Montaż sufitu podwieszanego - krok po kroku

Montaż sufitu podwieszanego - krok 1. Kiedy stosować sufit podwieszany?

Sufit podwieszany - rysunek

Decydując się na zamontowanie sufitu podwieszanego, możemy w ten sposób tylko wykończyć surową powierzchnię stropu lub dodatkowo poprawić jego ciepłochronność i izolacyjność akustyczną. Za przygotowaniem takiego sufitu przemawiają niekiedy względy estetyczne, gdy chcemy ukryć trudną do naprawienia powierzchnię starego stropu, zamontować w nim np. oświetlenie, obniżyć pomieszczenie albo poprowadzić trudną do ukrycia w ścianach instalację. Solidnie wykonany i wykończony sufit z punktowym oświetleniem będzie efektowną dekoracją każdego wnętrza.

Montaż sufitu podwieszanego - krok 2. Warianty pokrycia

Do wyboru mamy dwa rodzaje sufitów podwieszanych:

• jednorodny z pokryciem z płyt gipsowo-kartonowych;
• kasetonowy - w wielu wariantach, różniących się konstrukcją stelaża oraz formą i materiałem kasetonów.

Niezależnie od rodzaju sufitu, obniży on pomieszczenie o co najmniej 10 cm, choć dostępne są specjalne konstrukcje z pokryciem płytami g-k, pozwalające na mniejsze jego obniżenie. Oprócz różnic estetycznych - płyty g-k przeznaczone są do malowania, a kasetony tworzą pokratkowaną, ale wykończoną powierzchnię - odmienna jest też pracochłonność ich wykonania.

Sufit kasetonowy montuje się praktycznie na sucho i jedynie wiercenie otworów pod kołki mocujące wymaga zabezpieczenia przed zapyleniem pomieszczenia. Ponadto umożliwia on łatwy dostęp do przestrzeni pod stropem oraz wymianę czy odnowienie wypełnienia - poszczególne kasetony można zdemontować bez zniszczenia sufitu, jak to się dzieje w przypadku sufitu wykończonego płytami g-k.

Montaż sufitu podwieszanego - krok 3. Rozplanowanie układu płyt i kasetonów

Rozplanowanie układu płyt i kasetonów

Ponieważ pokrycie z płyt g-k będzie jednorodne, nie ma znaczenia sposób ich ułożenia. Uwzględnijmy tylko - z uwagi na pracochłonność i oszczędność materiałów - takie rozmieszczenie, przy którym pozostanie jak najmniej odpadu i uzyska się najmniejszą liczbę czasochłonnych w wykańczaniu spoin.

W przypadku kasetonów, pola będą widoczne, a ich układ i wymiary powinny tworzyć symetryczną przestrzeń. Bok standardowego modułu mierzy 60 cm, do niego należy dostosować wymiary kasetonów skrajnych. Wymaga to przeprowadzenia wyliczeń według następujących zasad. Szerokość pomieszczenia dzielimy przez 60 cm, od wyniku odejmujemy jeden oraz ułamkową resztę. Liczby całkowite określą liczbę pełnych kasetonów. Resztę z dzielenia i odejmowania mnożymy przez 60 cm i dzielimy przez dwa.

Przykładowo w pokoju o szerokości 440 cm wyliczenia wyglądają następująco:

440 cm : 60 cm = 7,33, po odjęciu jedności i reszty (-1,33) otrzymujemy 6 całych kasetonów. Pozostałość, czyli 1,33, mnożymy przez 60 cm, co daje 79,8 cm (w zaokrągleniu 80 cm) i po podzieleniu przez 2 uzyskujemy szerokość skrajnych kasetonów wynoszącą 40 cm.

W ten sam sposób wyznaczymy wymiary brzegowych kasetonów, układanych wzdłuż pomieszczenia.

W razie nieregularnego kształtu powierzchni sufitu, rozlokowanie kasetonów może być trudniejsze i wymagać odstąpienia od zasady rozplanowania wypełnień brzegowych na szerokość nie mniejszą niż połowa modułu.

Montaż sufitu podwieszanego - krok 4. Dobór sposobu mocowania

Dobór sposobu mocowania sufitu podwieszanego

Dobór odpowiednich elementów mocujących ruszt nośny do sufitu ma zasadniczy wpływ na bezpieczeństwo i trwałość konstrukcji podwieszanej. Nie można używać typowych kołków plastikowych, które nie dają wystarczająco wytrzymałego przytwierdzenia odpornego na obciążenia wyciągającego, a w razie nagrzania (bliskość żarówki, pożar) - zupełnie tracą wytrzymałość. Kołki musimy dobrać do rodzaju konstrukcji i materiału, z jakiego wykonany jest strop.

