Dwa mieszkania w jednym domu

Jeszcze kilka lat temu pan Marcin mieszkał z mamą w bloku, w mieszkaniu o powierzchni 48 m2. Jako kawaler często myślał już o własnym mieszkaniu i założeniu rodziny. Mama pochwalała plany syna. Zamiar kupna dwóch mniejszych mieszkań wydał jej się bardzo dobry, szczególnie po ostatnim remoncie łazienki, kiedy ujawniły się między nimi różnice gustów i koncepcji odnośnie wyglądu wspólnego mieszkania.

– Czas się rozdzielić i żyć po swojemu! – zgodnie ustalili matka i syn. Ale w praktyce okazało się to trudne do zrealizowania. Ceny małych mieszkań były zbyt wysokie, a komfort zbyt niski, by oboje godzili się na taką zamianę.

– Wtedy pomyślałem, że zamiast inwestować w dwie niewygodne klitki, powinniśmy kupić ziemię i zbudować wspólny dom – opowiada pan Marcin. – Jasne już tylko było, że potrzebne nam będą dwie oddzielne strefy do mieszkania pod jednym dachem.

Dwa razy taniej, bo kilka kilometrów dalej

Podobne przemyślenia na temat nieopłacalności kupowania mieszkań miał kolega pana Marcina, więc wkrótce panowie razem szukali działek. Oglądali tereny położone bliżej i dalej od miasta, gdzie pracowali. Kiedy okazało się, że cena działek budowlanych z porównywalnym uzbrojeniem, ale oddalonych od siebie o pięć kilometrów różni się aż dwukrotnie, zdecydowali się na te tańsze mimo dłuższego dojazdu. Uznali, że skoro okolica miała dostęp do elektryczności, gazu ziemnego i wodociągu, da się tam na co dzień wygodnie mieszkać.

Dom ma prostą bryłę i czterospadowy dach pokryty dachówką ceramiczną. W obawie przed zaburzeniem proporcji bryły, jego właściciele nie podnieśli ścianek kolankowych. Nie żałują tego, choć pan Marcin jest wysoki i trudno mu poruszać się pod skośnymi ścianami na poddaszu	Przy bocznej elewacji budynku dobudowano oddzielne drzwi wejściowe do apartamentu mamy właściciela. Odbyło się to przy okazji zabudowywania wnęki w południowo-wschodnim narożniku, w celu powiększenia części mieszkalnej przeznaczonej dla mamy. Drugie przejście znajduje się od strony wewnętrznego holu

Koledzy kupili podobne działki w bezpośrednim sąsiedztwie, a za swoją pan Marcin zapłacił 70 000 zł. W sąsiedztwie pojawiali się kolejni nabywcy i wszyscy od razu godzili się na współudział w kosztach budowy przyłączy z odległości aż 100 m. Na przyłącze gazowe po podziale kosztów pan Marcin wydał tylko 4000 zł, na wodociągowe – 5000 zł. Ponieważ teren przeznaczano w przyszłości do skanalizowania, nikt nie mógł zbudować przydomowej oczyszczalni ścieków. Miejscowy urząd od dawna nie udzielał na to zgody. Trzeba było zbudować szczelne, betonowe szambo za 5000 zł.

Trzy pokolenia pod jednym dachem

Pan Marcin i jego mama byli zdumieni, że znaleźli tak mało gotowych projektów skierowanych do wielopokoleniowych rodzin. Jakby w naszym kraju każdy dorosły członek rodziny był w stanie kupić dla siebie mieszkanie lub dom! Żaden z projektów z tak zwanymi "senioratkami" nie przypadł im jednak do gustu lub nie pasował do działki, więc byli zmuszeni zaadaptować jeden z normalnych projektów.

Wybrali do tego projekt architektów Artura Wójciaka i Tomasza Arendarskiego, ponieważ prosta bryła budynku przykryta czterospadowym dachem miała nieskomplikowany układ wnętrz. Wystarczyło dokonać kilku drobnych zmian w ich układzie, by otrzymać dwa oddzielone kompleksy mieszkaniowe. Największą ingerencją w projekt wyjściowy było obudowanie zewnętrznymi murami jednej z wnęk tarasowych, dzięki czemu seniorka ma obecnie do dyspozycji kilka metrów kwadratowych powierzchni mieszkalnej więcej.

Na potrzeby mamy przeznaczono część parteru z dostępem od strony wewnętrznego holu, a przy okazji zabudowywania wnęki dołożono dodatkowe wejście od strony bocznej elewacji. Pokój (15 m2), kuchnia (7 m2), WC z aneksem prysznicowym (5 m2) oraz sień tworzą oddzielne wygodne mieszkanko. Mamie mieszka się w nim naprawdę wygodnie.

