Światło w pomieszczeniach - jakie wybrać?

Czego dowiesz się z artykułu?

• Jak rozplanować światło w pomieszczeniach?
• Jakie oświetlenie powinniśmy zastosować w salonie, sypialni, pokoju dziecka, garderobie, łazience, kuchni, jadalni i na schodach?
• O czym pamiętać, projektując oświetlenie?
• Dlaczego nie należy rezygnować z oświetlenia górnego?
• Jakie mamy rodzaje opraw dekoracyjnych?

Jak rozplanować światło w pomieszczeniach?

Oświetlenie pomieszczeń ma duży wpływ na nasze samopoczucie - zwłaszcza w długie zimowe wieczory. Odpowiednio dobrane ułatwia też codzienne funkcjonowanie i podkreśla atuty wnętrz. Może umownie dzielić przestrzeń na strefy. Potrafi bardzo wiele i podczas aranżowania wystroju nie należy go pomijać.

Osprzęt elektroinstalacyjny i oświetlenie powinny być planowane na etapie projektu domu, aby można było właściwie rozprowadzić przewody. Warto wtedy również zadbać o dostateczną ilość światła dziennego w pomieszczeniach, decydując się na duże przeszklenia i odpowiednio sytuując budynek względem stron świata.

Aranżacja oświetlenia nie jest prostą sprawą. Nieoceniona bywa pomoc architekta wnętrz albo przynajmniej doświadczonego elektryka. Jeśli zaś sami podejmujemy się tego zadania, uwzględnijmy przeznaczenie poszczególnych pomieszczeń, sposób ich użytkowania oraz stylistykę. Nowoczesne rozwiązania dają wiele możliwości, ciekawe pomysły nasuwają się często same.

Jak oświetlić poszczególne pomieszczenia?

• Salon

W dziennej części domu, gdzie spędzamy najwięcej czasu, spotykamy się z rodziną, zapraszamy gości, wykonujemy rozmaite czynności i wypoczywamy, niezbędne jest zarówno intensywne światło (pobudzające do działania), jak i delikatne (nastrojowe i sprzyjające relaksowi).

Oprócz oprawy górnej przyda się zatem:

• wysoka lampa podłogowa obok fotela/kanapy - pozwoli stworzyć w tym miejscu kącik do czytania. W tej roli najlepiej sprawdzi się nieprzezroczysty klosz. Funkcjonalnym rozwiązaniem są modele wyposażone w dwie żarówki - jedną skierowaną na sufit, drugą w dół;
• lampka w pobliżu telewizora - nawet delikatne światło rozproszone zapobiegnie męczeniu się wzroku podczas oglądania telewizji, eliminując kontrasty świetlne;
• kinkiety ścienne - nie zaleca się montować ich nad kanapą czy fotelami, gdyż niepotrzebnie będą oświetlać głowy wypoczywających osób. Lepiej planować je na pozostałych ścianach. Zamiast tradycyjnego łącznika ściennego warto zamontować ściemniacz, który umożliwi regulację natężenia światła.

W otwartych szafkach dla dekoracji możemy zamontować taśmy, listwy albo oprawy punktowe, wyposażone w źródła światła LED. (fot. GTV)

• Sypialnia

Jeśli lubimy czytać w łóżku, przydadzą się lampki przy wezgłowiu. Najlepiej umieścić je na ścianie, ok. 75 cm powyżej materaca. Strefa czytania może być doświetlana również za pomocą lampek nocnych, znajdujących się w odległości ok. 50 cm od krawędzi łóżka. Najwygodniejsze będą te z regulowaną wysokością i kierunkiem świecenia.

Jeśli w sypialni jest toaletka - źródła światła (najlepiej o barwie naturalnego słonecznego) zaplanujmy po bokach lustra, tak by równomiernie oświetlały twarz.

Przy łóżku sprawdzają się kinkiety z regulacją kąta padania światła. (fot. Spotline)

• Pokój dziecka

Oświetlenie działające całą noc zapewni małemu podopiecznemu poczucie bezpieczeństwa. Na ścianie przy łóżeczku można zamontować kolorowy kinkiet, zaś na szafce postawić lampkę nocną. Światło powinno być ciepłe i niezbyt intensywne.

W pokoju uczącego się dziecka niezbędna jest lampka biurkowa - najlepiej z ruchomą, metalową główką, ramieniem zginającym się w dwóch lub w trzech miejscach i możliwością regulacji intensywności światła. Jeżeli dziecko pisze prawą ręką, urządzenie należy ustawić po lewej stronie blatu.

• Garderoba

Coraz więcej inwestorów dba również o oświetlenie wnętrza szaf. Jest ono bardzo przydatne w przypadku przestronnej zabudowy wnękowej. Dzięki niemu garderoba prezentuje się też ekskluzywniej. Zastosowanie mają w tym wypadku listwy i taśmy LED oraz rozmaite lampki meblowe - nierzadko zapalające się automatycznie po otwarciu drzwi szafy, dzięki czujnikowi ruchu. O rozwiązaniach takich najlepiej pomyśleć już podczas planowania mebli.

• Łazienka

Oświetlenie przy lustrze nad umywalką nie może się w nim odbijać ani rzucać cieni na twarz przeglądającej się osoby. Powinno padać na nią równomiernie. Dobrze sprawdzą się w tej roli lampy montowane symetrycznie po bokach lub oświetlenie na krawędziach lustra.

