- Jak ukryć w łazience rury i przyłącza wod.-kan.?
- Co to jest odpływ liniowy?
- Co to takiego kabina walk-in?
Jak już zaznaczyliśmy, nie jest to tekst o formach i kolorach ceramiki łazienkowej, czy fakturach okładzin ściennych. Designem zajmuje się w naszym wydawnictwie miesięcznik Czas na Wnętrze, my skoncentrujemy się na rozwiązaniach funkcjonalnych stosowanych we współczesnych łazienkach.
Żeby zobaczyć, jak wiele się zmieniło, spójrzmy na punkt wyjścia. Kiedyś rury w łazienkach prowadzono na wierzchu i malowano na kolor ściany. W blokach piony instalacyjne obudowywano ekranami z płyt pilśniowych. Zakamarki za sedesem, jego połączenie z rurą kanalizacyjną, trzeba było czyścić na kolanach, a i tak nie zawsze się udawało. Bywało, że wanny nie obudowywano i nie obkładano płytkami, zatem i pod nią gromadził się brud. Tak samo w szparach między płytkami, których nie fugowano, bo fugi po prostu nie było.
Stelaż sanitarny
Nie dziwi więc popularność, jaką zaraz po pojawieniu się w naszym kraju zyskały stelaże sanitarne, które umożliwiają ukrycie rur i przyłączy. Dzięki nim łazienka zyskuje na elegancji i łatwiej ją sprzątać.
W zależności od sposobu montażu stelaże dzielimy na dwa rodzaje: do zabudowy mokrej i suchej. Dzieli się je też zależnie od tego, co zostanie na nich zamontowane na: muszlowe, bidetowe, umywalkowe, pisuarowe, do baterii pod- i natynkowych.
Stelaż do zabudowy mokrej (ciężkiej) to stalowa rama, na której zamontowano uchwyty do podejść wodno-kanalizacyjnych, elementy lub śruby do mocowania przyborów sanitarnych oraz zbiornik spłukujący. Takich stelaży nie obciąża się bezpośrednio ceramiką, dlatego wymagają montażu na pełnej ścianie oraz dodatkowego obmurowania cegłą czy bloczkami z betonu komórkowego (ewentualnie montażu we wnęce w murze). To na wymurowanej ściance opiera się ciężar przyboru sanitarnego i jego użytkownika. Są tańsze od stelaży do zabudowy suchej, ale ze względu na dużo bardziej praco- i czasochłonną instalację, stosuje się je rzadko.
Stelaże do zabudowy suchej (lekkiej) można ustawić przy ścianie murowanej i obudować ścianką szkieletową, albo umieścić w lekkiej ścianie działowej, mocując do podłogi oraz ściany nośnej, bądź do elementów przytwierdzanych do podłogi i sufitu.
Stelaż do zabudowy suchej to rama z profili stalowych o dużej wytrzymałości, zdolna do przenoszenia obciążeń pochodzących od przyboru sanitarnego (miski WC, bidetu) i jego użytkownika. W zależności od producenta i przyboru, do mocowania którego przeznaczony jest stelaż, ramy różnią się wymiarami, wytrzymałością i uzbrojeniem (zbiornik spłukujący, elementy mocujące itp.).
Wytrzymałość konstrukcji na stelażu jest duża. Przy prawidłowo wykonanej obudowie wynosi 400 kg dla muszli WC i bidetu, 150-200 kg dla umywalki i 50 kg dla pisuaru. Poza ceramiką sanitarną do stelaży można mocować np. uchwyty dla osób niepełnosprawnych.
Najpopularniejsze są stelaże do tzw. zabudowy wysokiej (wysokość ramy 110-130 cm). Te do zabudowy niskiej (przycisk spłukujący jest tu nie na ściance za muszlą, a w stworzonej za nią półce), mają ramy nośne o wysokości 80-90 cm.