Właściciele żałują, że nie mają wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Wycięli tę inwestycję z kosztorysu budowy, ale uważają to za błąd. Przekonali się, że w nasłonecznionym budynku z oknami połaciowymi wnętrza są duszne. Dlatego założyli dwa klimatyzatory, a w tym roku dołożyli następny	Taras ma wymiary 3 × 5 m. Jego płytę wykończono betonową kostką, co jest wygodne w eksploatacji, bo woda szybko wsiąka w podłoże. Choć jest częściowo zadaszony, bywa na nim za gorąco. Właściciele zamierzają więc dobudować taras przed domem, od północnej strony

Podczas budowy domu pan Marcin zmienił stan cywilny i jego żona Anna miała już swój udział w wykańczaniu małżeńskiej części budynku. Na parterze składa się na nią niepodzielone pomieszczenie dzienne (z kuchnią, jadalnią i salonem), przylegający do niego wiatrołap i wewnętrzny hol z klatką schodową, a dalej łazienka, kotłownia i garaż. Na piętrze – łazienka, sypialnia rodziców i dwa pokoje dla dzieci (obecnie w jednym mieszka już mały Patryk).

Dwa mieszkania za 300 000 złotych

Budowa trwała niemal dwa lata i prowadzona była metodą gospodarczą. Kosztowała 300 000 zł. Środki ze sprzedaży wspólnego mieszkania matka i syn przeznaczyli na spłatę części kredytu hipotecznego oraz na wykończenie domu, czym przyspieszyli przeprowadzkę.

Mając do dyspozycji ograniczone środki na budowę, pan Marcin najbardziej skupił się na starannym zaizolowaniu budynku przed stratami ciepła. Ławy fundamentowe ocieplono w pionie warstwą styropianu grubości 5 cm. Pod podłogami ułożono łącznie aż 15 cm styropianu (warstwy 5 i 10 cm). Ściany budynku obłożono również styropianem, ale o grubości 12 cm. Tylko pod dachem zastosowano ocieplenie z wełny mineralnej (o grubości 20 cm).

Dobrą izolację budynku uzupełniają ciepłe szyby (o współczynniku przenikania ciepła U = 1,1 W/m2•K) w oknach i drzwiach tarasowych. Otworów okiennych i drzwiowych jest dużo i mają sporą powierzchnię, więc dokonując zakupu, właściciele postawili na jakość i estetykę.

Ania i Marcin wypracowali kilka metod na obniżenie kosztów wykańczania domu. Celowo unikali najmodniejszych w danym momencie i przez to drogich materiałów. Choć przyznali, że nie raz, nie dwa rwało się do nich serce. Zadowolili się dobrymi materiałami, ale o uniwersalnym wyglądzie. Świadomie nie stosowali architektonicznych ozdób, bo lubią proste wnętrza. Takie działania złożyły się na niskie, jak na obecne czasy, koszty budowy.

Połączenie pomieszczeń dziennych, zdaniem Ani i Marcina, nie sprawdza się w codziennym życiu. Widać kuchenny nieład, słychać głośną pracę okapu i urządzeń. W kolejnym domu na pewno oddzielą kuchnię ścianami	Anna i Marcin: – Opłacało się zbudować wspólny dom z mamą, ponieważ utrzymanie dwóch oddzielnych mieszkań byłoby droższe. Zapewniamy sobie nawzajem opiekę oraz poczucie bezpieczeństwa na co dzień i na wypadek wyjazdów. Możemy przebywać razem albo kompletnie nie wchodzić sobie w drogę

– Utrzymanie w ryzach najbardziej kosztochłonnego wykańczania budynku uważam za swój osobisty sukces – mówi właściciel. – Nietrudno jest budować z rozmachem i drogo. Sztuką jest zrobić to dobrze i ładnie za niewielkie środki.

Pan Marcin nie chciał się bardziej zadłużać, dlatego nie zastosował drogiej pompy ciepła ani wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Do ogrzewania budynku wykorzystuje gaz ziemny. Założył wodne ogrzewanie podłogowe na parterze oraz w łazience na poddaszu, a w pozostałych pomieszczeniach – grzejniki naścienne. Kupił kocioł kondensacyjny oraz 150-litrowy zbiornik na ciepłą wodę. Centralne ogrzewanie w obu kompleksach mieszkalnych kosztowało 20 000 zł. Kolejne 10 000 zł pochłonęła budowa kominka z żeliwnym wkładem i systemem DGP. Rury DGP poprowadzono już w trakcie budowy do mieszkania mamy oraz na poddasze. To było udane posunięcie.

Budowa domu opłaciła się wszystkim, i seniorce, i trzyosobowej rodzinie pana Marcina. Utrzymywanie dwóch mieszkań jest droższe od utrzymywania wspólnego domu, który miesięcznie pochłania średnio zaledwie 1000 zł. Ponadto, trudno nie docenić ważnych aspektów pozaekonomicznych – poczucia wspólnoty, zapewniania sobie nawzajem bezpieczeństwa i opieki. Razem mieszka się łatwiej i raźniej!

Lilianna Jampolska