Zleciliśmy wykonanie projektu architektowi i w trakcie rozmów okazało się, że możemy wybrać rodzaj doświetlenia poddasza – oknami połaciowymi lub dwiema lukarnami. Czym oba te rozwiązania się różnią, poza oczywistą różnicą w wyglądzie?
|
| (fot. Fakro) |
|
| (fot. Rheinzink) |
Redakcja
Z różnicy w konstrukcji okna połaciowego i lukarny wynika odmienny sposób ich umieszczenia w połaci dachu: budowa lukarny to spore przedsięwzięcie, natomiast zamontowanie okna dachowego jest szybkie i stosunkowo mało pracochłonne. Ich usytuowanie w dachu przekłada się także na ich odmienną użyteczność oraz inny sposób doświetlenia poddasza. Jak zawsze, gdy mamy coś do wyboru, warto poznać wady i zalety każdego z rozwiązań, aby go dostosować do własnych potrzeb i oczekiwań.
Jadąc samochodem po podmiejskich drogach, oglądamy zarówno domy z malowniczymi lukarnami, jak i takie, w których zestawiono obok siebie dwa lub cztery okna połaciowe. Dostrzegamy wtedy, że lukarna stanowi dominujący element budynku i w dużym stopniu kształtuje jego wygląd, a okna połaciowe wtapiają się w dach i upodabniają do jego pokrycia, z daleka są widoczne, ale stojąc przed domem, już ich nie widzimy.
Również wewnątrz budynku te dwa rodzaje okien odmiennie kształtują przestrzeń. Okna połaciowe zamontowane w zestawach stanową atrakcyjny element poddasza. Usytuowane na różnej wysokości połaci dachowej powodują zróżnicowany efekt świetlny, a zestawione z oknami w ścianach kolankowych – zapewniają szersze pole widzenia.
Lukarny stwarzają przytulną i ciepłą atmosferę i pasują zarówno do rustykalnych pomieszczeń, jak i do wnętrz minimalistycznych. Tworząc dodatkowe skosy i załamania, powiększają powierzchnię użytkową, którą można zagospodarować.
Odmienny wygląd budynku i pomieszczeń to nie jedyne różnice w zastosowaniu okien połaciowych i lukarny. Czym więc jeszcze się różnią?
Doświetlenie
Ile okien? W pomieszczeniu mieszkalnym powierzchnia okna mierzona w świetle ościeżnicy powinna według przepisów odpowiadać co najmniej 1/8 powierzchni podłogi. Na poddaszu liczy się tę część powierzchni podłogi, nad którą dach jest na wysokości 190 cm lub wyżej.
W praktyce przeszklenie okien połaciowych powinno stanowić ok. 1/10 powierzchni podłogi, a lukarny – 1/8: przeszklenie lukarny powinno być więc większe. Różnica wynika stąd, że przez okna połaciowe wpada więcej światła, ponieważ umieszczone są pod mniejszym kątem do podłogi.
Jak doświetlają?Okna połaciowe i lukarny doświetlają pomieszczenia w odmienny sposób:
- okna połaciowe doświetlają pomieszczenia bardziej równomiernie niż lukarna: dobrze spełniają swoją rolę w pokojach dziennych i gabinetach,
- lukarny doświetlają obszar w jej sąsiedztwie: w miarę oddalania się od okna, natężenie światła maleje.
Jak wpuścić więcej światła?
przez okna połaciowe:
- umieścić je na dwóch połaciach: zapewnią wtedy światło o różnych porach dnia,
- zamontować dwa lub nawet cztery mniejsze okna zamiast jednego dużego, dzięki czemu zwiększy się powierzchnia, przez którą wpada światło,
- ukształtować ościeże tak, by jego górna krawędź była równoległa do podłogi, a dolna – prostopadła: zwiększy się wtedy kąt padania światła,
- jeśli na poddaszu jest ścianka kolankowa, pod oknem połaciowym warto zamontować okno kolankowe, które poprawi nie tylko oświetlenie pomieszczenia, ale też widoki na otoczenie.
przez lukarny:
- zbudować raczej jedną dużą lukarnę z dwoma oknami niż dwie węższe, z których światło będzie docierało do wnętrza wąskimi smugami,
- odległość lukarny od przeciwległej ściany dobrać tak, by nie przekraczała pięciu metrów – powyżej tej granicy pomieszczenie może być już słabo doświetlone,
- szerokość lukarny dobrać tak, by była ona szersza od połowy szerokości pomieszczenia.
Olimpia Wolf
Pełna wersja artykułu: Słońce na poddaszu
