Artykuł pochodzi z: Budujemy Dom 11-12/2005

Wykurzyć diabła z komina...

W jednym kominie może znajdować się kilka przewodów, np. spalinowy, dymowy i wentylacyjnyKominy niszczeją z różnych przyczyn. Głównie "ze starości". Przyczyną mogą też być błędy wykonawcze lub nieodpowiedni dobór materiałów. Bywa jednak, że zniszczenia dokonują się przy naszym udziale. Komin to wentyl budynku; bez niego ogrzanie wnętrza współczesnymi metodami nie byłoby...
W jednym kominie może znajdować się kilka przewodów, np. spalinowy, dymowy i wentylacyjny

Kominy niszczeją z różnych przyczyn. Głównie "ze starości". Przyczyną mogą też być błędy wykonawcze lub nieodpowiedni dobór materiałów. Bywa jednak, że zniszczenia dokonują się przy naszym udziale.

Komin to wentyl budynku; bez niego ogrzanie wnętrza współczesnymi metodami nie byłoby możliwe. Odprowadza on produkty spalania, wytwarzane podczas pracy przez kotły c.o., kuchnie i piece węglowe, kominki itp. Pełni też ważną rolę w obiegu wentylacyjnym budynku, odprowadzając zużyte powietrze z pomieszczeń. Tworzy go przewód (kanał) lub zespół przewodów wentylacyjnych, dymowych bądź spalinowych, wyprowadzonych ponad połać dachową.

 

Przewody dymowe współpracują z urządzeniami grzewczymi na paliwa stałe (węgiel, drewno), do których zalicza się także kominki. Jako że powstający w procesie spalania tych materiałów opałowych dym nie zawiera składników chemicznie agresywnych, a jego wysoka temperatura zapobiega wykraplaniu się wody na ścianach komina, przewód dymowy nie wymaga wkładu ze stali kwasoodpornej. Można go wykonać z cegieł ceramicznych, szamotowych lub klinkierowych.

 

Kanał spalinowy służy podobnym celom, ale podłącza się go do urządzeń innego typu – głównie nowoczesnych kotłów c.o., musi być zatem dostosowany do współdziałania z nimi. Z uwagi na zawartość w pochodzącym z nich dymie agresywnych substancji chemicznych (zwłaszcza kwasów), a także niższą temperaturę spalin, przewód spalinowy musi być wykonany z gazoszczelnego, kwasoodpornego i nienasiąkliwego materiału. Najpopularniejszym obecnie i zarazem praktycznym rozwiązaniem są wkłady kominowe ze stali kwasoodpornej, które można zamontować zarówno w domu nowo budowanym, jak i w starym, remontowanym kominie.

 

Zastosowania wkładu kominowego z oczywistych względów nie wymagają przewody wentylacyjne, jednak nawet one odprowadzając ciepłe powietrze przyczyniają się do zawilgocenia komina w wyniku kondensacji pary wodnej. Ponieważ sąsiadują zwykle z przewodami spalinowymi, w razie konieczności remontu je także obejmują prace renowacyjne.

 

Kiedy remontować

 

Wyraźne oznaki niszczenia komina, to pojawiające się na jego powierzchni pęknięcia, brunatne plamy, a w skrajnych przypadkach nawet odpadanie całych fragmentów jego konstrukcji. Wskazaniem do jak najszybszego remontu będzie również charakterystyczny zapach spalin, dowodzący nieszczelności przewodów.

 

Elementem szczególnie narażonym na zniszczenie jest część komina wychodząca ponad dach i wieńcząca ją czapka. Tu działanie spalin spotęgowane jest przez wpływ zmiennych czynników atmosferycznych. Oprócz bezpośredniego wpływu opadów i zmian temperatury, w miesiącach zimowych z dużą częstotliwością występują w tej części komina cykle zamarzania i rozmarzania – ma to związek z funkcjonowaniem ogrzewania. Nawet jeśli przewód spalinowy został wykonany prawidłowo – z odpornej na korozję i działanie kwasów stali lub ceramiki – górna część komina będzie szczególnie podatna na niszczące działanie spalin. W mgliste, bezwietrzne dni unoszą się one bowiem wokół komina, wnikając w jego elementy od zewnątrz. Niezależnie zatem od wytrzymałości zastosowanych materiałów i prawidłowości wykonania, po kilku, kilkunastu latach użytkowania należy się liczyć z koniecznością remontu tej części komina. Jego zakres będzie zależny od stopnia zniszczenia; uszkodzenia mogą dotyczyć jedynie zewnętrznego pokrycia, lecz mogą też obejmować całą konstrukcję, czego oznaką będą wykruszające się spoiny, a nawet kruszące się i odpadające cegły.

