ZMIANY W BUDOWNICTWIE OD LAT 90. OCZAMI ARCHITEKTÓW
W latach 90. ubiegłego stulecia w naszym kraju w końcu można było kupić dobrej jakości materiały budowlane, pojawiły się też nowe technologie. Po PRL-owskiej szarzyźnie inwestorzy zapragnęli kolorów, skomplikowanych stromych dachów i domów wyraźnie innych od kostek stawianych jak Polska długa i szeroka. Banki, chętnie udzielające kredytów, pomagały w spełnianiu marzeń o własnym domu z ogródkiem.
Architekt Monika Lisowska-Łętocha, dyrektor działającej od 26 lat Pracowni Projektowej ARCHON+, mówi: Cechą charakterystyczną domów wznoszonych pod koniec lat 90. był stylowy przepych widoczny w sposobie wykańczania elewacji i ilości stosowanych detali. Wśród nich najpopularniejsze to lukarny, wole oka, ganki, kolumny, podcienie czy wieloboczne wykusze. Charakterystyczna była symetria w rozmieszczeniu okien, najczęściej podzielonych szprosami i ozdobionych opaskami. W ostatnich latach wyobrażenia o własnym domu łączą się z prostą bryłą z efektownymi przeszkleniami, wykończoną nowoczesnymi materiałami.
Domy przełomu wieków: skomplikowane bryły i dachy oraz bogaty detal architektoniczny. (fot. Archiwum BD) |
Marcin Śniegowski, właściciel Pracowni HomeKONCEPT, wyjaśnia: Obecnie budowane domy różnią się od tych, które powstawały w latach 90. Chociaż przez 20 lat nie zmieniła się znacznie technologia budowy ścian zewnętrznych, to zdecydowanie zwiększyły się możliwości stosowania różnych materiałów elewacyjnych i wykończeniowych oraz zmieniła stylistyka budynków. Wieżyczki, kolumny czy lukarny zastąpiła prostota i nowoczesność. Dużym powodzeniem cieszą się dzisiaj domy z poddaszem o zwartej bryle, przykryte dachem dwuspadowym z ograniczoną ilością detali architektonicznych. Coraz chętniej wybierane są domy parterowe oraz piętrowe. Kolorystyka elewacji, bardzo rozbuchana w latach 90. uspokoiła się i na ścianach królują naturalne, stonowane barwy.
Dom na czasie: szary dach z płaskiej dachówki, drewno na elewacji, duży taras. (fot. HomeKoncept) |
Łukasz Bartnik, projektant Bartnik Projekt, dodaje:
Odchodzi się od pomysłu domu wielopokoleniowego, co jeszcze w latach 90. było bardzo popularne. To wpływa np. na wysokość budynku – klienci nie zakładają, że ich dziecko zamieszka kiedyś "nad nimi" ze swoją rodziną, więc budynki są niższe.
DOM 2017
Jaki zatem jest najmodniejszy i najbardziej pożądany dom drugiej dekady XXI w.? Zacznijmy od tego, jak wygląda na zewnątrz.
Marcin Śniegowski: Modne są projekty z pięknie zaprojektowanymi elewacjami z wykorzystaniem tynków w stonowanych barwach, uzupełnionych elementami z drewna – często egzotycznego. Na elewacjach stosuje się również betonowe płyty, okładziny z kamienia czy płyty HPL. Tradycyjne boniowania zastąpiono delikatniejszymi, nowoczesnymi elementami. Chętnie wybierane są domy, które mają lukarny z płaskim dachem, portfenetry a nie balkony, duże przeszklenia i wykusze w nowoczesnej aranżacji stylistycznej. Zamiast tradycyjnych ceglanych dachów prym wiodą nowoczesne dachówki w różnych odcieniach szarości oraz czerni.
Powraca moda na krycie dachów blachą, ale w nowoczesnym wydaniu na tak zwany rąbek stojący. Bardzo ważna jest strefa relaksu, dlatego współczesny dom jednorodzinny powinien mieć duży taras wypoczynkowy, łączący z jednej strony salon lub jadalnię, z drugiej piękny ogród. Dobrze, jeżeli jest on chociaż częściowo zadaszony lub osłonięty przed nadmiernym nasłonecznieniem i odizolowany od wzroku sąsiadów.
