konglomeratu? Jak je pielęgnować? Wianki okolicznościowe i inne ozdoby do dekoracji drzwi. Przewodnik kreatywnego dekorowania

Zobacz więcej Zwiń

Przekrój okna przez profil z PVC (fot. Krispol)

Przekrój okna przez profil drewniany (fot. Polskone)

• Trwałość i konserwacja.

Przy wyborze okien warto uwzględnić miejsce ich zamontowania, z uwagi na różną wrażliwość na warunki atmosferyczne - opady deszczu, wilgotność powietrza, bezpośrednie i intensywne nasłonecznienie, zmiany temperatury. Drewno z transparentną powłoką od strony zewnętrznej, niestety, wymaga renowacji co 2-5 lat, zaś wykończone farbą kryjącą - co 5-8. Łatwo je za to przemalować na inny kolor, a także naprawić - nawet w przypadku poważniejszych uszkodzeń. Natomiast podstawową zaletą ram z PVC jest to, że nie trzeba ich co kilka lat odnawiać, malować. Zabiegi konserwacyjne ograniczają się do okresowego mycia.

Nie zapominajmy jednak, że tworzywo narażone na intensywne działanie promieni słonecznych może zmieniać barwę oraz się odkształcić (szczególnie wtedy, gdy okna są niefachowo zamontowane) z uwagi na wysoki współczynnik rozszerzalności cieplnej. To z kolei spowoduje problemy z otwieraniem i zamykaniem skrzydeł. W przypadku profili z PVC łatwiej za to wymienić stłuczoną szybę.

W miejscach narażonych na intensywne działanie słońca lepiej sprawdzają się okna drewniane, pomimo tego, że promienie zmniejszają trwałość lakieru. Ramy z PVC w takich warunkach mogą się odkształcić i przebarwić. (fot. Polskone)

JAKIE SZYBY SĄ STOSOWANE W STOLARCE OKIENNEJ?

W stolarce okiennej używa się dziś szyb zwykłych ze szkła typu float (doskonale przezroczystego i bardziej wytrzymałego niż kiedyś) lub dostępnych za dopłatą szyb specjalnych, np.:

• refleksyjnych (reflex, stopsol) - działają przeciwsłonecznie. Pokryte są warstwą tlenków metali, dzięki czemu przypominają lustro. Odbijają część promieniowania, chroniąc pomieszczenia przed przegrzaniem, a przy okazji utrudniając złodziejom ustalenie, co się dzieje wewnątrz domu. Mogą być barwione w masie;
• absorpcyjnych (antisol) - pochłaniają część promieniowania słonecznego i mają prostą zasadę działania - szkło typu float barwione w masie przepuszcza tylko część światła. Przepuszczalność odmiennych wyrobów jest różna i zależy od grubości i koloru tafli (dostępne są szare, brązowe, niebieskie, zielone);
• ciepłochronnych (thermofloat) - odbijają do wnętrza domu promieniowanie cieplne grzejników, żarówek itd. dzięki powłoce z tlenków metali szlachetnych;
• dźwiękochłonnych - wyciszają pomieszczenia, tłumiąc dźwięki dobiegające z zewnątrz. Są grubsze i cięższe od standardowych. Wyposażone w nie okna powinny mieć zatem mocne profile i okucia;
• antywłamaniowych - również cięższe od standardowych szyb; wyposażone w folię PVB, zwiększającą odporność na uderzenia;
• samoczyszczących - powłoka hydrofilowa przeciwdziała gromadzeniu się na nich nieczystości. Pod wpływem promieniowania ultrafioletowego następuje rozpad zanieczyszczeń organicznych i mineralnych. Ich resztki są spłukiwane przez wodę. Ponadto ciecz szybko odparowuje z powierzchni szkła, nie pozostawiając zacieków.

Obecnie w stolarce nie stosuje się już pojedynczych szyb, tylko pakiety składające się z dwóch, trzech, a nawet czterech, rozdzielonych ramkami dystansowymi. Pomiędzy taflami jest hermetycznie zamknięta przestrzeń (tzw. komora), wypełniona powietrzem lub ciężkim gazem (zazwyczaj argonem).

Im większa liczba szyb i komór, tym lepsza izolacyjność okna, choć najczęściej wybierane są pakiety dwuszybowe. Standardowa szerokość komory to 16 mm - im szersza, tym lepsze właściwości akustyczne i termiczne. Oszklenie opisywane jest kodem - przykładowo zapis "4/16/4 argon" oznacza dwie tafle o grubości 4 mm i komorę o szerokości 16 mm wypełnioną argonem.

Istotnym czynnikiem przy wyborze okien jest ich estetyka. Wyroby z PVC często mają więc okleinę imitującą drewno, w odcieniu dopasowanym np. do elementów wyposażenia domu (fot. po lewej: Abakus). W przypadku ciemnej elewacji dobrze prezentują się białe profile (fot. po prawej Schüco).

OKNA DREWNIANE I Z PVC - JAKIE PARAMETRY SĄ WAŻNE?

Dziś okna powinny stanowić dobrą barierę akustyczną i w wysokim stopniu chronić przed ucieczką ciepła z budynku. Te właściwości po części zależą od rodzaju i grubości ram. Poszczególne gatunki drewna mają nieco inną izolacyjność; najwyższą wykazuje meranti dzięki niskiej gęstości właściwej. Jednak aby uzyskać dobre parametry, trzeba zastosować głębokie profile drewniane. Na izolacyjność ram z PVC wpływa przede wszystkim ich głębokość, sama liczba i wielkość znajdujących się w nich komór jest drugorzędna. Istotne jest za to wypełnienie tych ostatnich wkładkami termicznymi.

Standardem są profile 5-komorowe. Pamiętajmy, że wbrew zapewnieniom niektórych sprzedawców, większa ich liczba wcale nie musi wpływać na parametry cieplne - podzielony sztucznie profil (bez zwiększenia jego głębokości) nie ma wyższej izolacyjności, za to mniejszą wytrzymałość. W ramach komorowych są też wkładki wzmacniające konstrukcję. To głównie od ich parametrów zależy wytrzymałość profili (nie od grubości tych ostatnich). Wkładki wykonywane są ze stali, aluminium, ewentualnie z kompozytu z włóknem węglowym. Zastąpienie stali kompozytem poprawia parametry cieplne.

Najistotniejszy wpływ na właściwości izolacyjne okien mają jednak przeszklenia, a dokładnie - liczba i grubość tafli, szerokość komór, rodzaj gazu, który je wypełnia, oraz typ wkładek izolacyjnych na styku szyby i profilu. Trzecia szyba pozwala wyraźnie ograniczyć straty ciepła, lecz wymaga zastosowania mocniejszej ramy. Dobre parametry zapewniają ciężkie gazy szlachetne - argon, krypton. Dodatkową ochronę dają również tzw. ciepłe ramki, niwelujące mostki termiczne.

W ostatnich latach dużo uwagi poświęca się termoizolacyjności. O ilości ciepła uchodzącego przez całe okno informuje współczynnik Uw - im niższa jego wartość, tym lepiej. Obecnie w odniesieniu do okien fasadowych nie może on przekraczać 1,1 W/(m2·K). Jest to dość restrykcyjny wymóg, zaś w najbliższych latach przepisy zostaną jeszcze bardziej zaostrzone. Już dziś wielu producentów oferuje okna wyjątkowo energooszczędne - nawet 0,6 W/(m2·K). Są one jednak dużo droższe, a nie dają znacznych oszczędności w ogrzewaniu.

Poziom izolacyjności akustycznej określa tzw. współczynnik Rw, wyrażany w decybelach. Im jest wyższy, tym okna lepiej tłumią dźwięki. Nowoczesne pakiety szybowe zapewniają dosyć dobrą izolację - współczynnik wynosi średnio 35 dB (w cichej okolicy wystarczy nawet 30-32 dB). Nie zapominajmy jednak, że żadne okna nie tłumią dźwięków tak jak ściany, a jakiekolwiek szpary na ich obwodzie (wadliwy montaż), czy nawiewniki, obniżają izolacyjność. Czasem najlepszym rozwiązaniem jest zaplanowanie mniejszej liczby czy powierzchni przeszkleń od strony źródła hałasu.

ROZWIERALNE, UCHYLNE CZY PRZESUWNE OKNA - KTÓRE WYBRAĆ?

Na rynku znajdziemy okna fasadowe o różnym sposobie otwierania. Tradycyjne rozwieralne (oznaczane symbolem R) otwierają się na bok. W uchylnych (U) skrzydło uchyla się u góry, pozwalając na wygodne wietrzenie pomieszczeń. Rozwieralno-uchylne (RU) łączą oba powyższe rozwiązania. Przesuwne (HS/HST/HKS/PSK) mają zastosowanie zwłaszcza w dużych przeszkleniach tarasowych - skrzydło zachodzi na sąsiedni segment, nie zabierając miejsca w pomieszczeniu. Czasem okna przesuwne montowane są w kuchni nad blatem, gdzie nie ma miejsca na rozwarcie tradycyjnego skrzydła.

Modele uchylne umożliwiają komfortowe wietrzenie pomieszczeń i są dobrą alternatywą dla okien rozwieralnych. (fot. Krispol)

Producenci oferują też modele nieotwieralne/witryny (FIX) - dość tanie, bo bez okuć i z węższymi profilami. Sprawdzają się tam, gdzie okno można łatwo umyć od zewnątrz bez konieczności otwierania (a więc jest do niego dogodny dostęp), albo gdy drugie skrzydło jest rozwieralne.

OKNA DREWNIANE I Z PVC - KIEDY ZAMAWIAĆ I MONTOWAĆ?

Wybierając stolarkę, niezależnie od tego, czy drewnianą czy z PVC, stawiajmy na renomowanych producentów. W przypadku nowego domu, zamówienie złóżmy dopiero wtedy, gdy gotowe będą już wszystkie otwory okienne - istnieje bowiem ryzyko, że wykonawca nie utrzyma założonych wymiarów ościeża.

Montaż wyrobów z PVC przeprowadza się przed otynkowaniem ścian zewnętrznych i wewnętrznych. Drewniane lepiej osadzać po wyschnięciu tynków wewnętrznych (pozostawia się jedynie nieotynkowane ościeże) - podwyższona wilgotność powietrza w pomieszczeniach mogłaby bowiem zaszkodzić ramiakom.

Małgorzata Kolmus
fot. otwierająca: Dobroplast