Wykończenie dachu - niezbędne materiały i sposób ich montażu

Print image
Copy link image
time image Artykuł na: 17-22 minuty
Wykończenie dachu - niezbędne materiały i sposób ich montażu

Ułożenie podstawowego pokrycia dachowego z różnego rodzaju materiałów wymaga przeprowadzenia szeregu robót uzupełniających, zapewniających dostosowanie dachu do wymogów funkcjonalnych i estetycznych. Ich zakres obejmuje z reguły zabiegi zapewniające szczelność i stabilność pokrycia, umożliwienie odprowadzenia wód opadowych oraz montaż dodatkowych elementów ułatwiających obsługę dachu czy ochronę przed śniegiem i oblodzeniem.

aktualizacja: 2022-06-06 08:29:49
Czego dowiesz się z artykułu?
  • Jak powinny być wykonane uszczelniające i odpływowe obróbki dekarskie?
  • W jaki sposób uszczelnić przejście komina przez pokrycie dachu?
  • Czym są kominki wentylacyjne?
  • Jak montować płotki i ławy kominiarskie?
  • Jak zapewnić przejścia przez pokrycie dachowe?
  • Jak zapewnić ochronę przed spadającym śniegiem i soplami?
  • Jak zainstalować orynnowanie na dachu?

Uszczelniające i odpływowe obróbki dekarskie

Większość rodzajów pokryć dachowych wymaga zastosowania dodatkowych elementów, najczęściej z blach stalowych lub aluminiowych z powłoką dekoracyjno-ochronną, wykorzystywanych jako wykończenie krawędzi okapowej i bocznej czy uszczelnienie wokół komina albo na styku ze ścianą, np. sąsiedniego budynku. 

Na płaskich pokryciach, np. z gontów, te elementy wykonywane są również z materiałów bitumicznych łączonych klejem, lepikiem lub na drodze samoczynnej wulkanizacji zastosowanych uszczelnień. Natomiast we wklęsłych załamaniach połaci dachowej, w tzw. koszach - umieszczone pod pokryciem obróbki powinny zostać wsunięte dostatecznie głęboko, zależnie od kąta nachylenia połaci - ale nie mniej niż na 15 cm z każdej strony.

Obróbka kosza dachowego z blachy
Kosz dachowy z blachy - warto zwrócić uwagę na zagięcie krawędzi, fot. Röben. 

Przy pokryciach profilowanych powinny być umieszczane dodatkowo kształtki uszczelniające lub wywinięcia krawędzi blachy. Wszelkie swobodne krawędzie obróbek powinny tworzyć tzw. kapinos - zagięcie krawędzi zapobiegające podciekaniu wody.

Sposób uszczelnienia przejścia komina przez pokrycie dachu

Uszczelnienie połączenia z przylegającą ściana należy dostosować do materiału i rodzaju pokrycia oraz sposobu wykończenia powierzchni przegrody. Otaczające komin oblachowanie musi chronić przed zaciekaniem pod nie wody, co można uzyskać, kształtując tzw. wydrę, czyli cofnięcie o 2-3 cm dolnej części ścianek i umocowanie tam blachy. Innym rozwiązaniem jest nacięcie w ściankach kanałków pozwalających na wprowadzenie zagiętego brzegu blachy i uszczelnienie tego miejsca silikonem.

Blacha wokół komina powinna być dostatecznie wysoko wyprowadzona i sięgać głęboko pod pokrycie (z tyłu i po bokach). Uchroni to przed skutkami dynamicznego oddziaływania w przypadku intensywnych opadów. Przy szerokich kominach warto od strony kalenicy w obróbce blacharskiej ukształtować tzw. kozubek - trójkątne uwypuklenie w oblachowaniu - które skieruje spływ wody na boki komina, chroniąc jednocześnie przed gromadzeniem się zanieczyszczeń u jego podstawy.

Kominki wentylacyjne

Poddasza użytkowe wymagają ułożenia termoizolacji pod pokryciem dachowym, co z kolei wymusza zapewnienie wentylacji podpołaciowej - umożliwiającej odprowadzenie wilgoci i osuszanie spodniej strony pokrycia. Przy stosunkowo prostych konstrukcjach dachowych wystarczający przewiew zapewnią szczeliny wentylacyjne w okapie i kalenicy, ale w dachach łamanych czy z lukarnami konieczne może być wstawienie elementów wentylacyjnych w połaci dachowej.

