W ostatnich latach coraz więcej mówi się o alergiach, alergenach i alergikach. Nawet w reklamach telewizyjnych akcentuje się potrzeby osób uczulonych na różne substancje. Nie można jednak poddawać się psychozie strachu. Mamy dzisiaj wiedzę i takie możliwości wyboru rzeczy związanych z naszym życiem, że alergii nie trzeba się bać, po prostu trzeba nauczyć się z nią żyć.
Alergia... astma... atopia...?
Najbardziej obrazowo i w dużym skrócie można powiedzieć, że alergen to substancja (związek) przez organizm rozpoznawana jako „obca”, na którą nie jesteśmy odporni. Organizm nie umie jej wykorzystać, więc broni się przed nią. To wywołuje nieprawidłową reakcję nazywaną alergią. Alergenem może być prawie każda substancja, także leki. Uczulić można się na wszystko i w każdej chwili, bo alergia to rzecz nabyta, nie wrodzona (chociaż można mieć do niej wrodzone skłonności). Rozpoznano już tysiące najczęstszych alergenów, a ich lista jest wciąż otwarta.W zależności od drogi wnikania do organizmu wyróżnia się alergeny:
- wziewne – zdecydowanie najczęstsze, wdychane z powietrzem (pyłki, kurz domowy, naskórek zwierząt, opary);
- pokarmowe – przyjmowane doustnie (mleko krowie, pszenica, jaja, ryby, seler, orzechy);
- kontaktowe – po styczności ze skórą (tkaniny, kosmetyki, środki czyszczące i piorące, metale, materiały budowlane);
- wstrzyknięte bezpośrednio do tkanek, przy czym wyróżniamy jatrogenne – wprowadzane do organizmu przez lekarza niezależnie od drogi podania (leki) lub jady owadów i węży wprowadzone pod skórę, które mogą powodować szereg objawów: od obrzęku w miejscu ugryzienia po gwałtowną reakcję całego organizmu (wstrząs anafilaktyczny).
Alergeny mogą powodować różne objawy chorobowe:
- zapalenie spojówek, katar, obrzęk śluzówek;
- astmę – najczęstszą postać alergii. Charakteryzuje się ona objawami ze strony układu oddechowego: dusznością, kaszlem, świszczącym oddechem, uczuciem ucisku w klatce piersiowej;
- upośledzenie funkcji układu trawiennego, najczęściej przez biegunki i wymioty;
- wypryski, pokrzywki, krosty i bąble, egzemy, obrzęki podskórne, świąd;
- wstrząs anafilaktyczny – obrzęk wewnętrzny, najczęściej oskrzeli, połączony z nagłym spadkiem ciśnienia krwi (najbardziej znane są przypadki po spożyciu orzeszków ziemnych, owoców morza lub ryb, po ukąszeniu pszczół). Takie objawy bezpośrednio zagrażają życiu!
Ciąg dalszy artykułu w formacie pdf:
Pobierz wersję pdf: Lekarz o alergii