Na rynku mamy wielki wybór stelaży do stosowania w trudniejszych sytuacjach i mniejszych łazienkach. Stelaże wąskie mają około 40 cm szerokości. Stelaże narożne ułatwiają zagospodarowanie pomieszczenia. Stelaże slim, czyli płytkie, mają głębokość 10, nawet 8 cm. Producenci prześcigają się także w oferowaniu urządzeń coraz bardziej wymyślnych. Stelaż może mieć miskę z regulowaną wysokością (możemy ją opuszczać i podnosić), albo odciąg nieprzyjemnych zapachów. W tym rozwiązaniu zainstalowany w nim wentylator odsysa powietrze z miski ustępowej.
Odpływ liniowy
W nowoczesnej łazience prysznica nie trzeba zamykać w kabinie, wystarczy przesłonić go delikatną przegrodą ze szkła. Woda leje się bezpośrednio na podłogę, skąd odbiera ją prawie niewidoczny odpływ liniowy. Posadzka z płyt z gresu, ceramiki lub kamienia musi mieć niewielki spadek. Taką otwartą i pozbawioną brodzika przestrzeń na natrysk nazywa się kabiną walk-in.
Odpływ liniowy to wbudowana w podłogę rynienka (korytko), która grawitacyjnie odbiera wodę i odprowadza ją przez syfon do rury kanalizacyjnej. To eleganckie rozwinięcie odpływu punktowego, czyli znanej od dawna kratki ściekowej. Od góry rynienkę zamyka ruszt (maskownica), który jest jej jedynym widocznym elementem. Ruszt może być ze stali nierdzewnej: perforowany (z powycinanymi w różne wzory otworami) albo pełny (wtedy woda odpływa przez okalającą go szczelinę), błyszczący bądź matowy. Ewentualnie z aluminium lub szklany. W niektóre maskownice da się wkleić odpowiednio przycięte płytki, szklaną mozaikę czy egzotyczne drewno - wówczas odpływ staje się niewidoczny. Na rynku są też modele z podświetleniem LED, które włącza się przy kontakcie z wodą i płynnie zmienia kolory. Wszystkie muszą być odporne na wodę, zmiany wilgotności, kosmetyki, stosowane w domu środki czystości. I antypoślizgowe.
Odpływy liniowe mają różne kształty i wielkość - są modele proste, narożne w kształcie litery L, łukowe (do zaokrąglonej kabiny). Ich szerokość wynosi od jednego do kilkunastu cm, długość od 15 do 150 cm.
Walk-in czy brodzik
Kabina typu walk-in to rozwiązanie wygodne i bezpieczne, ponieważ wyeliminowanie brodzika zaowocowało równą powierzchnią posadzki, bez progów, stopni i innych barier architektonicznych. Co jest szczególnie ważne dla osób starszych, o ograniczonej sprawności ruchowej, czy dzieci. Choć z drugiej strony, wysoki brodzik czasami także się przydaje - małe dzieci i domowe zwierzaki mogą się w nim kąpać, jak w wannie. Da się w nim też np. namoczyć pranie.
Prysznic bez kabiny można za to zaplanować nawet w małej i nieustawnej łazience. Ze znalezieniem dla niego miejsca nie powinno być kłopotu, bo nie ogranicza nas wielkość ani kształt brodzika. W dużych łazienkach otwarty prysznic z odwodnieniem liniowym optycznie powiększa przestrzeń.
Natrysk walk-in łatwiej utrzymać w czystości - w porównaniu z klasyczną kabiną jest tu mniej zakamarków, w których gromadzi się brud. Za to trudniej go prawidłowo wykonać - typowy brodzik to szczelna niecka z akrylu lub stali, w przypadku posadzki wyłożonej płytkami uzyskanie takiej szczelności nie jest proste.
