- Jak przeprowadzić diagnostykę zużycia energii elektrycznej w domu?
- Gdzie szukać oszczędności energii?
- Dlaczego warto gotować pod przykryciem?
- Ile prądu zużywają lodówki?
- Jak oszczędnie prać?
- Ile prądu zużywają domowe urządzenia i akcesoria elektroniczne?
- Czy istnieje energooszczędne oświetlenie?
Diagnostyka zużycia energii elektrycznej
Możliwość sprawdzenia aktualnego obciążenia instalacji elektryczne, zużycia energii w określonym czasie i wielu innych parametrów instalacji domowej umożliwiają nowoczesne liczniki elektroniczne praktycznie zainstalowane u każdego odbiorcy w wersji dostosowanej do warunków technicznych zawartych w umowie o dostawę i obiór energii sieciowej.
Można w nich odczytać kilkadziesiąt parametrów związanych z przepływem prądu do i od odbiorcy również w ramach umowy prosumenckiej. Zależnie od instalacji montowane przez zakład energetyczny są różne modele liczników, a odczyt rodzaju wskazań sygnowany jest kodem liczbowym.
Dla użytkownika z wielu oznaczeń w powszechnie stosowanym kodzie OBIS najważniejsze są:
- Suma energii czynnej pobranej i oddanej lub pobranej: 15.8.0 lub 1.8.0 (kWh)
- Suma energii pobranej i oddanej lub pobranej w poszczególnych strefach I - IV: 15.8.1-15.8.4 lub 1.8.1-1.8.4 (kWh)
- Moc chwilowa czynna pobrana: 1.7.0 (kW)
- Moc chwilowa czynna oddana: 2.7.0 (kW)
Natomiast pełne zestawienie oznaczeń kodowych można znaleźć na stronie internetowej producenta licznika. Oczywiście odczyty zawierające wartości mocy bądź energii oddanej dotyczą instalacji współpracującej z PV lub turbiną wiatrową, a poszczególne strefy oznaczają zużycia w porze dzienne, nocnej, świątecznej czy weekendowej.
Posłużenie się wskazaniami licznika - zwłaszcza chwilową mocą (kod 1.7.0) - pozwala na ocenę obciążenia instalacji przez poszczególne urządzenia, a także wykrycie „ukrytego” poboru prądu przez choćby elektronikę w trybie standby. Jeśli odłączymy wszystkie inne urządzenia (łącznie z lodówką) to odczytamy, ile watów pobierają te z pozoru wyłączone aparaty.
Z kolei odczytując wskazania zużycia energii czynnej (kod 1.8.0) np. na początku cyklu i końcu prania lub gotowania i obliczając różnicę sprawdzimy, ile zużyliśmy na to energii, oczywiście wyłączając lodówkę i nie załączając innych urządzeń w tym czasie.
Taka diagnostyka pozwoli na określenie faktycznego zużycia energii elektrycznej przez różne urządzenia, co umożliwi ewentualne zmodyfikowanie sposobu ich użytkowania, wystąpienie o zmianę taryfy, czy wymianę sprzętu na energooszczędny.
Gdzie szukać oszczędności energii?
Przeciętny rozkład zużycia energii elektrycznej w ciągu roku przez poszczególne urządzenia wskazuje na to, że największe obciążenie generuje gotowanie obejmujące łącznie korzystanie z kuchenki, czajniku czy innych kuchennych sprzętów grzejnych.
Znaczne zużycie powodują też urządzenia chłodnicze (chłodziarki, zamrażarki), które choć dysponują niewielką mocą, pobierają prąd przez wiele godzin w ciągu dnia. Duże, ale stosunkowo krótkotrwałe obciążenie powoduje praca urządzeń piorących (pralek, suszarek), a zużycie energii zależy przede wszystkich od częstotliwości ich wykorzystania.
Natomiast oświetlenie, które dawniej przy korzystaniu z żarowych źródeł światła powodowało znaczne zużycie energii elektrycznej, ale obecnie przy powszechnym użyciu lamp ledowych, stanowi niewielki udział w bilansie zużycia prądu.
Znaczną grupę urządzeń elektrycznych stanowi też sprzęt komputerowy i audiowizualny, który może powodować znaczący pobór energii elektrycznej przy znacznie rozbudowanej konfiguracji.
Obok podstawowych elektrycznych urządzeń w gospodarstwie domowym wykorzystuje się - z reguły krótkotrwale - szereg sprzętów służących do utrzymania porządku (odkurzacze, froterki) czy przygotowania potraw (np. miksery, krajalnice), a ich wykorzystanie nie wpływa znacząco na ogólne zużycie energii.
W domach jednorodzinnych dochodzi jeszcze pobór prądu w instalacjach wod.- kan., wentylacyjnych czy grzewczych przez pompy i niekiedy np. ich wymiana na elektroniczne w obiegu cyrkulacyjnym może przynieść wyraźne oszczędności zużycia energii.
Powyższe zestawienie nie uwzględnia najbardziej energochłonnych zastosowań prądu wykorzystywanego do ogrzewania domu i przygotowania ciepłej wody użytkowej. W tym zakresie w celu zmniejszenia kosztów pozyskania energii konieczna jest z reguły poważna modyfikacja instalacji, jeśli nie chcemy zrezygnować z komfortu cieplnego pomieszczeń czy ciepłej wody.
Gotowanie pod przykryciem
W wielu domach do gotowania wykorzystywane są kuchenki elektryczne wspomagane również przez niezależne urządzenia grzejne np. czajniki czy ekspresy do kawy. Typowe kuchenki to najczęściej czteropalnikowe płyty z oddzielnym piekarnikiem a ich łączna moc pobierana z sieci może przekraczać nawet 9 kW.
Oczywiście najczęściej równocześnie wykorzystuje się tylko jeden - dwa palniki, przy czym zależnie od ich rodzaju (indukcyjne czy ceramiczne) racjonalne ich użytkowanie wymaga zastosowania nieco innej procedury gotowania.
W kuchenkach ceramicznych po wyłączeniu zasilania grzałki pozostaje w palniku tzw. ciepło resztkowe (palnik dość wolno stygnie), co pozwala np. na podgrzanie innej potrawy lub rozpoczęcie kolejnego gotowania z pewnym opóźnieniem.
Natomiast podstawową zasadą racjonalnego gotowania - niezależnie od rodzaju urządzenia grzejnego - jest przykrywanie garnków pokrywką, co nie tylko znacząco zmniejsza zużycie energii traconej na odparowanie wody, ale również ogranicza zawilgocenie pomieszczenia.
Natomiast w przypadku konieczności zagotowania tylko wody np. na herbatę jej ilość należy dostosować do aktualnego zapotrzebowania i korzystać z palników o najwyższej mocy, co dzięki szybkiemu zagotowaniu, zmniejsza straty ciepła spowodowane jego wypromieniowaniem.
Urządzenia chłodnicze
Zużycie prądu przez domową chłodziarkę czy zamrażarkę zależy nie tylko od ich nominalnych klas energetycznych i wielkości, ale w znacznym stopniu od warunków otoczenia i prawidłowego użytkowania. Urządzeń tych nie można ustawiać w pobliżu źródeł ciepła - grzejników, kuchenek - a także w miejscach narażonych na długotrwałe nasłonecznienie.
Ponieważ ich sposób funkcjonowania w praktyce generuje ciepło (na zewnątrz obudowy), musi być zapewniona skuteczna wentylacja umieszczonego z tyłu elementu skraplacza, nie można więc szczelnie ich zabudowywać.
Podawane przez producentów roczne zużycie energii należy traktować jako wartości orientacyjne, które w praktyce może ulegać znacznej zmianie. Zależy to m.in. od częstotliwości otwierania drzwiczek, stopnia zapełnienia wnętrza, a także temperatury w pomieszczeniu.
Pod względem użytkowym istotne jest unikanie wstawiania produktów ciepłych, a także bez przykrycia, co powoduje parowanie i skraplanie się w wody i skutkuje oblodzeniem, bądź intensyfikacją procesu oszraniania.
Bez uzasadnionej potrzeby nie należy nadmiernie obniżać temperatury we wnętrzu a produkty rozmieszczać na półkach zgodnie z ogólną regułą - im niżej tym chłodniej.
Oszczędne pranie
Zużycie prądu elektrycznego podczas procesu prania, uzależnione jest przede wszystkim od konieczności podgrzanie wody do nastawionej temperatury, a także ilości wsadu do pralki.
Przeciętny cykl prania pochłania ok. 0,5-0,8 kWh energii elektrycznej, ale w trybie wysokotemperaturowym będzie znacznie większe. Racjonalne pranie powinno więc przebiegać w możliwie niskiej temperaturze, a zapełnienie pralki trzeba dostosować do programów dostępnych w danym modelu urządzenia.
Urządzenia elektroniczne
W praktyce przy określonym zestawie tych urządzeń zużycie energii uzależnione będzie od czasu ich użytkowania. Trzeba również uwzględnić ich działanie w trybie standby, który najczęściej jest ciągły i mimo niewielkiego poboru energii przy licznych urządzenia wpływa odczuwalnie na jej zużycie.
Również ładowarki czy zasilacze podłączone na stałe do instalacji generują pewne obciążenie (do ok. 1 W/sztukę) trwające przez całą dobę. Wygodnym rozwiązaniem tego problemu będzie wykorzystanie listwy wielogwiazdkowej, włączonej do sieci poprzez wyłącznik sterowany pilotem, co eliminuje konieczność wyjmowania wtyczek.
Oświetlenie
Lampy led w różnych konfiguracjach to oszczędne oświetlenie, ale pozostawione włączone na długo bez potrzeby pobiorą jednak sporo prądu.
Problem ten pojawia się zwłaszcza w rozległych domach jednorodzinnych, z poddaszem gospodarczym czy piwnicą, gdy po ich opuszczeniu zapominamy o wyłączeniu światła i nie zauważamy jego funkcjonowania przez długi czas.
Problem rozwiąże sygnalizacja świetlna umieszczona w widocznym miejscu (np. jako niewielka lampka na korytarzu), włącznik z diodą, wyłącznik czasowy z detekcją ruchu lub bariera optyczna.
Autor: Redakcja BudujemyDom
Opracowanie: Aleksander Rembisz
Zdjęcie główne: Franke
Dodaj komentarz