Najlepiej chroni dach dobrze... chroniony. Nie wystarczy solidna więźba i dekoracyjne pokrycie. By dach służył nam przez dziesięciolecia, a poddasze było przestrzenią przyjazną, konieczne jest bezbłędne wykonanie warstw ocieplenia i hydroizolacji, a także – zapewnienie doskonałej wentylacji przestrzeni dachowej.
Dachy spadziste, nazywane również wysokimi, przykrywają przestrzeń określaną jako strych lub poddasze, która – zależnie od przeznaczenia – może być wykorzystywana do celów mieszkalnych (tzw. poddasze użytkowe), pełnić jedynie rolę składziku na rzadko używane sprzęty lub też pozostać całkowicie niedostępna.
W wielu realizowanych obecnie budynkach jednorodzinnych poddasza projektowane są jako użytkowe, stanowiąc pełnowartościową kondygnację mieszkalną. Do celów mieszkalnych adaptuje się również – przy okazji prac remontowych – nieużywane dotychczas strychy starych domów. Taki sposób przeznaczenia i wykorzystania poddasza wymaga zapewnienia odpowiedniej izolacji cieplnej i przeciwwilgociowej, w postaci warstw ułożonych pod zewnętrznym pokryciem dachowym.
Trochę fizyki
Zjawiska fizyczne, jakie mogą wystąpić w obrębie ocieplonego dachu, różnią się od tych, które są charakterystyczne dla ścian budynku, jego powierzchnia jest bowiem narażona na znacznie większe zmiany temperatury, obciążenie śniegiem czy bezpośrednie oddziaływanie deszczu.
- przecieki poszycia dachowego w wyniku jego nieszczelności lub zawiewania śniegu,
- kondensacja pary wodnej na wewnętrznej stronie pokrycia dachowego,
- dyfuzja pary wodnej z wnętrza pomieszczeń,
- odparowywanie wilgoci pod nagrzanym pokryciem.
Przecieki i zawiewanie śniegu, to zjawiska charakterystyczne dla znacznej części pokryć dachowych, gdyż większość z nich z założenia nie stanowi idealnie szczelnej przegrody. Na złączach dachówek i blach profilowanych występują mikroprzecieki, kiedy silny wiatr wtłacza pod pokrycie krople deszczu lub pył śnieżny. Nie stanowi to jednak zagrożenia dla dachu, gdyż wilgoć szybko odparowuje, nie powodując żadnych szkód.
Gdy gwałtownie obniży się temperatura otoczenia, na spodzie pokryć (zwłaszcza blaszanych) może również wykraplać się para wodna. Powstałe krople wody spływają wówczas w kierunku okapu lub pojedynczo skapują na położoną niżej przegrodę poziomą. W skrajnych sytuacjach – jeśli nie zagwarantuje się możliwości spłynięcia wody i jej odparowania – może dochodzić do zawilgocenia elementów budowlanych.
Dyfuzja i kondesacja pary wodnej w warstwach dachu ocieplonego może wystąpić w sytuacji, gdy paroprzepuszczalność warstwy zewnętrznej będzie niższa, niż warstwy ułożonej od wewnątrz, przy czym jednocześnie nastąpi schłodzenie przenikającej pary wodnej. Może się to zdarzyć, jeśli dach został wykonany nieprawidłowo – np. warstwa przykrytego papą deskowania styka się bezpośrednio z ociepleniem dachu, a od strony wewnętrznej nie ułożono folii paroszczelnej lub zrobiono to niestarannie. Kondensacja pary wodnej powoduje wtedy zawilgocenie samego ocieplenia (obniżając w efekcie jego własności ciepłochronne), a także – co bardziej niebezpieczne – zawilgocenie drewnianej konstrukcji dachowej, które może stać się przyczyną rozwoju niszczących drewno grzybów.
Silne nagrzanie dachu z zawilgoconymi, ułożonymi niżej warstwami wywołuje natomiast intensywne parowanie, a powstała w ten sposób para wodna – jeśli nie znajdzie ujścia na zewnątrz – przenika w głąb warstw dachowych, gdzie ulega wtórnej kondensacji na chłodniejszych wewnętrznych elementach dachu. Prowadzi to do wzrostu wilgotności powietrza na poddaszu, lub też – jeśli ułożono folię paroszczelną – stwarza idealne warunki rozwoju grzybom.
Pobierz wersję pdf: Jak tu ciepło i sucho