Co nie znaczy, że niemożliwe - we współczesnych łazienkach niezbędne są hydroizolacje, których kiedyś nie stosowano. Chronią one podłogę i ściany przed wnikaniem wody i zapobiegają rozwojowi grzybów. W narożnikach, na połączeniu ścian i podłóg (tam gdzie potrzeba również w narożach ścian) układa się taśmy uszczelniające, a na całej podłodze rozprowadzana jest izolacja przeciwwodna, w postaci folii w płynie albo masy uszczelniającej. Nakłada się je - w zależności od zaleceń producenta - w jednej lub dwóch warstwach, wałkiem malarskim, pędzlem bądź pacą. Hydroizolacja powinna być wyprowadzona także na ściany, do wysokości około 15 cm. Przy wannie i kabinie prysznicowej uszczelnienie nakłada się wyżej, 20 cm ponad poziom, do którego może dotrzeć woda.
Nie wszędzie się uda
Odpływ liniowy dobrze jest zaplanować na etapie projektowania budynku. Zakłada się wtedy odpowiednią grubość warstw podłogi (w sumie przynajmniej 15 cm), żeby rynienka z syfonem oraz podejście kanalizacyjne się w nich zmieściły. Generalnie jest to rozwiązanie przeznaczone raczej do domów w budowie. W remontowanych da się je zastosować tylko czasami. Najłatwiej będzie w łazience na parterze, z podłogą na gruncie, jeśli ta ma grubą warstwę ocieplenia. Na piętrze sprawa będzie bardziej skomplikowana - strop, na którym opiera się podłoga, może być zbyt cienki, a kucie bruzdy pod rurę kanalizacyjną mogłoby prowadzić np. do uszkodzenia belek stropowych. W razie wątpliwości, rzecz należy omówić z konstruktorem.
Standardowa wysokość rynienki (czyli głębokość przeznaczonego na nią otworu) wynosi między 10 a 15 cm, choć da się znaleźć odpływy o wysokości 6,5 cm, które zdecydowanie łatwiej zmieścić w podłodze. Niestety, niski odpływ to szybciej wysychający syfon. Alternatywą wersji ukrytej w podłodze może być ścienna, lecz tu także syfon i rura kanalizacyjna znajdują się poniżej posadzki.
Płytki XXL
Wykonanie kabiny walk-in i utrzymanie łazienki w czystości ułatwiają płytki w dużych formatach. Współcześni inwestorzy wybierają je ze względu na urodę, czy design właśnie, ale brak fug do czyszczenia (albo ich zdecydowanie mniejsza ilość) też ma znaczenie.
Płytki w rozmiarze XXL mogą być bowiem tak duże, że do pokrycia całej ściany wystarcza jedna albo dwie (150 × 150 cm, 150 × 300 cm). Często imitują beton, albo kamień, zwykle marmur. Niektóre udają drewniane deski i występują w ich rozmiarach.
Duży format dobrze się prezentuje, ale jest najbardziej wymagającym rodzajem okładziny, gdy idzie o jej montaż. Płytki wielkoformatowe są przeważnie grube (8-10 mm), z racji swojego rozmiaru bardzo ciężkie.
Stosowany do nich klej musi szybko wiązać je z podłożem i utrzymać w ustalonej pozycji, żeby płytka nie przesunęła się, zanim zaprawa do końca wyschnie. Powierzchnia pod płytką jest bardzo duża, dlatego musi być pokryta klejem bardzo dokładnie, aby nie zostały puste przestrzenie. Tylko wtedy klej trwale połączy płytkę z podłożem i nie będzie ryzyka, że ta z czasem odpadnie lub pęknie pod wpływem naprężeń powodowanych pracą budynku.
Precyzyjne wypełnienie klejem powierzchni pod płytką jest bardzo ważne w każdym przypadku, jednak szczególnego znaczenia nabiera w miejscach narażonych na bezpośrednie działanie wody. Dlatego zaprawę trzeba nanosić na ścianę/podłogę i na spód płytki (metoda podwójnego smarowania).
Redaktor: Janusz Werner
fot. otwierająca: materiały prasowe Ferro
Dodaj komentarz