Mechaniczne sposoby łączenia rur w instalacjach wodnych i gazowych

Redakcja Budujemy Dom
Redakcja Budujemy Dom
Print image
Copy link image
time image Artykuł na: 9-16 minut
Mechaniczne sposoby łączenia rur w instalacjach wodnych i gazowych

Każda domowa instalacja hydrauliczna lub gazowa składa się z licznych połączeń na trasie jej przebiegu oraz w miejscach montażu armatury lub innego wyposażenia. Połączenia te wykonuje się w różnych technologiach, m.in. spawanie, lutowanie, klejenie, zgrzewanie, wciskanie, zaciskanie i zaprasowywanie, w zależności od rodzaju orurowania i wymagań wykonawczych. W niniejszym artykule omówimy szczegółowo połączenia gwintowe, na wcisk, zaciskane i zaprasowywane.

aktualizacja: 2024-05-16 08:31:14
Czego dowiesz się z artykułu?
  • W jakich instalacjach wykonuje się połączenia gwintowane rur?
  • Na czym polega łączenie rur na wcisk?
  • Co to są połaczenia zaciskane w instalacjach hydraulicznych?
  • W jakich instalacjach stosuje się połączenia zaprasowywane?

Połączenia gwintowe

Połączenia gwintowe to najstarsza i wciąż powszechnie stosowana metoda montażu instalacji hydraulicznych i gazowych. Ich niezaprzeczalną zaletą jest możliwość wielokrotnego rozłączania i ponownego łączenia, co zapewnia dużą elastyczność w modyfikowaniu i naprawach instalacji.

Ten typ połączeń stosowany jest głównie w przypadku rurowych instalacji stalowych. Wymagają one wprawdzie pracochłonnego gwintowania łączonych końców, ale rekompensuje to wyjątkowa wytrzymałość uzyskanych połączeń na obciążenia i wysoką temperaturę.

Obecnie rurowe połączenia gwintowane nadal dominują w instalacjach przeciwpożarowych, a także w podłączeniach urządzeń, osprzętu i armatury. Wykorzystywane są także w innych typach instalacji, choć w mniejszym stopniu.

Znormalizowane złącza gwintowe do instalacji rurowych wykonywane są w systemie Whitwortha o wymiarach calowych (gwinty typu R). W instalacjach wewnętrznych stosuje się złącza gwintowane o średnicach od 3/8 cala do 2 cali, co odpowiada średnicom nominalnym rur z innych materiałów w zakresie 12 mm do 50 mm. Przykładowo, gwint R1/2” odpowiada średnicy nominalnej rur PE 16 mm.

Biorąc pod uwagę, że gwintowanie rur innych niż stalowe jest niemożliwe, producenci oferują szeroki asortyment złączek zakończonych gwintem zewnętrznym lub wewnętrznym. Złączki te są dostosowane do łączenia rur z różnych materiałów i wykonanych w różnych technologiach.

Produkt zapewniający szczelność połączeń w instalacjach sanitarnych
Produkt zapewniający szczelność połączeń w instalacjach sanitarnych (fot. Nibco)

Połączenia na wcisk

Ten system połączeń rurowych znajduje zastosowanie w bezciśnieniowych instalacjach kanalizacyjnych. Szczelność i stabilność złącza gwarantuje odpowiednio wyprofilowana uszczelka wargowa. Połączenia te, typu kielichowego, polegają na osadzeniu bosego końca rury w kielichu z uszczelką na określoną głębokość. W wewnętrznych instalacjach kanalizacyjnych stosowane są rury o średnicach od 32 mm do 160 mm, a połączenia te są łatwo rozbieralne.

Montaż

  1. Przed połączeniem rur bez ich przycinania, należy pokryć uszczelkę i końcówkę rury płynem poślizgowym. Następnie, używając flamastra, zaznaczyć głębokość osadzenia (około 0,5-1,0 cm mniejszą niż głębokość kielicha). Osiowo wcisnąć rurę do kielicha.
  2. Końce rur przycinanych przed montażem w złączce należy wykończyć pod kątem około 30°.
  3. W przypadku połączeń kątowych, istnieje możliwość dowolnego obracania jego części w celu uzyskania właściwego położenia.
  4. Na skomplikowanych odcinkach instalacji, przed jej ostatecznym montażem, zaleca się przeprowadzenie wstępnej przymiarki po wyjęciu uszczelek. Umożliwi to swobodną korektę połączeń i dobór optymalnego zestawu kształtek i długości odcinków rur, zapewniając wymagany spadek.