Jako oprawy górne w łazienkach często stosuje się spotlighty wpuszczane w sufit podwieszany.

• Kuchnia

W tym pomieszczeniu najistotniejsze jest oświetlenie blatu roboczego, bo pracując przy nim, zasłaniamy sobie lampę sufitową. Punkty świetle powinny być zaplanowane nad wszystkimi miejscami, gdzie wykonujemy czynności - wypakowujemy zakupy, myjemy produkty, kroimy, gotujemy, zmywamy. Najbardziej funkcjonale jest umieszczenie lampek lub listew LED pod szafkami wiszącymi.

Oświetlenie montujmy tam, gdzie jest najbardziej potrzebne. Nic nie stoi na przeszkodzie, by oryginalne lampy wiszące umieścić np. nad blatami roboczymi w kuchni. (fot. Jysk)

• Jadalnia

Ważną rolę odgrywa lampa wisząca nad stołem. Powinna dobrze oświetlać blat, nie rażąc siedzących przy nim osób. Najlepiej więc, gdy klosz znajduje się 60-70 cm nad stołem. Jeżeli ten ostatni jest długi, warto zaplanować dwie oprawy. Pamiętajmy, że zamontowanie takich lamp oznacza, że stół będzie stał w konkretnym miejscu - jeśli lubimy przemeblowania, czasem lepiej z nich zrezygnować. Warto wiedzieć, że w jasnym, ciepłym świetle jedzenie prezentuje się najlepiej.

W przeszklonych witrynach często instaluje się oświetlenie dekoracyjne, które wygląda ciekawie zwłaszcza w jadalni połączonej z salonem.

W jadalni najlepiej sprawdzają się lampy umieszczone 60-70 nad blatem - nie pod sufitem. (fot. Jysk)

• Schody

Mając na uwadze bezpieczeństwo domowników, warto żeby były dobrze widoczne w ciemności. Oprawy zaleca się umieścić bezpośrednio przy stopniach, a nie np. na suficie. Zadanie to najlepiej spełniają specjalne lampki schodowe montowane na ścianie wzdłuż biegu. Taśmy i profile LED służą zaś do podkreślania konturów stopni, stanowiąc jednocześnie ciekawą dekorację.

O czym pamiętać, projektując oświetlenie?

Oświetlenie wnętrz nie może ograniczać się do żyrandola na środku sufitu. Zaplanujmy je w różnych punktach, tam gdzie jest najbardziej potrzebne. Powinno służyć domownikom. Niech stanowi też dekorację wnętrz i podkreśla ciekawe detale, np. obrazy.

Nie oszczędzajmy na liczbie opraw, ale pamiętajmy, że światło nie może męczyć wzroku, ani tworzyć niepożądanych cieni. We wnętrzach można wyróżnić jego trzy rodzaje - ogólne, miejscowe i dekoracyjne, choć granice między nimi bywają płynne.

Dlaczego nie należy rezygnować z oświetlenia górnego?

Powinno się znaleźć w każdym pomieszczeniu - nawet jeśli jest rzadko używane. Zapewnia bowiem równomierne i miękkie oświetlenie całego wnętrza. Uzyskamy je montując lampę górną albo np. oprawy punktowe w suficie podwieszanym. Pamiętajmy jednak, że światło ogólne jest "płaskie", bez wyrazu i wymaga uzupełnienia lampami ściennymi bądź podłogowymi, które pozwalają uzyskać przyjemny półmrok, sprzyjający oglądaniu telewizji i spotkaniom towarzyskim.

Oprawy górne z możliwością ukierunkowywania strumienia światła to praktyczne rozwiązanie. (fot. Spotlight)

Zamontuj oświetlenie robocze

Aby móc komfortowo wykonywać rozmaite precyzyjne czynności, jak gotowanie, golenie albo czytanie, niezbędne jest doświetlenie konkretnych stref wewnątrz domu. W kuchni umieszcza się zatem punkty świetlne nad blatem roboczym, w łazience po bokach lustra umywalkowego, z kolei w pokoju dziecka czy gabinecie - na biurku.

Zamiast lampy podłogowej możemy zastosować kinkiet z ruchomym ramieniem, przypominający lampkę biurkową. (fot. Jysk)

Jakie mamy rodzaje opraw dekoracyjnych?

Oświetleniem możemy kształtować przestrzeń, korygować optycznie proporcje pomieszczeń, zmieniać kolor obiektów, podkreślać ich fakturę, eksponować różne przedmioty (rzeźby, rośliny, obrazy), budować nastrój. Bawmy się światłem.

Umożliwiają nam to lampy na wysięgnikach, spotlighty (reflektorki z regulacją kąta padania promieni) i źródła światła LED - nie powodujące zbytniego nagrzewania się opraw. Dzięki tej technologii mamy światło białe i kolorowe. Listwy i taśmy LED często umieszczane są w rozmaitych wnękach i sufitach podwieszanych. Poza tym wiele lamp stanowi ozdobę samą w sobie - dizajnerski model w minimalistycznym wnętrzu może być jego główną dekoracją.

Redaktor: Małgorzata Kolmus
fot. otwierająca: jarmoluk / pixabay.com