Porównanie styropianu (EPS) i polistyrenu ekstrudowanego (XPS)

Styropian EPS i XPS - charakterystyka

EPS - płyty z polistyrenu ekspandowanego - powstają przez wstępne spienienie granulek, a następnie "sklejenie" ich w formę bloku, który następnie cięty jest na płyty o wymaganych wymiarach. Struktura powierzchni ciętych w ten sposób płyt jest dość porowata, co wpływa głównie na zwiększoną nasiąkliwość w przypadku dłuższego kontaktu z wodą.

XPS - płyty z polistyrenu ekstrudowanego - produkowane są w formach o docelowych wymiarach płyt, do których wtłaczany jest granulat ulegający spienieniu. Płyty te mają więc bardziej jednorodną zamkniętokomórkową strukturę o gładkich powierzchniach. Zmniejsza to ich podatność na nasiąkanie wodą, nawet przy długotrwałym zanurzeniu.

Płyty XPS charakteryzują się znacznie większą twardością i wytrzymałością mechaniczną niż płyty EPS. Łatwo odróżnić je od zwykłego styropianu, bo płyty te są barwione. Różnią się też wymiarami płyt.

Najczęściej spotykane wymiary płyt styropianu:

• z polistyrenu ekspandowanego (EPS) - 500 × 1000 mm; 
• z polistyrenu ektrudowanego (XPS) - 600 × 1250 mm.

Paczki mają zwykle objętość 0,3 m3. Przykładowo, 6 płyt grubości 100 mm o wymiarach 500 × 1000 mm.

Izolacyjność termiczna - współczynnik przewodzenia ciepła:
Styropian EPS - λ = 0,030–0,042 W/(m•K);
Styropian XPS - λ = 0,029–0,034 W/(m•K)

Polistyren ekstrudowany - najlepiej spośród dostępnych materiałów ociepleniowych sprawdza się jako izolacja ścian fundamentowych i piwnicznych, podłóg na gruncie, a także tarasów (fot. Austrotherm)

Izolacyjność akustyczna:

EPS i XPS - słaba. Wyjątek stanowią elastyczne płyty styropianowe stosowane do izolacji akustycznej podłóg (w tzw. podłogach pływających).

Odporność na ogień:

EPS i XPS - materiały samogasnące, w płomieniu topią się i zwęglają, nie podtrzymują ognia, po odjęciu jego źródła gasną.

Chłonność wody: EPS - niewielka; XPS - znikoma.

Może cię zainteresować

Boniowanie - co to jest i jak je wykonać? Jak zatrzymać ciepło w domu i obniżyć rachunki za ogrzewanie? Jeszcze większe dofinansowania do termomodernizacji w 2023 roku. Sprawdź, czy możesz skorzystać Termomodernizacja za pomocą wełny mineralnej - to się opłaca! Jak zadbać o prawidłową wilgotność pomieszczeń po ociepleniu ścian od wewnątrz? Jakie korzyści daje termoizolacja budynku produktami z włókien drzewnych STEICO? Co to są elewacje wentylowane i jakie są zalety tego rozwiązania? Prawidłowe ocieplenie nadproży pod rolety Jak wybrać system ocieplenia dla domu? Dlaczego warto ocieplić dom? Jak obniżyć koszty ogrzewania domu? Sposób na nowoczesną termomodernizację Zastosowania wełny w płytach Jaka ściana, taki kołek - jak mocować, by nic nie spadło nam na głowę? Poprawne ocieplenie poddasza wełną skalną - sprawdzone rady eksperta Poddasze ocieplone zgodnie z Warunkami Technicznymi 2021 Styropian z grafitem - na najbardziej wyśrubowane oczekiwania Dom w ekoklimacie! Jak zadbać o energooszczędność w domu? Nawet kilka tysięcy złotych oszczędności w jednym sezonie grzewczym. Jak to zrobić?

Zobacz więcej Zwiń

Odmiany i zastosowanie styropianu EPS i polistyrenu ekstrudowanego XPS

Styropian EPS występuje w kilku odmianach. Najpopularniejsze są :

• zwykły - białe płyty;
• grafitowy - srebrne, szare lub czarne płyty o obniżonym współczynniku λ;
• o obniżonej chłonności wody - najczęściej niebieskie.

Obecnie producenci podają na opakowaniach przede wszystkim współczynnik przewodzenia ciepła λ danego materiału - W/(m·K) - im jest niższy, tym lepsza izolacyjność cieplna. Określają też typowe zastosowanie.

Zastosowanie płyt styropianu EPS:

• fasada - ocieplanie ścian;
• dach/podłoga - dachy płaskie, podłogi na gruncie;
• dach/podłoga/parking - szczególnie obciążone podłogi na gruncie, np. w garażach, w których przewiduje się ruch samochodów ciężarowych;
• fundament - fundamenty, są to odmiany o obniżonej nasiąkliwości; - akustyczny - konstrukcja podłóg pływających;

Występuje też wiele odmian specjalnych, opracowanych przez poszczególnych producentów (np. na dachy zielone).

Polistyren ekstrudowany XPS, pomimo różnic pomiędzy poszczególnymi produktami, ma zawsze bardzo niska nasiąkliwość i dużą wytrzymałość mechaniczną.

Polistyren eksytudowany XPS można wykorzystać na:

• podłogach;
• fundamentach;
• dachach odwróconych i zielonych. 

Dawna klasyfikacja, wiążąca odporność styropianu na ściskanie z określonym zastosowaniem, już nie obowiązuje. W jej ramach zalecano np. styropian EPS 70 na ściany dwuwarstwowe, EPS 100 zaś do podłóg. I chociaż wiele osób jest do niej przyzwyczajonych, to nie ma prostego przełożenia pomiędzy starymi i nowymi normami.

Styropian odmiany dach/podłoga może mieć np. odporność na ściskanie 80 kPa. Ten parametr to właściwie odporność na ściskanie przy 10% odkształceniu względnym. Najprościej mówiąc oznacza nacisk niezbędny do ściśnięcia płyty o 1/10 jej grubości (z 5 cm do 4,5 cm, z 10 cm do 9 cm). Oznacza się go jako CS (10), np. CS(10) 80. Niestety, jest częścią bardzo długiego kodu, raczej niezrozumiałego dla inwestora, przykładowo:
EPS-EN 13163-T2-L3-W3-Sb5-P10-BS125-CS(10)80-DS(N)5-DS(70,-)2-DLT(1)5

Dlatego część producentów umieszcza na swoich wyrobach dodatkowa etykietę z oznaczeniem CS(10).

Warto jeszcze dodać, że sama gęstość styropianu nie przesądza o jego izolacyjności cieplnej. Większa gęstość przekłada się za to na wzrost wytrzymałości na ściskanie. Promowane przez część producentów ważenie styropianu należy traktować raczej jako test sprawdzający na ile w ogóle podawane na etykiecie informacje są rzetelne - jeżeli ten parametr nie odpowiada rzeczywistości, z innymi może być podobnie.

Jarosław Antkiewicz
fot. otwierająca: Atlas