Wcinanie w istniejące orurowanie

W razie potrzeby istnieje możliwość wcięcia się w istniejące orurowanie i utworzenia np. dodatkowej odnogi bez naruszania pozostałej części instalacji. Po wyznaczeniu miejsca osadzenia trójnika, należy wyciąć odpowiedniej długości fragment rury. Następnie, z jednej strony wstawić trójnik, a z drugiej dopasowany odcinek rury z nałożoną mufą, która zapewni połączenie ze starą instalacją.

System kanalizacji wewnętrznej COMFORT. (fot. Pipelife)

System kanalizacji wewnętrznej COMFORT. (fot. Pipelife)

Może cię zainteresować
Jak działa pompa abisynka? Jak podłączyć pływak do pompy wody? Jak montuje się szybkozłączkę do szamba w ogrodzeniu? Dlaczego w instalacji c.o. warto stosować filtr magnetyczny? Jakie powinno być ciśnienie w instalacji wodnej w domu i jak je zapewnić? Jakie rury służą do wykonania instalacji pneumatycznej? Polietylenowa czy kauczukowa - którą izolację rur wybrać? Rekuperatory do odzysku ciepła z wody szarej: oszczędność i ekologia System Master3Plus - kanalizacja wewnętrzna, która nie hałasuje Jak zapewnić stabilne ciśnienie wody w domu? ESYBOX MAX - hydroforowa technologia przyszłości! Co to jest norma ISO 9001:2015 i jakie są korzyści z certyfikacji dla klientów firmy? Co powinieneś wiedzieć o programie dofinansowania Moja Woda? Instalacje sanitarne w nowym domu. Co musisz wiedzieć? Czym się różni anoda magnezowa od tytanowej? Jak przebiega montaż sygnalizatora szamba? Jak działa przewód grzewczy z termostatem? Ochrona rur z wodą przed zamarzaniem Przydomowa oczyszczalnia ścieków na każde warunki gruntowe Wszystko o rurach spustowych MultiSkin PUSH - idealne rozwiązanie do instalacji wody użytkowej i systemów grzewczych w budynkach mieszkalnych Jak zabezpieczyć pompę do wody przed pracą na sucho? Jak długo pompa może pracować na sucho? Co jest potrzebne do poboru wody ze studni? Jak zapewnić szczelność połączeń w instalacjach sanitarnych? Jak zamontować przydomową oczyszczalnię ścieków na kopcu nasypowym? Kiedy trzeba zamontować reduktor ciśnienia wody w domowej instalacji?
Zobacz więcej Zwiń

Połączenia zaciskane

Jeden z najwygodniejszych sposobów łączenia rur bez użycia specjalistycznych narzędzi

Prezentowana metoda łączenia rur należy do jednych z najbardziej komfortowych i nie wymaga stosowania specjalistycznych narzędzi. Znajduje zastosowanie w popularnych rurach warstwowych typu PEX-Al.-PE, polietylenowych PE (do zimnej wody) oraz miedzianych. Połączenie powstaje poprzez zaciśnięcie sprężystej tulei na rurze, co następuje po dokręceniu nakrętki.

Szczelność i uniwersalność

Złącza tego typu gwarantują odpowiednią szczelność w nieobciążonych i łatwo dostępnych instalacjach, stanowiąc jeden z podstawowych systemów łączeniowych. Ich zaletą jest również możliwość demontażu i ponownego montażu.

Montaż złączek zaciskanych na rurach warstwowych

Montaż złączek zaciskanych na rurach warstwowych przebiega następująco: wewnętrzną krawędź rury należy sfazować, co ułatwi jej wciśnięcie do złączki wraz z pierścieniami uszczelniającymi. Przed połączeniem koniec rury należy pokryć płynem poślizgowym i za pomocą flamastra zaznaczyć zalecaną przez producenta głębokość wsunięcia rury w złączkę. Na rurę nakładamy nakrętkę i pierścień zaciskowy, a następnie wciskamy rurę do zaznaczonej głębokości. Dokręcając nakrętkę zaciskową ręcznie lub kluczem, finalizujemy połączenie.