 

Z koniecznością wykonania w kominie przeróbek i prac o charakterze remontowym musimy się liczyć także przy okazji modernizacji kotłowni i wymiany kotła. Podłączenie, w miejsce starego kotła na paliwo stałe, nowego na gaz lub olej, bez jednoczesnego dostosowania przewodu spalinowego do nowych warunków pracy, to częsty błąd i jedna z głównych przyczyn erozji kominów. W konsekwencji znacznie niższa temperatura spalin pochodzących z nowego urządzenia powoduje wykraplanie się z nich pary wodnej, która zawilgaca wewnętrzne ścianki komina, tworząc w połączeniu ze starymi osadami mieszaninę o właściwościach niszczących. Zjawisko to ze szczególnym nasileniem występuje w kominach poprowadzonych w ścianie zewnętrznej budynku – tu brunatne plamy, odpadanie płatami tynku czy kruszenie się cegieł mogą zdarzyć się już po upływie dwóch czy trzech sezonów grzewczych.

W kominie o prostym przebiegu mocujemy sztywny wkład stalowy (fot. Schiedel)
Wkłady giętkie znajdują zastosowanie w przewodach kominowych poprowadzonych z odchyleniami od pionu (fot. Poujoulat)

Remont przewodu kominowego

 

Podstawowym i niezbędnym warunkiem prawidłowej pracy komina jest jego szczelność. Dotyczy to zarówno ścianek dzielących poszczególne przewody, jak i ścian zewnętrznych całego komina. Zaobserwowanie pierwszych oznak nieszczelności, w postaci jednego z omówionych wcześniej zjawisk, powinno stanowić dla nas sygnał alarmowy mobilizujący do natychmiastowego działania. Odwlekanie robót remontowych może mieć poważne, a nawet tragiczne konsekwencje – od dopuszczenia do całkowitego zniszczenia komina, aż po śmiertelne zatrucie mieszkańców spalinami.

 

Skutecznym i prostym sposobem na uszczelnienie komina jest wprowadzenie do wnętrza przewodu spalinowego wkładu kominowego ze stali kwasoodpornej. W kominach o prostym przebiegu montuje się wkłady w postaci sztywnych rur. Jeśli zaprojektowano komin o przebiegu załamanym, z odchyleniami od pionu lub – co również się zdarza – wzniesiono go tak krzywo i niestarannie, że wprowadzenie do niego prostego wkładu nie jest możliwe, należy zastosować rurę elastyczną (tzw. spiro). W trakcie montażu konieczne będzie rozkucie ścianki komina w miejscu podłączenia rury odprowadzającej z kotła spaliny, gdyż trzeba tam będzie zamontować tzw. trójnik, umożliwiający zainstalowanie wyczystki i zbieracza skroplin. Opisane działania będą też niezbędne przy modernizacji kotłowni połączonej z wymianą kotła.

 

Zastosowanie wkładu kominowego może okazać się konieczne również wtedy, gdy odkryjemy nieszczelności w kanale dymowym połączonym z kotłem na węgiel lub kominkiem. Wówczas średnica wkładu nie może być mniejsza niż 12 cm, a dobierając ją należy uwzględnić moc urządzenia grzewczego. Z uwagi na znacznie wyższą temperaturę spalin w przewodzie dymowym, zaleca się wykonanie dolnego odcinka wkładu z rury sztywnej, ze stali grubości 1 mm; zapewni to większą trwałość komina. Należy też pamiętać o połączeniu przewodu z wyczystką, co w przypadku uszczelniania kanału od kominka może oznaczać konieczność jego częściowego rozebrania. Drobne nieszczelności w miejscach dostępnych z zewnątrz naprawimy wypełniając ubytki zaprawą cementowo-glinianą i pokrywając je tynkiem.

 

Wprowadzenie stalowego wkładu to jedyny w pełni skuteczny sposób na wyremontowanie nieszczelnego przewodu kominowego; inne metody – np. próby uszczelnienia komina od wewnątrz poprzez pokrywanie jego ścianek zawiesiną glinianą – nie przynoszą dobrych rezultatów, gdyż pokrywające komin od środka tłuste osady uniemożliwiają trwałe związanie zaprawy z podłożem.

Opracowanie: Agnieszka Rezler

Dalszy ciąg artykułu do przeczytania w numerze
Budujemy Dom 11-12/2005

Pozostałe artykuły

Prezentacje firmowe

Poradnik
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek!