Wentylacja grawitacyjna - wady i zalety

Wentylacja grawitacyjna do działania potrzebuje kominów z kanałami wentylacyjnymi, wyprowadzonymi ponad dach, oraz dopływu powietrza z zewnątrz. Dawniej na dopływ ten pozwalały po prostu nieszczelności w oknach i drzwiach, jednak teraz – ze względu na to, że współczesna stolarka jest niemal 100% szczelna – w domach z wentylacją grawitacyjną konieczne bywa niejednokrotnie montowanie nawiewników w ramach okiennych lub w ścianach.

Zalety wentylacji grawitacyjnej

Wentylacja grawitacyjna jest do dziś rozwiązaniem bezwzględnie dominującym w budownictwie jednorodzinnym, ma bowiem kilka niezaprzeczalnych zalet:

• jest bezgłośna;
• działa samoczynnie, więc nie potrzebuje zasilania;
• jej wykonanie jest tanie, jeśli tylko projekt domu pozwala za zgrupowanie kanałów wentylacyjnych w jednym lub dwu kominach.

Znaczenie bezgłośnej pracy nie wymaga komentarza. Warto natomiast zwrócić uwagę na fakt, że instalacja grawitacyjna obywa się bez zasilania prądem. Nie chodzi tu jedynie o oszczędności na kilku niewielkich wentylatorkach. Dużo ważniejsza jest ciągłość pracy – właśnie z tego powodu przepisy wymagają wykonania wentylacji grawitacyjnej np. w kotłowniach z kotłami o otwartej komorze spalania, jest też ona zalecana tam, gdzie może dojść do wycieku gazu (kuchnie, łazienki).

Jeżeli zaś chodzi o koszty, to warto wiedzieć, że opinia, iż budowanie kominów z kanałami wentylacyjnymi jest pracochłonne i kosztowne, w znacznej mierze rozmija się z prawdą. Kanały wentylacyjne muruje się dziś nie z cegły, lecz z gotowych elementów systemowych. Co więcej, są one na tyle lekkie, że nie wymagają oparcia na fundamencie.

Może cię zainteresować

Jak ustawiać parametry pracy rekuperatora w zimie? Jaka powinna być odległość czerpni od wyrzutni powietrza do rekuperatora? Ile prądu zużywa klimatyzator w trybie grzania i czym różni się od powietrznej pompy ciepła? Z czego zrobić kanały wentylacyjne w budynku mieszkalnym? O co chodzi z tymi pompami ciepła? Powietrze-powietrze, powietrze-woda? Rekuperator decentralny PRANA w ścianie zamiast centrali wentylacyjnej i sieci kanałów pod sufitem Co lepsze, anemostat czy kratka wentylacyjna? Czy rodzaj gruntu ma wpływ na efektywność pracy GWC? Konsola - klimatyzator do szybkiego nagrzania pomieszczeń Jak wyciszyć wentylator dachowy? Jak zapewnić wysoką wiatroszczelność i wentylację dachu, a jednocześnie redukować koszty? Jak rozplanować instalację systemu wentylacji? Wentylator dachowy Vero-150, cicha praca okapów kuchennych Jakie są przyczyny i skutki rozwoju pleśni? Jak skutecznie z nią walczyć? Jak często trzeba zmieniać filtry w rekuperatorze? Domowy system wentylacji mechanicznej z systemem antysmogowym Rekuperacja w starym domu? To trudne, ale możliwe Czy rekuperacja daje realne oszczędności w ogrzewaniu? Jak zapewnić świeże powietrze w pomieszczeniach? Skutki złej wentylacji Jak bezpiecznie podłączyć okap kuchenny do rekuperatora?

Zobacz więcej Zwiń

Wady wentylacji grawitacyjnej

Niestety, wentylacja grawitacyjna ma też poważne wady. Zacznijmy od faktu, że siła ciągu w kanałach wentylacyjnych zależy od ich wysokości (liczonej od kratki w pomieszczeniu do wylotu nad dachem), która powinna wynosić co najmniej 3–4 m. W domach budowanych tradycyjnie nie stanowiło to zwykle problemu, jednak np. w przypadku popularnych obecnie poddaszy użytkowych kanały wentylacyjne przeważnie okazują się zbyt krótkie, co jest szczególnie dokuczliwe w często używanych (bo sąsiadujących z sypialniami) pomieszczeniach sanitarnych.

Jednak największy problem polega na tym, że intensywność wentylacji grawitacyjnej zależy też od różnicy temperatury pomiędzy wnętrzem domu i jego otoczeniem, a także od siły wiatru i ciśnienia powietrza. Kiedy wiosną i latem temperatura na zewnątrz zrównuje się z temperaturą wewnątrz budynku, a nawet ją przewyższa, wentylacja praktycznie całkiem się zatrzymuje. Z kolei zimą, kiedy różnica temperatury między pomieszczeniami a otoczeniem domu jest duża, wentylacja grawitacyjna jest powodem dużych strat ciepła, a ponadto skutkuje wyraźnym przesuszeniem powietrza, gdyż to, które napływa z zewnątrz, jest zwykle bardzo suche.

Chyba niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że w typowym domu jednorodzinnym trzeba wymienić na świeże około 200 m³ powietrza w ciągu godziny. A to oznacza, że trzeba też ogrzać taką ilość zimnego powietrza do temperatury wymaganej w pomieszczeniach mieszkalnych. Straty z tego wynikające szacowano przed laty na 20 do 40% całkowitego zapotrzebowania energetycznego budynku. Jednak ocieplanie ścian i dachów, stosowanie coraz lepszych okien i inne tego rodzaju zabiegi ograniczyły ucieczkę ciepła przez przegrody zewnętrze, a w wyniku tego udział ciepła traconego przez kanały wentylacyjne wzrósł do 50–60%. Można się z tym pogodzić, ale można też z tym walczyć stosując wentylację mechaniczną.

Adam Jamiołkowski