System złączek na wcisk. (fot. KISAN)
System złączek zaciskane. (fot. KISAN)

Połączenia zaprasowywane

Ten stosunkowo nowy rodzaj połączeń zyskał dużą popularność ze względu na swoje zalety. Złączki zaciskowe mogą być stosowane w konstrukcjach ukrytych, np. w wylewkach podłogowych. Systemowe rozwiązania różnych producentów umożliwiają łączenie rur tworzywowych (głównie PEX-Al.-Pe), miedzianych, a także kalibrowanych ze stali węglowej i nierdzewnej.

Wykonanie połączenia

Do wykonania połączeń zaciskowych niezbędna jest praska generująca nacisk rzędu nawet kilku ton. Praski mogą być napędzane ręcznie, hydraulicznie lub elektrycznie.

Mechanizm zaciskowy może być wyposażony w różne wkładki dostosowane do rodzaju i średnicy złącza, zgodnie z zaleceniami producenta systemu. Popularne wkładki zaciskowe do rur typu PEX oznaczane są symbolami U lub TH, a do rur miedzianych – V lub M.

Technika wykonywania połączeń polega na włożeniu końca rury na odpowiednią głębokość do złączki, założeniu zaciskarki i uruchomieniu mechanizmu zaciskania. Połączenie uszczelnia pierścień odpowiedni dla rodzaju przepływającego medium.

System KAN-therm ultraPRESS. (fot. KAN)
System KAN-therm ultraPRESS. (fot. KAN)
Łączenie rur stalowych z miedzianymi (fot. www.akademiamiedzi.pl)
Łączenie rur stalowych z miedzianymi (fot. www.akademiamiedzi.pl)
Połączenia zaprasowywane - zobacz przykład na filmie: Film Instruktażowy - system KAN-therm Push Platinum

fot. otwierająca: Uponor

FAQ Pytania i odpowiedzi
  • W jakich instalacjach wykonuje się połączenia gwintowane rur?

    Połączenia gwintowane stosowane są głównie w rurowych instalacjach stalowych, instalacjach przeciwpożarowych oraz w podłączeniach urządzeń, osprzętu i armatury.
  • Na czym polega łączenie rur na wcisk?

    Łączenie rur na wcisk polega na osadzeniu bosego końca rury w kielichu z uszczelką wargową, co zapewnia szczelność i stabilność złącza. Stosowane jest w bezciśnieniowych instalacjach kanalizacyjnych.
  • Co to są połączenia zaciskane w instalacjach hydraulicznych?

    Połączenia zaciskane to metoda łączenia rur, która nie wymaga specjalistycznych narzędzi. Połączenie powstaje poprzez zaciśnięcie sprężystej tulei na rurze po dokręceniu nakrętki, zapewniając szczelność i łatwość demontażu.
  • W jakich instalacjach stosuje się połączenia zaprasowywane?

    Połączenia zaprasowywane stosowane są w konstrukcjach ukrytych, takich jak wylewki podłogowe. Mogą być używane do rur tworzywowych (PEX-Al-PE), miedzianych, a także kalibrowanych ze stali węglowej i nierdzewnej.
  • Jak przebiega montaż złączek zaciskanych na rurach warstwowych?

    Montaż złączek zaciskanych na rurach warstwowych obejmuje sfazowanie wewnętrznej krawędzi rury, pokrycie końca rury płynem poślizgowym, zaznaczenie głębokości wsunięcia, nałożenie nakrętki i pierścienia zaciskowego, oraz dokręcenie nakrętki ręcznie lub kluczem.
  • Czytaj więcej Czytaj mniej
Redakcja Budujemy Dom
Redakcja Budujemy Dom

Od 1998 roku Redakcja "Budujemy Dom" tworzy społeczność pasjonatów budownictwa, którzy z chęcią dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem. Nasz zespół to wykwalifikowani redaktorzy, architekci, inżynierowie i specjaliści z różnych dziedzin budownictwa, którzy stale poszerzają swoją wiedzę i śledzą najnowsze trendy.

Dodaj komentarz

Skomentuj artykuł
time image
time image
Zobacz inne artykuły
Zmiękczacz do wody: 5 argumentów, dlaczego warto go mieć w domu
Zmiękczacz do wody: 5 argumentów, dlaczego warto go mieć w domu
Poradnik
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek!