Dowiedz się, jak odpowiednio dobrać i rozmieścić czujniki, aby zapewnić optymalną ochronę swojego domu i uniknąć fałszywych alarmów. Zrozumienie roli i funkcji centrali alarmowej, która jest mózgiem całego systemu, pozwoli Ci lepiej zaplanować instalację i potencjalną rozbudowę swojego systemu zabezpieczeń.
Poznaj także znaczenie manipulatorów systemowych i sygnalizatorów, które nie tylko umożliwiają kontrolę i komunikację z systemem, ale również efektywnie ostrzegają o potencjalnych zagrożeniach, informując zarówno mieszkańców, jak i firmy monitorujące o wszelkich nieprawidłowościach.
Niezbędne urządzenia
Każdy system alarmowy, niezależnie od stopnia skomplikowania i zakresu funkcji, składa się z kilku zasadniczych elementów:
- czujników (czujek), które wykrywają intruzów lub inne groźne sytuacje (wyciek gazu, pożar);
- centrali, która zbiera sygnały z czujek i aktywuje alarm;
- syreny, modułu komunikacji z firmą monitorującą, czyli urządzeń uruchamianych w razie wykrycia zagrożenia;
- manipulatora, który umożliwia komunikację użytkownika z centralą, uruchomienie albo wyłączenie systemu, zmianę ustawień.
Czujniki
Czujniki (nazywane też czujkami i detektorami) to urządzenia, poprzez które centrala zbiera sygnały o zagrożeniach. Rodzaj i liczbę czujek instalator powinien dobrać do miejsca montażu. Czujki ruchu mają zwykle szeroki kąt widzenia, na ogół w pomieszczeniu wystarczy jedna. Nie warto natomiast oszczędzać na liczbie czujek kontaktronowych. Jeżeli na oknie zainstalujemy czujnik reagujący na jego otwarcie, to alarm uruchomi się, gdy złodziej wyważy skrzydło. Do wykrycia stłuczenia szyby potrzebny jednak będzie detektor innego typu.
Warto pamiętać, że nieprawidłowa lokalizacja czujników może zakłócać działanie instalacji alarmowej. Złe rozmieszczenie spowoduje ich niewrażliwość na zdarzenia, które powinny wywołać alarm, albo przeciwnie - wywoła fałszywe, nieuzasadnione alarmy.
Jest wiele rodzajów czujek. We wnętrzach najczęściej montuje się następujące:
- czujki ruchu sygnalizują obecność intruza w pomieszczeniu. Do tej grupy należą czujki podczerwieni (PIR), mikrofalowe (MW) oraz dualne (PIR+MW), w których wykorzystuje się oba rodzaje promieniowania. Urządzenia o regulowanym progu czułości można ustawić tak, by nie reagowały na małe zwierzęta domowe;
- czujki kontaktronowe sygnalizują otwarcie okna, a także drzwi. Składają się zawsze z dwóch elementów, z których jeden montuje się np. do ramy okna, drugi do skrzydła. Oddalenie tych elementów od siebie podczas otwierania okna powoduje wysłanie sygnału alarmowego;
- czujki zbicia szkła reagują na dźwięki związane z rozbijaniem szyby; jedno urządzenie zabezpiecza kilka okien;
- czujki współpracujące z zamkiem drzwiowym sygnalizują, że ktoś przy nim manipuluje. Przeważnie są to specjalne zamki ze zintegrowanym modułem elektronicznym.
Oprócz wymienionych wyżej najpopularniejszych urządzeń, stosuje się czujki sygnalizujące awarie instalacji lub inne zagrożenia:
- czujki dymu - reagują na dym, a czasem także na wysoką temperaturę, ostrzegając w ten sposób przed pożarem. Zainstalowane w kuchni mogą sygnalizować, że na kuchence przypala się potrawa;
- czujki zalania - osadza się nisko nad podłogą w kuchniach i łazienkach, ale tak, by nie mogły być przypadkowo zachlapane, np. wodą z prysznica. Najlepiej jeśli taki detektor współpracuje z głównym zaworem wodociągowym (wykrycie zalania odcina dopływ wody);
- czujka tlenku węgla - zamontowana w pomieszczeniu z kominkiem lub kotłem, ostrzega o niebezpieczeństwie zaczadzenia. Najlepiej, gdy czujka połączona jest z wentylacją mechaniczną;
- czujki gazu ziemnego lub płynnego - lokalizuje się zwykle w kotłowniach i kuchniach. Mogą współpracować z zamykanymi automatycznie zaworami odcinającymi dopływ gazu do instalacji.