W stropach betonowych monolitycznych albo kanałowych stosujemy metalowe tuleje rozprężne do tzw. szybkiego montażu (wbijane), mocowane w precyzyjnie wywierconych otworach o średnicy 6 mm. Ich wadą jest nierozbieralność - kołek osadza się łącznie z drutem zawiesia stelaża (a).

W innych materiałach pełnych oraz z drobnymi otworami wykorzystujemy uniwersalne metalowe tuleje rozprężne bądź zamocowania typu Molly (b).

W przypadku konieczności zamocowania stelaża w cienkościennych pustakach stropowych, przytwierdza się go za pomocą kotew rozprężnych typu parasolka (c), umieszczanych w wywierconych otworach o średnicy 12-15 mm.

Montaż sufitu podwieszanego - krok 5. Rozmieszczenie zawiesi

Rozmieszczenie zawiesi

Montaż zawiesi do sufitu wykończonego płytami g-k rozpoczynamy od wyznaczenia punktów ich osadzenia, zgodnie z zaplanowanym układem płyt. Przy instalowaniu sufitu z pokryciem płytami gipsowo-kartonowymi - mamy większą swobodę w ich rozmieszczeniu, a podane odległości to wartości maksymalne i zawsze można je zmniejszyć. Główne profile nośne prowadzimy najczęściej wzdłuż długości pomieszczenia w rozstawie do 100 cm z zachowaniem odstępów od ścian nie większych niż 40 cm. Zawiesia dajemy w odległości do 90 cm wzdłuż profilu, przy czym skrajne nie mogą być dalej niż 40 cm od ścian.

Dzięki swobodnemu doborowi odstępów, możemy wybrać takie miejsca ich osadzenia, które zagwarantują solidne przytwierdzenie przy użyciu najłatwiejszych do zamontowania kołków. W popularnych stropach gęstożebrowych typu teriva kołki możemy zagłębiać wyłącznie w belkach nośnych, które - w otynkowanym stropie - można zlokalizować wykrywaczem metalu. Do wytyczenia linii zamocowania wykorzystamy rozpięty sznur lub wskaźnik laserowy.

Montaż stelaża pod sufit kasetonowy wymaga precyzyjnego rozmieszczenia profili głównych, z zachowaniem symetrycznego układu względem ścian i stałej odległości między nimi wynoszącej 120 cm. Odległości między zawiesiami wzdłuż przebiegu profilu nie muszą być stałe, ale nie mogą być większe niż 100 cm i 40 cm od ścian.

Wymóg utrzymania jednakowego rozstawienia profili sprawia, że możemy trafiać na różne materiały tworzące strop, co może oznaczać użycie odmiennych elementów mocujących. Z uwagi na uciążliwość przytwierdzania w przypadku stropów na belkach stalowych, warto wcześniej ustalić ich przebieg, aby profil sufitu podwieszanego nie trafił wzdłuż jej osadzenia.

Montaż sufitu podwieszanego - krok 6. Zamocowanie profili przyściennych

Zamocowanie profili przyściennych

Poziom, na jakim znajdzie się sufit podwieszany, wyznaczają profile przyścienne - schowane pod płytami poszycia z g-k lub widoczne przy sufitach kasetonowych. Do wytyczenia linii ich mocowania powinniśmy użyć obrotowej poziomnicy laserowej bądź węża wodnego, gdyż nawet długa poziomnica tradycyjna nie zapewni precyzyjnego pomiaru.

Oczywiście, musimy też ustalić wymiar opuszczenia sufitu względem stropu, stosownie do rodzaju wybranych zawiesi, ale w praktyce nie mniej niż 10 cm. Po zaznaczeniu tej wysokości na obwodzie całego pomieszczenia wyznaczamy linię bazową, która pozwoli na zamocowanie listew przyściennych. Przy pokryciu z płyt g-k, profil przyścienny UD osadzamy na obwodzie ściany w odstępach co ok. 60 cm bez konieczności łączenia poszczególnych odcinków - między nimi mogą być niewielkie przerwy.

W suficie kasetonowym profile przyścienne wymagają połączenia (mocujemy je na styk kołkami blisko końców) oraz dopasowania w narożach - co wiąże się z przycinaniem ich pod kątem. Rozstaw przy przytwierdzaniu do ściany będzie taki sam, czyli 50-60 cm.

Montaż sufitu podwieszanego - krok 7. Montaż rusztu

Montaż rusztu dla sufitu podwieszanego

Bazą do zmontowania rusztu pod płyty g-k będzie wypoziomowanie skrajnych profili mocujących CD i dopasowanie do nich położenia profili głównych (również CD), przez regulację zawiesi. Wstępnie podwieszone na zawiesiach profile główne opuszczamy na profile mocujące, wstawione w listwy przyścienne. Pierwszy profil powinien znajdować się nie dalej niż 15 cm od ściany, następny (tymczasowo) w pobliżu końca długości profilu nośnego (3-4 m).

Za pomocą łączników zatrzaskowych łączymy kolejne profile główne z nośnym - regulując jednocześnie długość zawiesi na zacisku sprężynowym. Kolejny profil mocujący wkładamy w profile przyścienne w odległości 50 cm od poprzedniego i łączymy z profilami głównymi w ten sam sposób. Tak samo układamy cały stelaż sufitu podwieszanego, utrzymując stały odstęp 50 cm między profilami nośnymi.

Przy zakładaniu rusztu sufitu kasetonowego wykorzystujemy trzy rodzaje profili:

• długie główne, prowadzone w odstępie 120 cm;
• pośrednie o długości 120 cm;
• uzupełniające o długości 60 cm.

Montaż rozpoczynamy od ustawienia profili głównych na listwach przyściennych, potem je zawieszamy i wyrównujemy ich położenia na uchwytach drutowych. Kolejny krok to wstawienie profili pośrednich i uzupełniających w szczeliny współpracujące ze złączem zatrzaskowym. Należy działać sukcesywnie, wstawiając najpierw profil uzupełniający, następnie pośredni, łącząc go z głównym dzięki możliwości odchylenia go na zawiesiu. Profile przylegające do ścian skraca się w taki sposób, aby pozostawić ok. 5 mm odstępu od muru.

Montaż sufitu podwieszanego - krok 8. Pokrycie płytami g-k

Pokrycie konstrukcji sufitu podwieszanego płytami g-k

Zamocowanie pełnowymiarowych płyt nie jest łatwe i konieczne są do tego przynajmniej dwie osoby. Przyda się też prowizoryczna pochylnia, która ułatwi podniesienie płyty oraz wstępne podparcie do czasu jej przykręcenia. Najlepiej użyć teleskopowych rozpórek o regulowanej i blokowanej długości. Ostatecznie można wykorzystać drewnianą tyczkę z zamocowaną poprzeczką, ale wymaga to stałego podtrzymywania skośnie usytuowanej podpory.

Płytę zawsze ustawiamy dłuższym bokiem prostopadle do profili mocujących, a przed jej podniesieniem przycinamy ją na taką długość, aby łączenie kolejnych płyt wypadło na środku profilu. Kolejne, sąsiednie połączenia wzdłużne muszą być wzajemnie przesunięte przynajmniej o jedną podziałkę ułożenia rusztu. Sufit niekiedy nie ma prostokątnych narożników, i wówczas lepiej pierwszy rząd płyt układać odsunięty o 40-50 cm od bocznej ściany. Umożliwi to łatwe dopasowanie skrajnych rzędów płyt.

Do przytwierdzania płyt do rusztu stosuje się wkręty samonawiercające o długości 25 mm oraz wkrętarkę. Istotne jest prostopadłe ustawienie wkrętu, co w pozycji "ręce nad głową" nie jest łatwe i mocowanie często wychodzi krzywo. Przy braku wprawy i użyciu zwykłej wiertarki, lepiej najpierw nawiercić profil wiertłem 2,5-2,7 mm i potem wprowadzić wkręt mocujący. Rozmieszcza się je co 20 cm wzdłuż linii wyznaczającej środek profilu, a na łączeniach w odległości ok. 1,5 cm od krawędzi i z przesunięciem na obu końcach. Przy wstępnym mocowaniu można wkręcać je rzadziej i uzupełnić po zdjęciu podpór, co pozwoli na "uwolnienie" asystenta.

Prawidłowo osadzone wkręty powinny być równo zagłębione w płycie na ok. 1 mm, a w razie przerwania kartonowego pokrycia, mocowanie trzeba powtórzyć w odległości 3-4 cm. Przy braku wprawy w posługiwaniu się wkrętarko-wiertarką - lepiej mocowanie dokręcić ręcznie wkrętakiem.

Zamocowane płyty wymagają jeszcze wykończenia, polegającego na zaszpachlowaniu połączeń, wypełnieniu szczelin przyściennych, zaimpregnowaniu i pomalowaniu powierzchni farbą.

Montaż sufitu podwieszanego - krok 9. Wstawienie kasetonów

Wstawienie kasetonów w konstrukcję sufitu podwieszanego

Montaż kasetonów w zamocowanym stelażu jest bardzo prosty i sprowadza się do dopasowania płyt do pół o zmniejszonych wymiarach i wstawieniu wszystkich modułów, które opierają się na profilach nośnych.

Sposób przycięcia zależy od materiału płyty:

• do produktów z wełny mineralnej pokrytej tynkiem oraz z gipsu stosujemy nożyk, prowadzony wzdłuż metalowego liniału;
• kasetony drewniane przycinamy piłą.

W standardowych sufitach kasetony wkłada się pod skosem na profile nośne, zwracając przy tym uwagę, aby nie uszkodzić ich krawędzi. W sufitach bez widocznych profili nośnych kaseton ma boczne rowki, w które wchodzi brzeg profilu - wystarczy odpowiednio go ustawić.

Montaż sufitu podwieszanego - krok 10. Montaż oświetlenia

Montaż oświetlenia na suficie podwieszanym

W sufitach podwieszanych z reguły instalujemy też oświetlenie, zatem już na etapie planowania pokrycia powinniśmy zdecydować o jego rodzaju, rozmieszczeniu i doprowadzeniu przewodów elektrycznych. Wcześniejsze zaplanowanie jest szczególnie ważne, gdy montujemy sufit z pokryciem płytami g-k, które po zamontowaniu uniemożliwiają modyfikację oświetlenia bez częściowego przynajmniej rozebrania pokrycia. Problemów takich nie ma w sufitach kasetonowych - poszczególne pola łatwo wyjąć, uzyskując dostęp do przestrzeni podstropowej.

W przypadku wieszania ciężkich żyrandoli, powinniśmy wykorzystać uchwyty osadzone bezpośrednio w stropie oraz np. tuleje rozprężne i pręty gwintowane, wychodzące poza pokrycie sufitowe. Popularne reflektorki punktowe można wpuścić bezpośrednio w pokrycie, ale wcześniej warto wyprowadzić przewody elektryczne w płycie g-k. W przypadku kasetonów wykonanych z miękkich materiałów, trzeba usztywnić miejsce osadzenia reflektorka.

Montaż sufitu podwieszanego - krok 11. Materiały

Materiały potrzebne do montażu sufitu podwieszanego

Zestawienie potrzebnych materiałów do sufitu podwieszanego z płyt g-k zawiera profile nośne typu CD oraz przyścienne UD o długości równej obwodowi pomieszczenia. Orientacyjną długość profili CD można określić jako 3 m.b. na każdy 1 m2 sufitu. Do montażu niezbędne będą zawiesia (ok. 1,5 szt./m2), złącza profili (ok. 2,5 szt./m2), a także kołki do mocowania sufitowego i ściennego. Liczba płyt g-k odpowiadać będzie w przybliżeniu powierzchni sufitu, powiększonej o 10-15% zapas na odpady. Wkręty mocujące, masa szpachlowa i taśma to ostatnie pozycje z podstawowej listy zakupów.

W przypadku montażu sufitu kasetonowego, zróżnicowanie potrzebnych materiałów będzie większe - ze względu na rozmaitość oferowanych wariantów konstrukcji i wypełnienia. Dlatego warto rozrysować układ planowanego sufitu z podaniem podstawowych wymiarów, co pozwoli nabyć optymalną liczbę kasetonów. Dobrze jest zrobić też niewielki zapas, który umożliwi bezproblemową wymianę w razie ich uszkodzenia przy montażu lub podczas użytkowania. Oprócz elementów wchodzących w skład systemu sufitu kasetonowego, potrzebne będą jedynie elementy mocujące (kołki, kotwy).

Montaż sufitu podwieszanego - krok 12. Narzędzia

Narzędzia potrzebne do zamontowania sufitu podwieszanego

Większość niezbędnych narzędzi znajdziemy niemal w każdym domu, ale warto postarać się o podpory teleskopowe do montażu płyt g-k, dobrą młotowiertarkę (gdy trzeba będzie wiercić w betonie) oraz poziomnicę laserową, która ułatwi wyznaczanie poziomu sufitu.

Do przecinania profili najczęściej wykorzystuje się szlifierkę kątową, chodź prawidłowo powinno się to robić nożycami do blachy, które nie niszczą powłoki ochronnej w miejscu cięcia (przegrzanie). Wkrętarka lub wiertarkowkrętarka ułatwi przykręcanie płyt, lecz jej używanie wymaga wprawy. W domowym warsztacie odszukajmy też zwijaną miarkę, nożyk, młotek, szpachelki oraz komplet wkrętaków i wierteł.

Jak zamontować sufit podwieszany z płyt gipsowo-kartonowych. System angielski.

Redaktor: Redakcja BudujemyDom
fot. otwierająca: Siniat