Farby do metalu - rodzaje i zastosowanie

Przygotowanie powierzchni metalowej do malowania

Farby podkładowe tworzą na powierzchni metalowej silnie przylegającą do niej warstewkę, a jednocześnie - dzięki zawartym w nich składnikom antykorozyjnym - chronią metal przed utlenieniem. Zależnie od zaleceń, mogą być nakładane na powierzchnie wolne od rdzy bądź lekko skorodowane. Produkowane są na spoiwie chlorokauczukowym, alkidowym lub ftalowym. Nakłada się je pędzlem lub za pomocą natrysku, przynajmniej w dwóch warstwach o łącznej grubości 0,04 mm, co odpowiada zużyciu 0,15-0,20 l/m². Dostępne są w kolorach szarym lub czerwonym i po wyschnięciu (24-48 h) mogą być pokrywane niemal wszystkimi farbami nawierzchniowymi. Wierzchniego pokrycia farbą lub emalią należy dokonać niezwłocznie, gdy tylko podkład wyschnie, gdyż jego porowata struktura nie jest odporna na długotrwałe oddziaływanie czynników atmosferycznych.

Grunt reaktywny to preparat nazywany również przetwarzaczem rdzy. Jest to środek wodorozcieńczalny, wchodzący w reakcję chemiczną z pokrywającą metal rdzą. W jej efekcie na powierzchni metalu tworzy się twarda, silnie przylegająca warstewka ochronna, pełniąca jednocześnie funkcję podkładu pod farbę wykończeniową. Preparat można nakładać pędzlem lub natryskiem pneumatycznym na podłoża o temperaturze nie wyższej niż 30°C, również lekko wilgotne. Podczas przechowywania nie wolno dopuścić do jego zamarznięcia. Do czasu wyschnięcia (ok. 48 h) pomalowane elementy należy chronić przed opadami.

Stwardniała powłoka przybiera czarną barwę i w tej postaci do 6 tygodni może pełnić rolę tymczasowej warstwy ochronnej na elementach zewnętrznych.

Emalie nawierzchniowe - utworzone z nich powłoki powinny charakteryzować się dużą odporności ą na zmienne warunki atmosferyczne, trwałością barwy, gładkością oraz odpornością na zarysowanie i uderzenia. W tej grupie wyrobów lakierniczych dostępne są zarówno materiały rozcieńczalnikowe, jak i wodorozcieńczalne, używane głównie do malowania elementów wewnątrz pomieszczeń. Zasadniczo emalie powinny być nanoszone na powierzchnie uprzednio zagruntowane farbą podkładową, ale produkowane są również wyroby pełniące równocześnie funkcję podkładu i emalii nawierzchniowej, szczególnie przydatne przy pokrywaniu niewielkich powierzchni, gdzie używając jednej puszki preparatu możemy prawidłowo wykonać wszystkie niezbędne roboty lakiernicze.

Dobór odpowiedniej emalii do konkretnego zastosowania powinien uwzględniać warunki użytkowania, oczekiwaną jakość powierzchni i jej wymaganą trwałość. Popularne emalie ftalowe nie stanowią wystarczającego zabezpieczenia elementów metalowych użytkowanych na zewnątrz, gdyż z czasem ich powierzchnie matowieją oraz łuszczą się. Trwalsze i bardziej elastyczne są powłoki z farb piliwinitowych lub chlorokauczukowych. Wewnątrz pomieszczeń doskonale sprawdzają się wodorozcieńczalne emalie akrylowe, pozwalające uzyskać półmatową, elastyczną powłokę.

Emalie nawierzchniowe najlepiej nakładać na podłoże metodą natrysku lub wałkiem. Uzyskuje się wtedy warstwę o gładkiej powierzchni i jednolitej grubości. Jeśli zamierzamy malować pędzlem, wybierzmy taki z miękkim włosiem i nakładajmy preparat cienką warstwą, nie dopuszczając do powstawania zacieków. Przy malowaniu dwukrotnym należy przed nałożeniem kolejnej warstwy przeszlifować podłoże drobnoziarnistym papierem ściernym.

Farby specjalne

Oprócz farb i emalii ogólnego przeznaczenia dostępna jest również szeroka gama wyrobów specjalistycznych o szczególnych własnościach. Z tej grupy materiałów malarskich w budownictwie wykorzystuje się głównie farby na podłoża ocynkowane i aluminiowe oraz do grzejników.

Farby przeznaczone na podłoża ocynkowane mają zastosowanie głównie przy renowacyjnym malowaniu dachów z blachy i orynnowania oraz przy wykonywaniu zaprawek na blachodachówkach powlekanych. Preparaty te nie wymagają nakładania warstwy podkładowej; można je nanosić bezpośrednio na nowe lub utlenione podłoża cynkowe. Jednak w miejscach uszkodzenia powłoki cynkowej i korozji blachy stalowej należy nanieść podkład antykorozyjny, a następnie całość pomalować farbą do ocynku.

Farby do grzejników charakteryzują się podwyższoną odpornością na wysokie temperatury i dużą zdolnością krycia. Obecnie są to najczęściej preparaty wodorozcieńczalne na spoiwie akrylowym, zachowujące trwały kolor i dużą elastyczność. Można je nakładać na zmatowione stare powłoki z farb ftalowych, chlorokauczukowych, karbomidowych. Tam, gdzie metal jest odsłonięty, konieczne jest nałożenie warstwy podkładowej z farby gruntującej, co zapobiegnie pojawieniu się rdzawych plam na pomalowanej powierzchni. Farby te można również stosować do malowania innych elementów metalowych pokrytych uprzednio farbą podkładową.