Monika Lisowska-Łętocha: Rozwój nowych technologii wpłynął na formę architektoniczną. Możliwości wykonania dużych powierzchni szklanych, okien narożnych, drzwi przesuwnych otworzyły nowe perspektywy kreowania przestrzeni wewnętrznej i bryły budynku. Coraz bardziej popularne są domy w kształcie modernistycznych kostek z płaskim dachem, a także w stylu stodoły, nawiązujące kształtem do budownictwa tradycyjnego, zwieńczone dwuspadowym dachem, który często projektowany jest jako pozbawiony okapów. Silnym trendem jest dążenie do projektowania i wznoszenia domów energooszczędnych, a upraszczanie bryły sprzyja zwiększeniu efektywności energetycznej budynku.
Łukasz Bartnik: Klienci coraz częściej stawiają na prostotę z zewnątrz i dużą funkcjonalność w środku. Dom ma być ponadczasowy, o prostej bryle, z jak najlepszych materiałów mieszczących się w ramach budżetu. Modne są duże powierzchnie przeszklone, odchodzi się od tradycyjnych wymiarów okien. W kuchni czy łazience zyskują popularność okna w układzie horyzontalnym, o niewielkiej wysokości, rzędu 60–90 cm, ale za to szerokie na 300 cm i więcej.
To jest modne: dwuspadowy dach bez okapów, kryty szarą blachą na rąbek i narożne okno; modernistyczna kostka z płaskim dachem i dużymi przeszkleniami. (fot. Archon+) |
Jak współczesny dom ma wyglądać już wiemy, pora na pytanie: jaki ma być w środku?
Monika Lisowska-Łętocha: W kształtowaniu wewnętrznych układów funkcjonalnych dominują otwarte przestrzenie. Ciekawe efekty wizualne zapewniają antresole, dzięki którym wnętrza są bardziej przestronne. Dom ma być wygodny, duże znaczenie ma odpowiednia organizacja zaplecza gospodarczego i pomieszczeń ułatwiających przechowywanie. W nowoczesnych domach nie może zabraknąć pralni czy garderoby.
Łukasz Bartnik: Układ wnętrza musi być podporządkowany funkcjonalności. Ważne są pomieszczenia pomocnicze – spiżarnia, garderoby. Zdarzają się prośby o wydzielenie „kuchni brudnej” i „kuchni czystej”. Garaż zyskuje na znaczeniu – z małego, w którym ledwo mieścił się samochód, rozrasta się często do 30–40% powierzchni parteru.
Marcin Śniegowski: Jeżeli chodzi o układ funkcjonalny, to najchętniej wybierane są domy z dużą, otwartą strefą dzienną, wygodnymi sypialniami oraz dodatkowymi pomieszczeniami gospodarczymi i technicznymi. Optymalna wielkość budynku zależy od liczby mieszkańców, ale przeciętnie zamyka się w przedziale 120–200 m2. Pomieszczenia muszą być dobrze doświetlone dużymi zestawami okiennymi – powszechne są duże okna rozsuwane, montowane w salonie lub jadalni. Zainteresowaniem cieszą się wydzielone sypialnie małżeńskie z własną garderobą i łazienką, czyli tzw. master bedroom.
I jeszcze ważne spostrzeżenie związane z tym, że współczesny inwestor jest bardziej świadomy. Chce stworzyć sobie komfortowe warunki do życia i mniej płacić za eksploatację domu, ale także zadbać o środowisko.
Marcin Śniegowski wyjaśnia: Nowoczesny dom jednorodzinny jest dobrze docieplony z zewnątrz oraz wyposażony w wysokiej jakości stolarkę okienną i drzwiową. Dzięki temu jest ekonomiczny w eksploatacji i bardziej przyjazny dla środowiska naturalnego. Klienci decydują się również na montaż dodatkowych instalacji poprawiających energooszczędność. Najchętniej wybierają wentylację mechaniczną, która zapewnia stały dopływ świeżego powietrza do pomieszczeń i skutecznie filtruje je ze wszystkich zanieczyszczeń. Taki system może być bardzo przydatny w miastach, w których dokucza smog. Dopłaty unijne wpłynęły natomiast na rozpowszechnienie się systemów solarnych, służących do podgrzewania wody użytkowej.
Janusz Werner
Zdaniem naszych Czytelników
MTW Orle - osuszanie budynków
15 Nov 2017, 19:22
nie pisałem że to kaszka z mleczkiem
Takiowaki
15 Nov 2017, 00:09
6 minut temu, MTW Orle - osuszanie budynków napisał: znaczy nie namawiam na siłę podaję możliwość byłem na pokazie/szkoleniu - mnie się podobało choć nie ukrywam że jest przy tym troszkę grzebania bo wyciskanie trzeba rozpocząć w ODPOWIEDNIM ...
MTW Orle - osuszanie budynków
15 Nov 2017, 00:03
2 minuty temu, Takiowaki napisał: Wiem jak wygląda chyba po czterech latach. Nawet umyta raz myjką. Kaseton elewacyjny stalowy malowany proszkowo pod dany kolor RAL wypadł gorzej... Mnie ratuje może troszkę brak bezpośredniego nasłonecznienia. Na południowej ...
Takiowaki
14 Nov 2017, 23:56
1 minutę temu, MTW Orle - osuszanie budynków napisał: a ta wykładzina na ścianie jak wygląda po latach ? - wiesz ????? Wiem jak wygląda chyba po czterech latach. Nawet umyta raz myjką. Kaseton elewacyjny stalowy malowany proszkowo pod dany kolor RAL wypadł ...
MTW Orle - osuszanie budynków
14 Nov 2017, 23:51
Przed chwilą, Takiowaki napisał: to jeszcze dwóch synów się muszę dorobić i wtedy za 15-20 lat... 😉 we 2 też idzie to zrobić - znaczy potrzebujesz tylko jednego a ta wykładzina na ścianie jak wygląda po latach ? - wiesz ?????
Takiowaki
14 Nov 2017, 23:49
20 minut temu, MTW Orle - osuszanie budynków napisał: ja myślałem o tym to jeszcze dwóch synów się muszę dorobić i wtedy za 15-20 lat... 😉
MTW Orle - osuszanie budynków
14 Nov 2017, 23:28
ja myślałem o tym
Takiowaki
14 Nov 2017, 23:26
Elewacja północna. Pomijam przegrzewanie latem.
MTW Orle - osuszanie budynków
14 Nov 2017, 23:14
a jakaś karta technologiczna względem odporności UV ?
Takiowaki
14 Nov 2017, 23:07
3 minuty temu, MTW Orle - osuszanie budynków napisał: wyklep sobie deskę na kleju i maluj do woli aż kolor znajdziesz bardziej mnie interesowało coś takiego: http://allegro.pl/imitacja-drewna-elastyczna-deska-elewacyjna-panel-i6904132114.html
MTW Orle - osuszanie budynków
14 Nov 2017, 23:03
wyklep sobie deskę na kleju i maluj do woli aż kolor znajdziesz
Takiowaki
14 Nov 2017, 22:28
Sam niebawem będę się zastanawiał nad elewacją budynku. Mam już lekki misz masz kolorystyczny. Białe okna elewacyjne, dwie szare bramy garażowe. Ściany bardziej na biało z szarymi wstawkami, ewentualnie coś w stylu betonu architektonicznego, jakieś jasne drewno (a dokładniej ...
Elfir
14 Nov 2017, 21:57
Archon to akurat słynął z przeładowanych ozdobnikami elewacji. Poznawałam pracownię po wizualce, nawet nie musiałam znać nazwy projektu. Inna firma na literę A "słynęła" z "zamkowych" przypór w narożnikach domów oraz równie przysadzistych słupów konstrukcyjnych.