Stosownie do rodzaju pokrycia taką rolę pełnią odpowiednio ukształtowane (pasujące do modelu blachodachówki) kominki wentylacyjne, a przy pokryciach z dachówek ceramicznych lub cementowych - specjalne dachówki wentylacyjne. Również w pokryciach bitumicznych montowane są takie elementy o dopasowanej kolorystyce do reszty pokrycia. Z kolei funkcję ochronną kalenicowych czy okapowych szczelin wentylacyjnych przed wdmuchiwaniem większych zanieczyszczeń czy zagnieżdżeniem się ptaków pełnią taśmy grzebieniowe tzw. wróblówki lub perforowane folie.

Dachówki wentylacyjne stosuje się w przypadku pokryć z dachówek ceramicznych lub cementowych, fot. Röben. 
Wróblówki zabezpieczają przed gnieżdżeniem się ptaków w okapie, fot. Röben. 
Kominki wentylacyjne
Kominki wentylacyjne, fot. Creaton.

Płotki i ławy kominiarskie

Na dachach spadzistych w rejonach o dużym nasileniu opadów śniegu wskazany jest montaż barierek śniegowych, które zabezpieczą przed zsuwaniem się dużych mas śnieżnych mogących uszkodzić, np. orynnowanie i stworzyć zagrożenie dla przechodzących ludzi.

Stosunkowo łatwo montuje się je na pokryciach blaszanych, gdy wsporniki barierki przykręcane są poprzez blachę do konstrukcji dachowej. W ten sposób również są montowane na pokryciach z gontów. W przypadku pokryć ceramicznych lub cementowych do zamontowania barierek konieczne jest użycie specjalnie ukształtowanych dachówek, które utworzą oparcie dla wspornika przeciwśniegowego płotka lub belki.

Ławy kominiarskie i płotki przeciwśniegowe, fot. Creaton.
Stopnie kominiarskie
Stopnie kominiarskie, fot. Winerberger.

W niemal identyczny sposób, jak barierki śniegowe, instalowane są tzw. ławy kominiarskie pozwalające na bezpieczne poruszanie się po stromych dachach. Na wspornikach dostosowanych do rodzaju pokrycia mocowane są ażurowe podesty w linii komin - wyłaz dachowy, a w razie potrzeby również drabinki bądź przystosowane do ich ustawienia zaczepy.

Przejścia przez pokrycie dachowe

Każde przejście przez powierzchnię pokrycia dachowego stanowi potencjalne miejsce sprzyjające wystąpieniu przecieków dlatego dobór akcesoriów i ich montaż powinien być szczególnie staranny. Oprócz kominów, wymagających wykonania wokół nich obróbek, przez dach przeprowadzane są rury odpowietrzenia kanalizacji, wyloty kanałów wentylacyjnych, przejścia dla masztów antenowych. Tu również sposób przejścia przez dach będzie zależeć od rodzaju pokrycia i dostępnego asortymentu elementów uzupełniających dla konkretnych modeli dachówek czy blachodachówek.

W pokryciach dachówkowych optymalne funkcjonowanie zapewni montaż specjalnych dachówek kształtowych uzupełniony dopasowanymi nasadkami uszczelniającymi i ochronnymi. W przypadku pokryć blachodachówką czy blachą trapezową dostępne są nasadki z tworzywa z profilowaną podstawą (pasują do profili określonych modeli) mocowane na pokryciu po wycięciu koniecznego otworu.

Może cię zainteresować
Jakie są zalety blachodachówek z posypką skalną? Dach płaski wentylowany czy niewentylowany? Które rozwiązanie jest lepsze w budynku mieszkalnym? Jak prawidłowo położyć folię paroizolacyjną? Czym pokryć nowoczesny dom o bryle stodoły? Różnice pomiędzy systemami rynnowymi z PVC i stali powlekanej 10 kluczowych powodów, by wymienić stare okno dachowe w 2024 roku Bezpieczne poddasze - niepalna wełna i ogniochronne płyty g-k Zasady poprawnego montażu okna dachowego Jaka papa na deskowanie? Jaką blachę użyć do wykończenia elewacji? Jakie odległości zachować montując haki do rynny? BauderECO - ekologiczna termoizolacja dachu Jaka jest trwałość dachu krytego gontem bitumicznym? Nie wyrzucaj pieniędzy w błoto. Oto sposób na obniżenie podatku od deszczu Konstrukcyjne łuki z drewna gięto-klejonego Pokrycia z kruszywem skalnym, czy to rozwiązanie sprawdzi się na każdym dachu? Prawidłowa wentylacja dachu wykonanego z pokrycia stalowego Rynny stalowe - czy to dobry wybór? Skuteczna hydroizolacja dachu płaskiego za pomocą membrany PVC Membrany dachowe premium dla doskonałej izolacji dachu Jak doświetlić pomieszczenia domu z płaskim dachem? Co to jest drewno klejone? Jakie wybrać rolety do okien dachowych? Czy blachodachówka pasuje na dach drewnianego domu? Jak podnieść komfort mieszkania na poddaszu? Co jest ważne przy układaniu blachy dachowej z posypką skalną? Płynna membrana Hyperdesmo - system do renowacji wyeksploatowanych pokryć dachowych Zalety i zastosowanie chłodnych dachów SOPREMA Jak obrobić komin z blachy trapezowej?
Zobacz więcej Zwiń