Uwaga! Do wykrywania gazu usypiającego, stosowanego przez włamywaczy, potrzebne są specjalne czujniki.
Na posesji montuje się natomiast:
- bariery mikrofalowe i bariery podczerwieni - uruchamiają alarm, gdy wykryją przecięcie przez intruza wysyłanej przez nie skupionej wiązki promieniowania. Wykrywają intruza zanim dostanie się do budynku;
- czujki wibracyjne - zakładane na ogrodzeniu reagują na wstrząsy związane z próbą jego sforsowania.
W przypadku czujek instalowanych na zewnątrz budynku, np. detektorów ruchu, ważny jest również zasięg działania i próg czułości zabezpieczeń. Ich zasięg maksymalny może przekraczać nawet 20 m, ale wówczas mogą one reagować na ruch poza ogrodzeniem posesji, np. przejeżdżające samochody. Z kolei zbyt nisko ustawiony próg czułości czujek wstrząsowych na ogrodzeniu może doprowadzić do fałszywych alarmów, bo wzbudzanych przez przejeżdżające ciężarówki.
Zdolność systemu do eliminacji fałszywych alarmów jest bardzo ważna. Czasem włamywacze przez kilka nocy specjalnie uruchamiają czujki zainstalowane na ogrodzeniu. Zmęczony takimi fałszywymi alarmami użytkownik wyłącza zabezpieczenie, podejrzewając awarię, a złodziej w tym czasie dokonuje włamania. Dlatego prawidłowe skonfigurowanie wszystkich elementów jest tak istotne.
Centrala alarmowa
Centrala zbiera sygnały płynące ze wszystkich czujek i w razie potrzeby przekazuje je dalej, np. do firmy ochroniarskiej. Zwykle montuje się ją w środkowej części domu. Powinna mieć dużą liczbę wejść i wyjść, bo od tego zależy możliwość zastosowania dodatkowych czujek oraz modułów pozwalających na sprawdzenie stanu systemu przez internet lub telefon komórkowy. Warto zadbać o to, by można było rozbudować instalację. Dzięki temu nie trzeba będzie jej wymieniać, a jeśli nowe czujki będą bezprzewodowe, to prace te będą ograniczone do minimum.
Manipulator systemowy
To najczęściej proste urządzenia - klawiatura i panel ze wskaźnikami diodowymi, albo z wyświetlaczem przekazującym podstawowe komunikaty. Popularne i wygodne użytkowania są także piloty zdalnego sterowania.
Niektóre centrale mogą współpracować z komputerem (połączone przewodowo lub bezprzewodowo), oraz umożliwiają zdalny dostęp za pośrednictwem Internetu i specjalnych aplikacji. Dzięki temu funkcję pilota pełni smartfon.
Sygnalizatory
Są to urządzenia, które dźwiękiem i błyskami światła informują otoczenie o włamaniu. Zwykle uruchomienie alarmu oznacza też wysłanie sygnału do firmy ochroniarskiej (wykorzystuje się do tego sieć telefoniczną, Internet albo sygnał radiowy).
Przeważnie w centrali programowany jest także specjalny kod, na wypadek, gdyby właściciel został siłą zmuszony do rozbrojenia alarmu - wówczas w domu syrena i inne elementy zostają wyłączone, ale firma monitorująca otrzymuje sygnał o napadzie.
Inteligentne połączenie instalacji
Przy kompleksowym podejściu do zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom, dobrze jest rozważyć wyposażenie budynku również w nieco bardziej zaawansowaną instalację inteligentną, sterującą rozmaitymi urządzeniami i systemami domowymi.
Automatyczne sterowanie oświetleniem i roletami zewnętrznymi można bowiem wykorzystać do symulacji obecności mieszkańców podczas urlopu. Można zaprogramować nie tylko zamknięcie rolet na noc i otwarcie ich w dzień, a także zapalenie świateł o określonej godzinie.
System zarządzania budynkiem łączy się z instalacją alarmową. W zaawansowanych rozwiązaniach, pochodzący z kontaktronu sygnał o otwarciu okna w pokoju może automatycznie wyłączać w nim grzejnik albo wentylację mechaniczną.
Włamanie to nie jedyne zagrożenie. Automatykę budynku można wykorzystać też do informowania o zalaniu, pożarze, wycieku gazu. Na przykład w razie wykrycia zalania, siłownik zamknie główny zawór wodociągowym, a gdy zostanie wykryty czad - wzrośnie intensywność wentylacji.
Dowiedz się więcej o systemach zabezpieczających ➡️ Czujki alarmowe - rodzaje
Redakcja BD
fot. otwierająca: OPTEX Security
Dodaj komentarz