Ochrona przed śniegiem i soplami

Lokalizacja budynku w sąsiedztwie traktów komunikacyjnych - pieszych czy jezdnych - wymaga zapewnienia bezpiecznego poruszania się ludzi i pojazdów w okresie zimowym, gdy z dachu mogą zsuwać się duże bryły śniegu czy spadać ciężkie sople. Przy intensywnych opadach śniegu i często występującym nawiewaniu go na krawędź dachu oraz w wyniku miejscowego topnienia, a następnie zlodowacenia dochodzi do znacznego obciążenia orynnowania. Sprzyja temu deformacja orynnowania powodująca miejscowe zaleganie wody i nierównomierne nasłonecznienie, które powoduje powstawanie zatorów lodowych.

Zabezpieczeniem przed takim zjawiskiem będzie zapewnienie drożności spływu wody w ujemnych temperaturach powietrza i ochrona przed powstawaniem miejscowych zatorów lodowych. Umożliwi to instalacja odladzająca utworzona przez ułożone w rynnach i rurach spustowych specjalne przewody grzejne. Ich załączanie może być sterowane termostatem reagującym na spadki temperatury poniżej 0°C lub - co jest rozwiązaniem korzystniejszym - poprzez ułożenie tzw. samoograniczających przewodów grzejnych, które samoczynnie załączają się i dostosowują moc grzewczą do temperatury otoczenia.

System przeciwoblodzeniowy dachu
Przewody grzejne systemu przeciwoblodzeniowego dachu montuje się w rynnach i rurach spustowych, fot. Elektra.

Instalacja systemu orynnowania

Przekroje rynien i rur spustowych, a także lokalizacja odpływów powinny być zamieszczone w projekcie architektonicznym domu. Jeśli takich informacji nie ma lub chcemy zmienić, np. rozmieszczenie odpływów, pomocne przy doborze wymiarów orynnowania będą tabele zamieszczone w katalogach producentów, dopasowujące rynny do powierzchni odwadnianej połaci dachowej oraz rozmieszczenia rur spustowych.

Zależnie od lokalnych warunków, wodę opadową można odprowadzać na powierzchnię działki, do własnego zbiornika lub do sieci kanalizacyjnej. W każdym przypadku woda opadowa nie może tworzyć kałuż czy grozić zawilgoceniem ścian budynku. Rynny najczęściej instalowane są na wysuniętych krawędziach dachu (okapie), choć niekiedy bywają umieszczane w gzymsie jako rynny stojące.

Instalacja orynnowania
Rynny są najczęściej mocowane na okapie dachu, fot. Ruukki.

Popularne niegdyś rynny stalowe ocynkowane obecnie zastępuje się rynnami ze stali powlekanej lub z polichlorku winylu PVC. Czasem montuje się droższe orynnowania z tytano-cynku, aluminium lub miedzi. Materiały te różnią się sposobem łączenia, trwałością, paletą kolorów i kształtów.

Oprócz podstawowych elementów orynnowania producenci oferują różne akcesoria dodatkowe. Są to siatki i koszyczki chroniące przed wpadaniem większych zanieczyszczeń do rynien i rur spustowych oraz uniemożliwiające ptakom zakładanie w nich gniazd. Gdy woda ma być zbierana do zbiornika na deszczówkę, przydatne mogą się okazać filtry i łapacze wody - mają siateczki, na których zatrzymują liście i igły, a dodatkowo umożliwiają skierowanie wody do zbiornika ustawionego obok rury spustowej.

Siatki zatrzymujące liście
Siatka zamontowana w rynnie zabezpieczy przed wpadaniem większych zanieczyszczeń do rur spustowych, fot. Marley.

Przy podłączeniu do instalacji odwadniającej lub kanalizacji wykorzystuje się studzienki osadnikowe pozwalające na usuwanie nagromadzonych zanieczyszczeń spływających z dachu.

Autor: Redakcja BudujemyDom

Opracowanie: Martyna Nowak-Ciupa

fot. otwierająca: Blachotrapez

Poradnik
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek!

 

Dodaj komentarz

Skomentuj artykuł
time image
time image
Zobacz inne artykuły
Montaż systemu rynnowego PVC
Montaż systemu rynnowego PVC
Poradnik
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek!